Kontaktör nedir ve ne işe yarar? Kontaktör çalışma prensibi ve kullanım alanları

Kontaktör, motor sisteminin korunmasında etkili olan ve motorların anahtarlanmasında kullanılan etkili bir parçadır. Çalışma performansı açısından röleye benzeyen bir parçadır. Ancak yüksek akımlarda kullanıma uygundur. Uzaktan kolay kontrol edilir ve elektrik kontrol fonksiyonuna sahip bir anahtardır.

 Kontaktör Nedir Ne İşe Yarar?

 Motor sistemlerinin anahtarlanmasında kullanılan bu parça, bir noktadan diğer bir noktaya enerji sevkiyatının sağlanmasında kullanılan etkili bir tasarımdır. Bu sistem aşırı akım meydana geldiğinde kendini kapatmaz. Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan sigortalar aşırı akım durumunda kendini kapatabilir. Ancak Kontaktörün böyle bir özelliği yoktur.

 Aşırı akıma karşı hassas olmaması nedeniyle kontaktörler tek başlarına kullanılamaz. Sigorta, termik röle, motor koruma şalteri gibi parçalarla birlikte kullanılmalıdır. Aşırı akım meydana geldiği zaman bu parçalar akımı kolaylıkla durdurabilir. Kontaklama işleminde tek başına kullanıldığı zaman yüksek akım motora zarar verebilir.

 Kontaktör Çalışma Prensibi Nedir?

 Kontaktör yaylı özelliğe sahip bir sistemden oluşmaktadır. Bu sistem elektromanyetizma ile fonksiyonel özellik kazanır. Manyetizmadan oluşan enerji bobinlere geçer ve bu şekilde manyetizmalar birbirine yaklaşarak kapanır. Bu şekilde kontaktör kontak görevi görür. Yani bobinlere enerji gelmesiyle kontak kapanır. Bobine gelen enerji kesildiğinde kontaklar açılır. Motorun açma ve kapama işleminde etkili olan bu tasarım birçok elektrikli motorda kullanılabilir.

 Bu sistem yaklaşık bir asırdır kullanılmaya devam etmektedir. Bu sisteme şu anda her hangi bir alternatif üretilmemiştir. Bu nedenle piyasada kullanılmaya devam eden parçalardan biridir.

 Kontaktör Kullanım Alanları Nelerdir?

 Bu sistem sanayide, endüstride ve diğer bütün sektörlerde kullanılan motor sistemlerinde kullanılır. Elektrikli özelliğe sahip motorlarda kullanılan bir parçadır. Motor sisteminin otomatik açılıp kapanması için kullanılan bu parça, akımın geçişini sağlar. Yukarıda belirttiğimiz gibi tek başlarına kullanılmayan sigorta ve termik rölye gibi parçalarla kullanılan bir malzemedir.

 En çok kullanılan kontaktör 3 kutuplu olan modelidir. Aydınlatma, ısıtıcı ve DC aydınlatma sistemlerinde de kullanılan bir parçadır. Bu parçalarda da akım kesme ve kapatma işlemini gerçekleştirmektedir. Kompanzasyon sistemlerinde de kullanılan modeller bu kategoriye özeldir. Kompanzasyon kontaktörleri, kompanzasyonlara göre özel olarak üretilmektedir.

 Kullanım alanında oluşan yüke göre kontaktör tercihi yapılmaktadır. Motor, aydınlatma veya ısıtıcı kategorisinde anahtarlanan ürünün yüküne göre akım özelliğine sahip olmaktadır.

 Kontaktör Seçimi Nasıl Yapılır?

 Yüke ve bağlanacağı motorun özelliğine göre kontaktör seçimi yapılmaktadır. Kalkış akımı yani demeraj akımına sahip motorlar için AC-3 akım seçeneği tercih edilir. Resistif akım özelliğine sahip motorların anahtarlanması için AC-1 akım seçeneği tercih edilmelidir. Ürün seçimini etkileyen diğer unsurlar şunlardır:

 1- Yükün kutup sayısı,

 2- Yükün güç değeri,

 3- Yükün nominal çalışma gerilimi,

 4- Bobinin gerilim özelliği,

 5- Yükün boyutları,

 6- Yardımcı kontaklar,

 Kontaktör tercihi yaparken bobin gerilimine dikkat edilmelidir. Bobin gerilimi ile ana kontak gerilimi farklı olabilir.

 Kontaztör Çeşitleri Nelerdir?

 Bu ürünü ürüten şirketlerin ürettiği kontaktörler şu şekildedir:

 1- Piyasada en çok bulunan kontaktör güç kontaktörleridir. 3-4 tukupludur ve 750 kW özelliğine sahiptir.

 2- Güç kontaktörlerine göre daha küçük olan mini modeller, 5,5kW özelliğine sahiptir.

 3- Ses çıkarmayan ve sessiz özelliğe sahip olan kontaktörlerde açma ve kapama sesi çıkmaz. Genellikle evlerde ve binalarda kullanılır.

 4- Konpansazyonlara özel üretilen modeller de diğerlerinden farklıdır.

 5- DC/AC türü yüksek gerilimlerde kullanılan modeller demiryolu sektöründe ve endüstriyel alanda kullanılmaktadır.