Kompozisyon Nedir Ve Nasıl Yazılır? Kompozisyon Yazım Kuralları Ve Örnekleri

Kompozisyon Türkçeye Fransızcadan girmiştir. Ögelerin bir araya getirilme tarzı olarak da tanımlanabilmektedir. Kompozisyon yazım işleminin iyi anlaşılması için mutlaka örneklerinin incelenmesi gerekir. Kompozisyon yazımına ait yazım kuralları da dikkate alınmalıdır. Bu amaçla yazıda detaylı bilgilere yer verilmiştir.

Kompozisyon Nedir?

Kompozisyonda her konuda yazılabilir. Sanat, müzik, edebiyat, mimarlık gibi çok çeşitli konular kompozisyonun konusunu oluşturabilir. Bu bireyin hangi konuda kompozisyon yazma isteği ile ilgilidir.

Kompozisyon farklı parçaları, ögeleri, nesneleri en iyi şekilde bir araya getirir. Bu sayede yazıda bir bütün oluşmuş olur.

Farklı olan bu parçaları bir araya getirerek bütün oluşturma ve düzenleme işine, ögelerin bir araya getirilme biçimine kompozisyon denir.

Özellikle Türkçe dersinde öğrencilere duygu ve düşüncelerini doğru ifade edebilmek amacıyla yazdırılır. Çünkü kompozisyonun bir diğer tanımı da herhangi bir konudaki duygu ve düşüncelerin doğru, anlamlı, bütün halinde düzenli olarak farklı türlerde oluşturulan ifade şekline denilmektedir.

Kompozisyonun yazım kuralları, konuları, başlıkları, bilgi birikimi, planı ve incelikleri vardır. Bu bilgiler araştırılarak ve örnekler üzerinden incelenebilir.

Kompozisyon yazarken bazı anlatım şekillerinden yararlanılır. Çünkü her kişinin ilgili konu ile ilgili mutlaka anlatmak istediği, vermek istediği bir amaç ya da bilgi vardır. Bu amacı, bilgiyi doğru bir şekilde karşı tarafa kompozisyon aracılığı ile vermek için anlatım tarzları kullanılır.

Sözlü ya da yazılı olarak oluşturulan kompozisyonda kullanılan anlatım şekilleri şöyledir:

Şiirsel anlatım

Hikayeci anlatım

Tasvir yolu kullanarak anlatım

Söyleşmeye bağlı anlatım

Emredici dil ile yazılan anlatım

Kanıtlayıcı yani ispatlayıcı anlatım

Kompozisyon Nasıl Yazılır?

Kompozisyon belirli bölümlere dikkat edilerek yazılır. Kompozisyon yazmaya başlamadan önce nasıl yazılacağı iyi bilinmelidir. Karar mekanizması oluşturulduktan sonra yazıma başlanmalıdır. Kompozisyonda seçilen konuya göre hangi anlatım tarzı kullanılacağı belirlenmelidir. Çünkü bu anlatım tarzı duygu, düşünce, fikir, bilgi, öge ve nesneyi doğru anlatmaya yarar sağlayacaktır.

Belirli yazım kurallarına uyularak yazılan kompozisyon yazımı şu şekilde kaleme dökülür:

Öncelikle ilk olarak konu seçimi yapılmalıdır. Seçilen konu doğru seçilmelidir. Bireyin ilgi duyduğu, bilgi sahibi olabildiği ya da araştırmaya yatkın olduğu severek yazacağı konu seçilmelidir.

Konu seçiminden sonra hangi anlatım tarzı kullanılacağına konuya göre karar verilmelidir. Anlatım tarzları iyi bir şekilde araştırılmalıdır. Örnekleri incelenmelidir. Kişi hangi anlatım tarzında konuyu daha iyi verebilecekse o tarzı seçmelidir.

Bir taslak oluşturmalıdır. Yazıyı tam olarak kompozisyon haline dönüştürmeden taslak halinde yazarak düzenleme ve düzeltme yapmalıdır.

Kompozisyon yazımında giriş, gelişme ve sonuç bölümü yer alır. Bu yüzden giriş, gelişme ve sonuç bölümünün nasıl yazılacağı araştırılmalıdır.

