Kozmik yolculuk
Güncelleme Tarihi:
Milyonlarca gencin geleceğini belirleyecek YGS soruları, ÖSYM’nin gerçek ‘kozmik sırrı’... Sınav soruları, 100 kişinin 22 gün ‘hapis hayatı’ yaşadığı merkezde basılıyor, polis eskortlar nezaretinde, son teknolojiyle saniye saniye takip edilen araçlarla yola çıkıyor, sınav salonuna teslim edilinceye kadar sır gibi saklanıyor...
Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) öncesi, soruların basım aşamasında 100 kişi adeta hapis hayatı yaşıyor. Soruların basıldığı matbaada 22 gün dışarıyla bağlantıları kesilen uzmanlar, matbaa işçileri ancak sınav zamanı dışarı çıkabiliyorlar. Bu yılki sınav için baskı işlemlerinin 2 Mart’ta başladığını belirten ÖSYM Başkanı Prof. Ali Demir, adayların merak ettiklerini yanıtlamaya devam ediyor:
Baskı işlemi süresince kaç kişi hapis hayatı yaşıyor?
100 kişi. 9’u ÖSYM’den, 91’i matbaa görevlisi. Bütün soruların bilindiği ortam orası. Buradan herhangi bir bilginin dışarı sızmaması için her türlü önlemi aldık. Buraya herşey girebilir, ama hiçbir şey çıkamaz. Çöp dahi çıkamaz. Böyle bir ortamda iletişimi kesmek adına da 80 küsur hocamız çalışıyor her türlü tesis ve iletişim adına.
SORULAR İLK HAKKÂRİ’YE
Sorular ilk hangi ile gidiyor?
İlk olarak Hakkâri aracı çıkar; aracın şoförü, bir kurye, bir de polisle karayoluyla... Şehirlerarası nakliyede bir polis eskortu alır. Aracı üzerindeki GPS ile sürekli izleriz. Herhangi bir yerde yavaşlama olmuş mu, bir yerde hızlı gitmiş mi, 5 dakikadan daha fazla bir durma söz konusu olmuş mu, bütün bunları izliyoruz.
Bir yerde biraz fazla durunca görüyor musunuz?
Harita üzerinde nerede hangi hızla gittiklerini görüyoruz. Normalden fazla değerler söz konusu ise arkadaşlarımız, hocalarımız arayıp “Neden hızlı gidiyorsunuz?”, “Neden yavaş gidiyorsunuz?”, “Şu kadar geciktiniz, sebebi nedir?” gibi sorular soruyor. Konakladıkları yerdeki emniyet görevlileri, kuryeler aracın başında bekliyorlar.
Gideceği ile varınca ne oluyor?
Sabahleyin Hakkâri’ye vardığında iki türlü saklama sistemimiz var. Araçta ve depoda saklama. Araçta saklayacaksak, arka kapısı kameraya bakacak şekilde parkediliyor. Depoda saklayacaksak, dışındaki kapının önünde de kamera var. Yine kapının önünde iki görevlimiz ve aracın yanındaki iki görevlimiz 24 saat bekliyor. Hedef sınavdan önce sorulara erişimi engellemek. Bunu sağlamak için de tüm süreci izlememiz, belgelememiz ve gözetim altında bulundurmamız gerekir. Bunu yapmaya çalışıyoruz.
ELEKTRONİK ANAHTAR
Her ile bir anahtar da vermeyi düşünüyormuşsunuz.
Evet. Bu sene hazırdı ama bir sonraki sınavda yapacağız. Elektromekanik kilitlerin özelliği de şu; bir aracı kilitlediğinizde sadece vardığı yerdeki sınav koordinatörünüzle, kuryenizin anahtarları birleştiğinde açabilirsiniz. Aynı şey depo kilitlerinde de söz konusu. Depoya koyduğunuz ve kapattığınızda sınavdan 2 saat önce açmanız gerekir, yoksa asla açılması mümkün değil. Yine yönetici ve kurye birlikte kullanarak kilidi açabilir.
Yani her ile bir anahtar vereceksiniz
Evet her ile bir anahtar veriyoruz. Her sınav merkezine bir anahtar veriyoruz.
