Güncelleme Tarihi:
Kıtaların Sürüklenmesi Teorisi olarak da bilinen Kıtaların Kayması Teorisi Alman meteorolog Alfred Wegener tarafından öne sürülmüştür.
Kıtaların Kayması Teorisi Nedir ve Kime Aittir?
Dünyanın oluşumu, kıtaların nasıl oluştuğu, okyanusların nasıl meydana geldiği gibi pek çok soru farklı disiplinlerin konusunu oluşturmaktadır. Fakat bu sorulara geçmiş tarihte de cevap bulmaya çalışılmıştır.
Kıtaların Kayması Kuramı'nın sahibi olarak Alman meteorolog Alfred Wegner bilinse de, kıtaların sürüklemiş olabileceği, yani kıtaların kayma teorisi ilk kez Abraham Ortelius tarafından daha 1596 tarihinde öne sürülmüştür.
Yüzlerce yıl sonra 1912 tarihinde Alfred Wegener tarafından bu kavram bağımsız ve daha geliştirilerek öne sürülmüştür. Fakat yine de o tarihlerde, herhangi bir sebep mekanizması olmadığı için pek çok kişi tarafından başta kabul görmeyip ret edilmiştir.
Alfred Wegener'in "Kıtaların Kayması Teorisi"nin özü şudur: Wegener'e göre kıtalar hareket halindedir ve bugünkü durumunu da bu sürüklenmenin neticesinde almıştır. Başka bir anlatımla; kıta kayması kıtların birbirlerine ve okyanus havzalarına göre girmiş olduğu büyük ölçekli yatay hareketlerdir.
Kıtaların Kayma Teorisi Kanıtları
Bugün de geçerliliğini koruyan Alfred Wegener'in "Kıtaların Kayma Teorisi"; bilim adamının uzun süren çalışmaları neticesinde ortaya çıkarıldı. Wegener; çok sayıda jeolojik ve paleontolojik veriden istifade ederek jeolojik zamanın, büyük bölümü süresince tek bir kıtanın bulunduğunu ileri sürdü. Bu varsayımsal kıtayı "Pangea" olarak isimlendirdi.
Alfred Wegener'in Kıtaların Kayması Kuramı'na göre;Pangea, Jura dönemi olarak adlandırılan yaklaşık 190-136 milyon yıl önce çeşitli parçalara ayrılmış ve parçalar birbirlerinden uzaklaşmaya başlamıştır.
Günümüzde Amerika kıtasını oluşturan bölümleri batıya doğru kaymıştır. Böylece Atlas Okyanusu ortaya çıkmıştır.
Hindistan bloğu ise Ekvator'u geçmek suretiyle Asya ile birleşmiştir.
Wegener'den sonra jeolog Alexander L. Du Toit, Wegner'in varsayımını geliştirerek üzerinde çalışmış ve kuzeyde "Lavrasya" ve güneyde "Gondvana" olmak üzere 2 ana kıta nın olduğunu ileri sürmüştür.
Alfred Wegener'in teoriis daha sonra pek çok kişinin ve bilim insanının dikkatini ve ilgisini çekmiştir. Kıtaların Sürüklenmesi Teorisi bu şekilde geliştirilerek sürdürülmüştür.
Alfred Wegener'i Kıtaların Kayması Teorisi'ne ilk başta şüphe ile yaklaşan, hatta ret edenler olmuşsa da zaman bu kuramın doğruluğunu ortaya çıkarmıştır.
Alfred Wegener'in kuramının en önemli kanıtlardan birisi; kıtaların birbirlerine uygunluğudur.
Kıtaların Kayması Kuram'nın bir başka önemli kanıtı da "paleontolojik kanıtlar"dır. Buna göre flora ve fauna topluluklarının benzerliği en önemli kanıtlardandır.
Kıtaların Kayması Teorisi'nin bir diğer mühim kanıtı da farklı kıtalardaki aynı fosillerin varlığıdır. Buna örnek olarak glossopteris, mesosaurus, gangamopteris (bitki) ve lystrosaurus(Hayvan) gibi çok sayıda fosillerin bulunması Kıtaların Sürüklenmesi Kuramı'nı destekleyen ve kanıtlayan en önemli bulgular olmaktadır.
Bir başka kanıt ise "Paleoklimatolojik kanıtlar"dır. Paleoklimatolojik kanıtlar, Kıtaların Kayması Teorisi'nin en mühim delillerindendir.
Wegener'in Teorisi'nin başka önemli bir kanıtı da benzer kayaçların dağılımıdır.
Kayaların Kayması Teorisi'nin önemli bir diğer kanıtı da kıtalararası benzer dağ kuşaklarının varlığıdır.