Giriş bölümünde konuyla ilgili ana fikrin içerildiği cümleler kısa ve öz olarak kullanılmalıdır.

Gelişme bölümü giriş bölümünden daha uzun olmalıdır. Detaylı olarak konuyla ilgili bilgilere ve gerekli her şeye gelişme bölümünde yer verilmelidir.

Sonuç bölümü adından da anlaşılacağı gibi sonuç kısmıdır. Bu bölümde anlatılan konuyla ilgili yazarın sonuca ulaşması gerekir. Sonuç içerikli cümleler kesin, net bir dille verilmelidir.

Kompozisyon Yazım Kuralları

İyi ve güzel bir kompozisyon yazımı oluşturmak için bu yazım kurallarına uyulması gerekir. Kompozisyon yazım kuralları şöyledir:

Kompozisyon düz, beyaz, çizgisiz bir A4 kağıdına yazılır.

Kağıdın sol yanından 4 cm, sağ yanından 1,5 cm, üst taraftan 4 cm ve alt taraftan 3 cm kenar boşluğu bırakılmalıdır.

Başlık kağıdın tam ortasında olmalıdır. Başlığın ilk harfleri ya da tamamı büyük olacak şekilde yazılır.

Paragraf başları eşit ölçüde olmalıdır. Paragraf başlarında 3 cm boşluk bırakılır.

Satırlar arasına boşluk bırakılmaz. Sadece paragraf bitiminde diğer paragrafa geçerken bir satır boşluk bırakılır.

Yazı okunaklı ve anlaşılır olmalıdır.

Kompozisyonda imza atılmaz. Sadece kompozisyon bitiminde sağ alt köşeye isim ve soy isim yazılır. İsimin sadece ilk harfi büyük yazılır. Soy isimin ise tamamı büyük harf ile yazılır.

Kağıt temiz olmalıdır leke gibi beyaz kağıdı bozacak görüntü kirliliği yaratılmamalıdır.

Cümleler büyük harf ile başlar. Gerekli yerlerde doğru bir şekilde noktalama işaretleri kullanılır. Sayı ve özel isim yazımına dikkat edilir.

Kompozisyon kağıtta değil de bilgisayarda yazılıyorsa vurgulanmak istenen kelimeler kalın yapılabilir. Alıntı sözler eğik yazı biçimi seçilerek yazılır.

Satır sonuna sığmayan kelimeler olabilir. Bu kelimeler kısa çizgi ile ayrılmalıdır. Aşağı kaydırılarak yazılmalıdır. Elbette ki özel isim ve yabancı kelime ayrılmaz. Bir de üst satırda tek harf kalamaz.

Kompozisyon Örnekleri

Türkçe ve edebiyat dersi için ya da özel hayat için çok fazla sayıda kompozisyon konusu örneği verilebilir.

Örneğin Mustafa Kemal Atatürk'ün Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir sözünü açıklayan bir kompozisyon yazılabilir.

Örneğin Ağzı Kulaklarına Varmak deyimini 200 kelime ile açıklayan bir kompozisyon yazılabilir.

Örneğin Ak Akçe Kara Gün İçindir atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazılabilir.

Örneklerde de görüldüğü gibi deyim, atasözü ya da önemli liderlerin sözlerini açıklayan kompozisyon konuları oluşturulabilir. Bunların yanında günümüzde var olan güncel haber konuları kompozisyon konusu olabilir. Ekonomi, siyaset, sanat gibi konularda da kompozisyon yazılabilir.

Anlaşılacağı gibi kompozisyon çok genel konularda yazılabileceği gibi özel konularda da yazılabilir. Konu ne olursa olsun yukarıdaki belirtilen yazım kuralları ve başlık kısmına dikkat edilerek yazılmalıdır.

Giriş, gelişme ve sonuç şeklinde yazılan kompozisyonda sayfa düzeni ölçülerine uyulmalıdır. Aynı zamanda kompozisyon bittikten sonra en alta imza atılmadan isim ve soy isim eklenmelidir. Başlık mutlaka en üst ve orta kısma eklenmelidir.