Güncelleme Tarihi:
Keton, karaciğer tarafından üretilen bir yağ asididir. Başta diyabet hastaları olmak üzere pek çok kişide keton değerinin gereğinden fazla yükselmesi ile çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Keton Nedir?
Keton vücuttaki en önemli yağ asitlerinden birisidir. Karaciğer tarafından keton üretimi sağlanır. Vücuttaki keton dengesizliği durumunda ise çeşitli problemler ve sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Özellikle vücutta insülin üretimi yetersiz olan bazı kişilerde vücut enerji sağlamak için yağ yakmaya başlar. Bu yağ için karaciğer tarafından keton adı verilen yağ asidini üretir.
Vücuttaki keton üretiminin dengesinin bozulması durumunda vücutta tehlikeli durumlar ortaya çıkabilir. Vücudun rahat bir şekilde çalışması için enerjiye ihtiyaç vardır. Vücuttaki bu enerjinin sağlanması için şeker üretilmesi gerekmektedir.
Vücutta yeteri miktarda şeker üretilmez ise hücreler de yağ yakmaya başlayacaktır. Vücutta hücrelerin yağ yakmaya başlaması ile vücutta keton üretimi de yoğunlaşır. Karaciğer tarafından keton üretilir. Keton çoğunlukla diyabet hastalarında görülmektedir. Gereğinden fazla keton üretildiğinde ve yetersiz keton üretildiğinde bu vücutta ciddi sorunlara neden olabilir.
İdrarda Keton Kaç Olmalıdır?
Vücuttaki keton değerinin belli bir miktarda olması gerekir. Keton miktarı da idrarda ortaya çıkmaktadır. İnsülin alınamaması nedeni ile idrarda keton miktarı artabilir. Ayrıca düzenli beslenmemek, kan şekerinin yükselmesi ve bazı enfeksiyon türleri de ketona neden olabilmektedir. Ayrıca hamilelik dönemi gibi bazı durumlarda da keton pozitif olabilir. Vücuttaki keton değerleri genellikle normal, normalüstü, yüksek ve tehlikeli yüksek seviyelerinde olarak bilinir.
Vücutta normal seviye keton miktarı 0.6 mmol\L altında olmalıdır. Özellikle 0.6 ve 1.5 mmol\ L arasındaki keton değerleri normal üstü olarak algılanır. Yüksek seviyeli keton ise 1.6 ve 3.0 mmol\L düzeyinde oluyor. Ayrıca 3.0 mmol\ L üzerinde olan keton tehlikeli yüksek seviyelerde olmaktadır. Bu durumda ise acilen önlem alınması gerekir.
Düşüklüğü İle Yüksekliği Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?
Vücutta keton üretiminin düşük ve ya yüksek olmasının sağlığa pek çok zararı bulunmaktadır. Özellikle Tip 1 diyabet hastası olan kişilerde fazla keton üretimi nedeni ile diyabetik ketoasidoz adındaki tehlikeli durumlar ortaya çıkabilir. Keton yükseldiğinde ağızda kuruluk, aşırı susuzluk hissi, sık idrara çıkma ve kan şekeri seviyesinin yükselmesi görülür.
Vücuttaki keton değerinin yükselmesi ve ya çok azalması durumunda kişi komaya girebilir. Bu koma sonucunda ölüme kadar giden bir süreç de olabilir. Özellikle diyabetli kişiler de büyük bir risk altında bulunurlar. İdrarda keton bulunması durumunda susuzluk, sık idrara çıkma, bulantı ve kusma görülebilir. Ayrıca kişide nefes alıp vermede güçlük, nefeste meyve kokusu ve ya aseton kokusu olur. İlerleyen boyutlarda ise baş dönmesi ve bayılma gibi durumlar ortaya çıkar.
Keton Nasıl Tedavi Edilir?
Vücutta keton tedavisi yapılırken keton oluşumunu etkileyen tüm faktörler ortadan kaldırılmalıdır. Ayrıca mutlaka bir doktora başvurulması gerekilir. Bunun yanı sıra bol bol su içmek ve egzersiz yapmak da vücuttaki keton seviyesini düşüren unsurlar arasında yer alır. Kişinin vücudunda oluşan çok yüksek miktarda keton bulunması durumunda tıbbi müdahale de gerekir. Keton seviyelerinin yükseldiği durumlarda zaman kaybetmeden mutlaka bir uzman doktora gitmek ve erken önlem almak gerekir.