Güncelleme Tarihi:
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ‘Kız Çocuklara İlişkin Verilerin Gücünden Yararlanmak: Eldeki Verilerden Hareketle 2030’a Bakmak’ başlıklı bir rapor yayımladı. Buna göre, 5 ile 14 yaş arasındaki kız çocukları ücretsiz gündelik ev işleri, su taşımak ve yakacak toplamak için kendi yaşlarındaki erkek çocuklara nazaran yüzde 40, başka bir deyişle 160 milyon saat daha fazla zaman harcıyor. Dünyada ilkokulda 32 milyon, ortaokulda 29 milyon kız çocuğu eğitimin dışında. Yine küresel çapta 750 milyon kız çocuğu 18 yaşın altında evlendirilmiş. Gelişmiş ülkelerde 20-24 yaş arası her 4 kadından biri, yaklaşık 12 milyon kişi 18 yaşından önce çocuk sahibi oluyor.
3 kızdan 2’si işlerle vakit geçiriyor
Raporda öne çıkan sonuçlar şöyle:
* Üç kızdan ikisi yemek pişirme, ev temizliği gibi işlerle vakit geçiriyor. Bu işlere harcanan süre kız çocuklarının oyun oynama, ders çalışma, sosyalleşme gibi zamanlarından çalıyor. Ayrıca kızların yaptıkları işlere daha az değer veriliyor ve bunlar daha az görülüyor. Kız çocukları ev işlerinin yüküyle küçük yaşlarda tanışıyor.
* 5 ile 9 yaş arasındaki kız çocuklar ev işlerine kendi yaşıtları erkek çocuklara göre yüzde 30, yani günde 40 milyon saat daha fazla zaman harcıyor. Kız çocukların yaşı ilerledikçe iş yükü de artıyor. Örneğin 10-14 yaşlarındaki kız çocuklar ev işleri için erkeklere göre yüzde 50 ya da günde 120 milyon saat daha fazla zaman harcıyor. 5 ile 14 yaş arasında bu fark yüzde 40’ı yani 160 milyon saati buluyor.
* Kimi ülkelerde yakacak toplama ve su taşıma gibi işlerin de kızlara yaptırılması, bu çocukların cinsel şiddete maruz kalma riskini artırıyor. Güney Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da 10-14 yaşlarındaki kız çocuklar, ev işleri için erkek çocukların hemen hemen iki katı zaman harcıyor. Bu yaş grubundaki kız çocukların ev işlerinde erkeklere kıyasla en ağır yükü taşıdıkları ülkeler Burkina Faso, Yemen ve Somali.
* Toplamda ev işlerine en fazla zaman harcayanlar ise haftada 26 saatle Somali’de yaşayan 10-14 yaşlarındaki kız çocukları.
***
MEB’DEN PROJE
Türkiye ve Avrupa Birliği’nin, 2011 yılında Milli Eğitim Bakanlığı koordinasyonunda başlatmış oldukları ortak çalışma devam ediyor. ‘Kız Çocuklarının Eğitimi Projesi’nin ikinci fazında, özellikle kız çocuklarının okula devam oranlarının arttırılması hedefleniyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki 15 pilot ilde (Muş, Bitlis, Siirt, Batman, Bingöl, Ağrı, Kars, Erzurum, Iğdır, Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır, Van, Şırnak, Hakkari) yoğunlaşan çalışmada on binlerce eğitimci, yerel kanaat önderi, aile ve çocuğa doğrudan ulaşılıyor. Saha araştırmaları yapılıyor. Eğiticiler eğitilerek, bilgilendirme toplantıları, seminerler, konferanslar, festivaller düzenleniyor.
18 YAŞ ALTINA GELİN SAÇI YAPMAYIN
Bu konuda sivil toplum kuruluşları da birtakım çalışmalar yapıyor. Van Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi’nin (Yaka-Koop) Mayıs 2016’da hayata geçirdiği proje bunlardan biri. Kooperatif, Van’da küçük yaşta evliliklerin önüne geçmek için kadın kuaför salonlarına ‘Bu iş yerinde 18 yaş altı gelin saçı yapılmamaktadır’ yazılı afişler asılması için kampanya başlatmıştı.
***
Dünya Kız Çocukları Konferansı 11 Ekim'de yapıldı
Aydın Doğan Vakfı, UNFPA, UNICEF ve UN Women’ın, Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Grubu danışmanlığında bu yıl ikinci kez düzenlediği Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı, 11 Ekim'de İstanbul Hilton Oteli’nin ev sahipliğinde yapıldı. Konferansa bu yıl, kadın hakları ve temsili konusunda 40’ın üzerinde ülkede yaptığı çalışmalarla tanınan İngiliz gazeteci Lesley Abdela, CNN International’da kadın hakları üzerine yaptığı programlarla dikkat çeken Becky Anderson, ailelerin ve toplulukların güçlendirilmesine yönelik ulusal ve uluslararası alanda söz sahibi olan Harvard Graduate School of Education eski yardımcı dekanı Richard Rowe, uğradığı asit saldırısıyla kadına yönelik şiddetin küresel anlamda önemli bir sembolü olan Monica Singh, cinsel istismara maruz kalan Zimbabveli gençler için çalışan Girl Child Network’un kurucusu Zimbabveli cinsiyet aktivisti Betty Makoni, cinsiyet eşitliği üzerine yazdığı “I’m a Girl” şarkısıyla tanınan UN Women Youth Champion Tennille Amor ve UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi Tuba Büyüküstün gibi isimler de katıldı.