Koy Nedir Ve Özellikleri Nelerdir? Koy Nasıl Oluşur? Türkiye'de Koy Örnekleri

Koy kelimesi sıklıkla rastladığımız bir sözcüktür. Özellikle de tatil zamanlarında tercih edilen yerler arasında varlığını doğada sürdürmektedir. Türkiye'de de yapısı ve konumu gereği çok sayıda koy örneği yer almaktadır.

Koy Nedir?

Göl, deniz ya da okyanusların karaların içine doğru yaptığı göreceli oluşan sığ girintiye koy denmektedir.

Koy kelimesinin coğrafi terimi ise küçük boyutlu körfez anlamına gelmektedir. Kelime oluşumu coğrafi terimler arasında bilinmektedir.

Örneğin körfez denilen bölgeler aslında dar bir girişi ya da dairesel bir girişi bulunan koy türüdür. Koylar iç içe geçmiş bir halde bulunabilir. Aynı zamanda bu doğa oluşumlarının kendine has belirli özellikleri de bulunmaktadır.

Koy Özellikleri Nelerdir?

Büyük olan bir koy genel olarak körfez ya da deniz olarak isimlendirilir. Büyük bir ana su kütlesine doğrudan bağlanır. Aslında girintili ve kıyı su birikintisi olarak bilinir.

Dairesel girişi veya dar bir girişi vardır. Koylar iç içe geçmiş olabileceği gibi dik de olabilmektedir. Koylar rüzgarın gücünü azaltır ve sudaki dalgaları da engeller.

Çeşitli kıyı şeridi özelliklerine sahiptir. Koyların plajları bulunur. Bu plajlar dik, geniş, düz, ön teraslı, üst kıyı halinde olabilmektedir.

Koylar balıkçılık için güvenli yerlerdir. İnsan tarihinde yerleşim yerleri arasında önemli bir yere sahiptir. Deniz ticaretinin gelişmesi, güvenli demirleme, liman seçeneklerine de teşvik olmuştur.

Koylar rüzgarlı havalarda deniz araçlarına sığınak görevinde bulunurlar. Koyların sahip olduğu alanlar kumsal plajlar ve düşük enerjili dalgalardır.

Koy Nasıl Oluşur?

Koy oluşumu tel şekilde değildir. Çeşitli yollarla koy oluşumu gerçekleşebilir. Oluşumda genelde direnci düşük çabuk çözünen kayaçlar etkilidir.

Büyük koyları düşündüğümüzde kıta kayması sonucu oluştuğu bilinmektedir. Dünyanın en büyük koyları büyük kıta alanlarının fay hatları sonucunda dağılarak birbirinden ayrılmasıyla oluşmuştur.

Buzul ve nehir erozyonları da koyları oluşturan bir diğer olaylardır. Bu şekilde oluşan koylar coğrafyada fiyort olarak bilinir. Buzulun oluşturduğu koy alanlarıdır.

Genel olarak birçok koy akıntı, kıyı erozyonu ve dalga tarafından doğal olarak oluşturulmuştur. Kayaçların buradaki etkisi ise erozyonun gücünü arttırmasıdır. Yumuşak olan kayaçlar koy oluşumuna etki ederken sert kayaçlar ise burun oluşumuna neden olur.

Ülkemizde ve dünyada jeolojik sürecin oluşturduğu koy örneklerine sıklıkla rastlanmaktadır.

Türkiye'de Koy Örnekleri

Türkiye koy oluşumu bakımından zengin bir ülkedir. Sayısız ve sınırsız durumda ülkenin her bölgesinde koy örneklerine denk gelinir.

Bu yüzden de Türkiye turizm sektörü içinde yerini almıştır. Çünkü bu koylar turizm yani tatil amaçlı kullanılmaktadır. Türkiye'de bakir denilen yani el değmemiş yerleşimin, işletmelerin bulunmadığı koy örnekleri de vardır.

Etrafında yerleşimin bulunduğu işletmelerle donatılmış koylar da bulunmaktadır. Her iki seçenekte turizm sektöründe önemli bir yere sahiptir.

Karadeniz, Ege, Marmara ve Akdeniz koy örneklerinin bol olduğu Türkiye bölgeleridir.

Hurma Sahili Koyu, Kabak Koyu, Dolun Gaz Koyu, Cennet Koyu, Kleopatra Koyu, Kara İncir Koyu, Lindos Koyu, Delikli Koy başlıca ege kıyılarında yer alan koy örnekleridir.

Antalya Körfezi, Mersin Körfezi, İskenderun Körfezi ve daha pek çok koy da Akdeniz kıyısında yer alan koy örnekleridir.

Gemlik Koyu, Bebek Koyu, Büyük Dere Koyu, Keçilik Koyu, Paşa Bahçe Koyu, Çengel Köy Koyu Marmara bölgesinde yer alan başlıca koy örnekleridir.

Beygir Koyu, Antik Koy, Sardala Koyu, Çakraz Koyu, Kemal Paşa Koyu, Payanır Limanı Koyu başlıca Karadeniz bölgesinin koy örnekleridir.