Ne zaman verilecek?
İlk olarak 6 Nisanda yapacağımız sınavda bu uygulamaya başlayacağız.
YAKINI SINAVA GİREN ÇALIŞAN ‘PASİF’LEŞİR
ÖSYM Başkanı Ali Demir, bir ÖSYM çalışanının çocuğu ya da yakınının YGS’ye girmesi durumunu da şöyle anlatıyor: “Ben dahil, kişisel inisiyatifler sıfırlanmıştır. ÖSYM veya paydaşları bünyesinde çalışan birinin birinci derecede yakınının (eşi, babası, annesi, kayınvalidesi, damadı, oğlu, kızı, vb) sınava girmesi durumunda, o arkadaşımız süreçlerde pasif hale getiriliyor. Onun çocuğunun girdiği salon bağımsız bir komisyon huzurunda açılıyor, görüntüler kaydediliyor. O salonlara ilişkin kayıtların bir kopyası silinemez halde sisteme aktarılıyor. Bir kopyası da bana veriliyor. Ben de bunu kriptolu halde ayrıca saklıyorum.”
Tuvalette soru pazarı
Demir, sınav sırasında tuvalete çıkmanın niçin yasaklandığını da şöyle anlatıyor: “Şimdi diyorlar ki, ‘Adayı tuvalete bırakmıyorlar’. Niye bırakmadığımız açıklayayım... Göreve geldik baktık ki tuvalet üzerinden soruların paylaşılmasına ilişkin bir pazar oluşmuş. 3-5 kişi için yüz binlerce insanı mağdur etmeyin diyorlar. Biz bir kişi bile bu yolu kullanırsa diye düşünüyoruz. Hiç kimse hak ettiğinden ne bir puan fazla, ne de bir puan eksik alacak.”
ÖSYM’nin ‘merkezi kilit’i
Elektromekanik kilit temel olarak hem mekanik bir kilit sisteminin elektronik çip aracılığıyla kilitlendiği bir sistem. Tek başına mekanik veya tek başına elektronik kilitleme ya da açma mümkün değil. Sınav evrakı kutularının merkezlere nakli ve sınav merkezlerinde muhafaza edilmesi sırasında, kilitlerin takılı olduğu kapıların merkezden ve daha önceden belirlenen zamanlarda açılıp kapatılmasını kontrol altına almak ve tüm işlemlerinin kayıtlarının rapor edilmesini sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir sistemin adı.
Sistem, ÖSYM tarafından önceden kilitlere işlenen açma/kapama zamanlarının dışında herhangi bir zaman diliminde açılmasını engelliyor. Belirlenen zaman dilimi dışında yapılacak tüm açma/kapama işlemi için ÖSYM’nin onayı ve tanımlaması bu sistemde zorunlu. Anahtarlara sistem üzerinden yetki verilmediği sürece aktif olamıyor. Verilen yetki haricinde kilit ya da kilitleri açmak olanaksız. Anahtar sadece tanımlanmış kilidi açar ve kilide takılan her türden anahtarın kaydını anında sunucuya iletip, yerel bellekte de kaydediyor. Geçmişe yönelik raporlar kilit, kullanıcı, nakil aracı ve sınav merkezi bazında yapılabiliyor.
SINAVDAN BİR HAFTA ÖNCE BUNLARI YAPIN
Celil Vardar (Final Dergisi Dershanesi Rehberlik Koordinatörü):
Sınavdan bir hafta öncesinden başlayarak ama özellikle sınavdan 3 gün öncesinden, beslenmenize ve uykunuza özen gösterin. Perşembe gününden itibaren alışık olmadığınız yiyecekleri yemeyin.
Aşırı derecede çay, kahve gibi uyarıcı maddelerden ve sakinleştirici ya da uyarıcı niteliği taşıyan ilaçları kullanmaktan kaçının.
Stres yaratacak konuşmalardan tartışmalardan uzak durun.
Ağır bedensel faaliyetlere girişmeyin; örneğin uzun sürecek ve çok yoracak futbol maçları yapmayın son hafta.
