Güncelleme Tarihi:
Köprülüler dönemi eğitim hayatımızda önemli bir yeri olan Türk tarihinde karşımıza çıkmış ve sınavlarda soru olarak gelen bir kategoridir. Türk tarihiyle ilgilenen bireyler ve uzmanlar köprülüler döneminin tüm ayrıntılarını bilmektedir.
Köprülüler Dönemi Nedir?
Osmanlı imparatorluğunda 15 Eylül 1656 yılı ile 15 Aralık 1683 yılları arasını kapsayan döneme köprülüler dönemi denmektedir. Köprülü ailesinde yer alan sadrazamlar bu dönemde görev yapmaktadır.
İmparatorluğun toparlanması, yenilenmesi, düzeni ve istikrarı için fırsat sunan ve yaşanmış tarihi devre verilen isimdir.
Köprülüler Dönemi Özellikleri Nelerdir?
Köprülüler dönemi Osmanlı devleti açısından içeride istikrarın sağlanması, dışarıda ise prestij ve gücün göreceli olarak arttığı bir dönemdir. Bu dönemle ıslahatlara ve yeniliklere ağırlık verilmiştir. Çeşitli köprülü ailesine ait sadrazamlar bu konuda görevler yapmış ve ıslahatları gerçekleştirmiştir.
Bu özelliklerinden dolayı köprülüler dönemi Kanuni dönemini hatırlatarak istikrarlı toparlanma özelliğiyle tarihte dikkat çekmektedir.
Dönem 15 Eylül 1656 tarihinde köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam olmasıyla başlamaktadır. Dönemde daha sonra farklı isimler de sadrazam olarak görev yapmıştır. Köprülü dönemi sadrazamlardan oluşarak kategorilere ayrılmaktadır.
Köprülüler Dönemi Sadrazamları ve Islahatları Konu Anlatımı
Köprülüler dönemi tarihler gözetildiğinde 27 sene sürmüştür. Bu 27 sene boyunca da Köprülü Mehmet Paşa, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa ve Köprülü Fazıl Ahmet Paşa sadrazam olarak ıslahatları gerçekleştirmiştir. Köprülü dönemi bu üç sadrazamın isimleriyle geçmiştir.
Köprülü Mehmet Paşa Sadrazamı Dönemi ve Islahatları:
Köprülü Mehmet Paşa olaylı bir dönemde Osmanlı devletini idare etmiştir. Bu dönemde kargaşaların etkisini azaltmıştır. Bu sayede devlet yeniden eski itibarını kazanmayı başarmıştır.
Köprülü Mehmet Paşa Kösem Sultan'ın öldürülmesiyle sadrazam olmuştur. Köprülü Mehmet Paşa'nın yenilik hareketlerinde orduyu disiplin altına alması, devlet hazinesindeki paranın gereksiz yere harcanmasını engellemesi, Çanakkale Boğazındaki Venedik ablukasını kaldırması, Osmanlı devlerine yönelik iç ve dış karışıklıkları bastırması olarak sayılmaktadır.
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Sadrazamı Dönemi Ve Islahatları:
Osmanlı devlet adamı olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Osmanlı Rus savaşında önemli başarılar kazanmıştır. Bu sadrazamın ikinci Viyana kuşatmasıyla özdeş hale geldiği bilinmektedir. Fakat bu kuşatmanın başarısızlıkla sonuçlanması kendisinin idam edilmesine neden olmuştur.
Bu sadrazam Osmanlı Lehistan savaşı, birinci Osmanlı Rusya savaşı, ikinci Viyana muhasarası, Osmanlı Habsburg savaşı, Viyana bozgunu savaşlarında yer almıştır.
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa Sadrazamı Dönemi ve Islahatları:
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa maliyeye önem vermiştir. Bu sayede bütçe açığı kapanmıştır. Orduyu disiplin altına almıştır. Üçüncü Vedenikli ordusundan Girit adasını almıştır. Avusturya'dan Uyvar kalesini almıştır. Bu sayede Vasvar antlaşmasını imzalamıştır. Beşinci Mehmet ile Lehistan seferine çıkmıştır. Bucaş antlaşmasını da bu sayede imzalamıştır.
Genel olarak Köprülüler Dönemi Islahatları şöyle sıralanmaktadır:
Köprülüler dönemi Osmanlı devletinin duraklama devri içindeki yükselme dönemi olarak kabul edilmiştir.
Ordu disiplin altına alınmıştır.
Askerlikle ilgisi olmayan kişiler ordudan çıkarılmıştır.
Hatalı olan devlet adamları görevden alınmıştır.
Görevini gerçekleştirmeyen memur ve askerlere maaş verilmemiştir.
Maliye düzenlenmiştir.
İsyanlar bastırılmış ve devlet otoritesi güçlendirilmiştir.
Girit alınmıştır.
Lehistan savaşı kazanılmıştır.
Avusturya'ya savaş açılmıştır.
Venedikliler Çanakkale boğazından uzaklaştırılmıştır.
Tartışmalara son verilmesi amacıyla İstanbul ilindeki görüş ayrılığı içinde olan din ulemaları farklı yerlere tayin edilmiştir.