Kıta Sahanlığı Nedir Ve Kaç Mil?
Güncelleme Tarihi:
Kıta Sahanlığı terimi ilk defa Truman bildirisinde kullanılmıştır. Günümüzde ise bu ifade çoğu ülkede kullanılır. Kıta sahanlığı terimi coğrafi bir terim olarak kullanılır. Kara parçalarının deniz altındaki uzantısı kıta sahanlığı olarak adlandırılmaktadır. Kıta sahanlığı nedir ve kaç mil? Tüm detayları ile derledik.
1945 yılında Truman bildirisinde ilk defa Kıta sahanlığı terimi kullanılmıştır. Sonrasında ise çoğu ülke bu terimi kullanmaya başlamıştır. Ülkelerin kara parçalarının denizin altında kalan bölümü kıta sahanlığı olarak ifade edilmektedir.
Kıta Sahanlığı Nedir?
Kıta sahanlığı, coğrafi terimlerden bir tanesidir. Jeolojik olarak bir ülkenin deniz altında kalan kara parçasına kıta sahanlığı ismi verilir. Kıta sahanlığı bir ülkenin kıtasından okyanusun başladığı bölüme kadar devam eder. Bu terim kara platformu
ismi ile de bilinmektedir. Bir kıtanın ya da bir kara parçasının eğimli ve sığ deniz tanına kıta sahanlığı denmektedir.
Kıta Sahanlığı Kaç Mil Olmalıdır?
1982 yılında yapılan Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku sözleşmesine göre Kıta sahanlığı kıyı devletlerinin kara sularından kıta kenarının dış bölümü ile sınırlı olan bölgedir.
Kıta Sahanlığı olabilmesi için 200 deniz mili uzaklık olması gerekmektedir. Bir ülke kıta sahanlığı hakkı için bir ilanda bulunmak zorunda değildir. Kıyı ülkelerinin kıta sahanlığını kullanma yetkisi bulunur.
Denize kıyısı bulunan ülkelerin doğal olarak kıta sahanlığı hakkı bulunur. Kıyı devletlerinin kıta sahanlığı hakları 1969 yılında Uluslararası adalet divanında başlangıçtan beri ve kendiliğinden olduğu şeklinde ifade edilmektedir.
Kıta Sahanlığı Topografyası
Kıta sahanlıkları çoğunlukla eğim noktasından kırılıp bu şekilde bitmektedir. Kırık altında bulunan deniz tabanına ise kıtasal eğim ismi verilmektedir. Eğim altında yer alan okyanus tabanı abisal düzlük bölgesinde kıtasal yükselme bulunur.
Kıta sahanlıklarının kendine özgü jeolojik yapısı ve deniz biyolojisi bulunur. Kıta sahanlıkları;
İç Kıta sahanlığı
Orta kıta sahanlığı
Dış kıta sahanlığı olmak üzere gruplara ayrılmıştır.
Kıta sahanlarında çoğunlukla karasal çökeltiler bulunur. Yani bu oluşumlar karanın erozyonu sonucu meydana gelmektedir. Tortuların az bir bölümü ise nehirlerden taşınır. Dünyadaki çökeltilerin yaklaşık %60 oranı buzul çağındaki çökeltilerden oluşmuştur. Kıyıdan uzaklaşıldıkça çökeltilerin daha ince bir yapıya sahip olduğu görülmektedir.