Son günlerde , özellikle deneme sınavlarında eksik olduğunuz konuları iyi belirleyip o konular üzerine yoğunlaşmanız yararlı olur.
Yeni konu öğrenmenin yanı sıra konu tekrarı ya da soru çözümü daha ağırlıklı yapın.
Yoğun tempoda ders çalışmak yerine tekrarlara ağırlık verip önceki yılların sınav sorularını deneme biçiminde çözün.
Bilgi yönünden eksiğinizin olmadığını bilmek özgüveninizi artırır.
Televizyon, internet, müzik dinlemek, arkadaşlarla vakit geçirmek gibi etkinliklere ayrılan süre azaltılıp bu vakitler dinlenmeye ve tekrar yapmaya ayrın.
Sınavla ilgili koşullar üretmeyin sayısal bölümden şu kadar net yapmalıyım; fen bilimleri testinden bu kadar net yapmalıyım; hata yapmamalıyım vb. gibi koşullar oluşturmayın. Çünkü oluşturulan her koşul sizin için bir tehdit haline gelebilir.
Koşul yerine ancak strateji oluşturabilirsiniz.Nasıl davranırsam daha çok net çıkarabilirim,sorusuna cevap arayın.
Sınav kaygısı nasıl önlenir
Davranış Bilimleri Enstitüsü’nden (DBE) Uzman Klinik Psikolog Şeyda Özdalga ve Psikolog Ferahim Yeşilyurt’tan adaylara sınav kaygısını önlemek için ipuçları:
Beslenme, uyku gibi temel yaşam ihtiyaçlarını düzenleyin.
Kaygı, korku, üzüntünün kontrolünü sağlayın.
Yapılan işe odaklanın ve başarı kaynaklarınızı değerlendirin.
Motivasyonunuzu arttırın, olumsuz faktörlere duyarsızlaşın.
Başkasının sonuçlarıyla ilgilenmek yerine kendi sonuçlarınızı değerlendirin. Deneme sınav sonuçları bilmediklerine odaklanmak için bir fırsattır.
Çatışma ve gerginlik yaratan ortamlar yerine, sakin, huzurlu, keyifli ortamlar yaratın.
Olumsuz sınav senaryoları, başarısızlık hikayeleri yerine sizin başarabildiğiniz, yapabildiğiniz şeylere odaklanın
Zihinsel becerilerin kullanılmasında etkin rolü olan düzenli uyumak, sağlıklı ve dengeli beslenmenin bilincinde olun.
ADAYLAR NE DİYOR? 
Puan nereye yeterse oraya
Elif Gizem Coşkun (18, Şehremini Anadolu Lisesi mezunu): “İkinci kez giriyorum. Geçen yıl da puanım belli başlı üniversitelere yetiyordu ama istediğim yerlere giremiyordum. Düzenli çalıştım. Artık daha tecrübeliyim. Konularımı bitirdim. Hukuk ya da yabancı dilde eğitim veren bir bölümde okumak istiyorum. Hayalimde ise ODTÜ, İstanbul ya da Marmara Üniversiteleri var. Kazanamazsam üçüncü kere hazırlanmayacağım. Aldığım puan nereye yetiyorsa oraya gireceğim.”
Emek aklıma gelmiyor
Mesutcan Gök (18, Bilfen Anadolu Lisesi 12. sınıf öğrencisi): “Sınava hazırlanma sadece bu yıl yaptığım bir şey değil, 4 yıllık bir süreçti. Bu nedenle birçok şeyden alıkoymadım kendimi. Ama yine de kendime ayırdığım zaman azaldı. Hazırlanma aşamasında kilo verdim. Çünkü uzun süre çalışmak zorunda kalıyorum ve bazen aklıma yemek bile gelmiyor. Bu süreçten ailem de benimle birlikte etkilendi. Boğaziçi ya da Koç Üniversitesi’nde endüstri mühendisliği okumak istiyorum. Eğer istediğim yerleri kazanamazsam seneye daha iyi bir şekilde hazırlanabilirim ya da istediğim üniversitelerden puanımın yettiği başka bir bölüme gelebilirim. Bunun kararını sonuçlar açıldıktan sonra vereceğim.”
Mimarlık kartımı bastırdım
