Güncelleme Tarihi:
Toplumların kültürlerini tanımasına olanak sağlayan kültürel mirasların korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması önemli bir konudur. Kültür turizmi, her sene milyonlarca yabancı turistin Türkiye'yi ziyaret etmesindeki en önemli etkenlerden birisi olarak öne çıkmaktadır.
Kültürel Miraslarımız Nelerdir ve Hangileridir?
Günümüzde varlık göstermekte olan nesillerin öncesindeki nesiller tarafından üretilen veya inşa edilmiş durumda olan ve günümüze kadar ulaşmayı başarmış olan eserlere kültürel miras denilmektedir. Kültürel miraslarımızı ise şu şekilde listelemek mümkün olmaktadır:
- Aşıklık Geleneği
- Karagöz Oyunları
- Nevruz
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri
- Mevlevi Sema Töreni
- Truva Antik Kenti
- Halı ve Kilim dokumacılığı
- Ebru Sanatı
- Meddahlık
- Çinicilik
- Kapadokya ve Göreme Milli Parkı
- Nemrut Dağı
- Hattuşaş
- İstanbul'da Bulunan Tarihi Yerler
- Efes Antik Kenti
- Pamukkale
- Safranbolu
Somut ve Somut Olmayan Kültürel Miraslar ve Koruma Yöntemleri
Bizim neslimizden önce dünya üzerinde yaşamış olan nesiller tarafından üretilen veya inşa edilen ve günümüze kadar ulaşan eserlere kültürel miras denilmektedir. Kültürel miraslar ise somut ve somut olmayan kültürel miraslar olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu- doğrultuda somut ve somut olmayan kültürel miraslara örnekler verilmesi konun netleşmesine önemli katkı sunacaktır.
Somut kültürel miraslar: elle tutulabilir ve gözlemlenebilir durumda olan yapılar ve eserlerin tümü somut mirasları oluşturmaktadır. Somut miraslara örnekler:
- Tarihi Topkapı Sarayı
- Ünlü gezgin Evliya Çelebi tarafından kaleme alınmış olan 10 ciltlik Seyahatname
- Anadolu Selçuklu Devleti döneminde yaptırılmış durumda olan Burmalı Minare Cami
- Anadolu Selçuklu Devleti döneminde yaptırılmış olan Gevher Nesibe Hatun Darüşşifası
- Mihrimah Sultan Camii
- Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü
Somut olmayan kültürel miraslar: Somut olmayan miraslar bir milletin sahip olduğu gelenek ve görenekleri, sözlü edebiyatı ve folklorunu içermektedir. Bir milletin geçmiş tarihinden günümüze kadar ulaşmış durumda olan değerlerin bütününe soyut miraslar denilmektedir. Diğer bir ifade ile somut olmayan miraslardır. Buna göre Somut olmayan miraslara örnekler:
- Nevruz
- Bayramlarda büyüklerin ziyaret edilmesi.
- Atasözleri ve deyimler.
- Karacaoğlan ve Yunus Emre'nin şiirleri.
- Kız isteme merasimi ve kına gecesi.
- Aşıklık Geleneği
- Karagöz Oyunları
- Halı ve Kilim dokumacılığı
- Ebru Sanatı
- Meddahlık
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri
- Mevlevi Sema Töreni
- Geleneksel Sohbet Toplantıları
- Tören Keşkeği Geleneği
- Türk Kahvesi Kültürü ve Geleneği
- Mesir Macunu Festivali
- Geleneksel Çini Ustalığı
- İnce Ekme Yapma ve Paylaşma Kültürü: Yufka, Lavaş, Jupka, Katırma,
Somut ve somut olmayan kültürel mirasların korunması önemli bir konu başlığı oluşturmaktadır. Her türden kültürel mirasın korunması adına devletler sözleşmelere imza atmaktadır. Bu sözleşmeler doğrultusunda kültürel miras varlıklarının korunması ve muhafazasının sağlanması adına çeşitli adımlar atılmaktadır. Kültürel mirasın niteliğine uygun atılan adımlar ve uygulanan çeşitli koruma yöntemleri sayesinde belirli ölçüde başarı elde edilmesi mümkün hale gelmektedir.
Somut ve somut olmayan kültürlerin korunması noktasında UNESCO’nun önemli bir yeri vardır. Bu kapsamda UNESCO 1972 tarihli Dünya Kültürel ve Doğal Mirası Koruma Sözleşmesi olmak üzere somut ve somut olmayan kültürel mirasın korunması hususunda norm oluşturucu belgeler hazırlama yolunda önemli çalışmalarının geniş etkileri söz konusudur.