Güncelleme Tarihi:
Kesme işaretleri özel isimlere ve rakamlara getirildiği için ayrı bir yeri bulunmaktadır. Kesme işaretinin dilbilgisi kuralları arasında yerini iyi öğrenerek yazılarda doğru bir şekilde kullanmak mümkündür.
Kesme İşaretinin Kullanıldığı Yerler Nelerdir?
Kesme işareti noktalama işaretleri arasında büyük önem taşımaktadır. Başlıca özel isimlerden sonra gelen ekleri ayırmada kullanılan işaret olarak bilinmektedir. Bu işaret özel isimleri diğer isimlerden ayırmak amacı ile kullanılır. Yazılarda hangi isimin özel olduğunu kesme işaretine bakılarak öğrenmek ise mümkündür.
Kesme işareti ait olduğu kelimenin sağ tarafına bitişik olarak yazılmaktadır. Ayrıca kesme işaretinden sonra gelen ek için de bir boşluk bırakılmaz. Böylece özel isime ek geleceği zaman ismin sağ üstüne konularak kesme işareti kullanılmaktadır.
Türk Dil Kurumu sözlüklerinde kesme işareti isim ve dilbilgisi olarak geçmektedir. Sözlük anlamlarına bakıldığında özel adlara, kısaltmalara ve sayılara getirilmiş ekleri iki sözün birleşmesi esnasında ortaya çıkan ses düşmesini belirtmek için kullanılan noktalama işareti olarak açıklamaktadır. Kesme işaretinin kullanıldığı yerler şunlardır:
- Özel isimlere getirilen iyelik durum ve bildirme ekleri kesme işareti vasıtası ile ayrılmaktadır.
- Kişilerin adları ve soyadları ve takma adlarına gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaktadır.
- Gök bilimleri ile ilgili olan adlara gelmiş ekler kesme işareti ile ayrılmaktadır.
- Saray, köşk, hamam, kale ve köprü gibi önemli ve tek olan eserlere gelen ekler de kesme işareti ile ayrılmaktadır.
- Kitap, dergi ve gazetelere gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaktadır.
- Hayvanlara verilen özel isimlere gelmiş ekler de kesme işareti ile ayrılmaktadır.
- Dönem ve devirlere gelen ekler kesme işareti ile ayrılır.
- Kişilerin adlarından sonra gelen saygı belirten sözcüklere gelen ekler de kesme işareti ile ayrılır.
- Kısaltmalara gelen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır.
- Sayıları getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır.
- Şiir ve konuşma sırasında söyleyişten dolayı düşürülen eklere de kesme işareti konulur.
Örnekleri İle Konu Anlatımı
Kesme işaretinin cümle içerisinde pek çok görevi bulunmaktadır. Kesme işaretinin asıl kullanılacağını öğrenmek için bu görevlerin bilinmesi gerekir. Kesme işaretinin görevleri şunlardır:
- Kesme işareti cümle içerisinde özel isimleri diğer sözcüklerden ayırmak için kullanılır.
- Kesme işareti kısaltma, harf, sayı ve eklere gelen ekleri ayırmak için kullanılır.
- Belirli bir tarih bildiren gün ve ay adlarında gelen ekleri ayırma görevinde kullanılmaktadır.
Kesme işaretinin kullanıldığı pek çok örnek cümle vermek mümkündür Kesme işaretinin kullanıldığı yerler ve örnek cümleler şunlardır:
- Ayşe'nin kısacık saçları vardı.
Özel adlara getirilen durum, iyelik ve bildirme ekleri kesme işareti ile ayrılır.
- Seda Hanım'a söyleyin bir daha beni aramasın.
Kişilerin adlarından gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekler kesme işareti ile ayrılır.
- PTT'nin hangi şubesi bugün kapalı?
Kısaltmalara getirilen ekler kesme işareti ile ayrılır.
- 10'uncu maddeye göre karar verildi.
Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır.
- B'den e'ye harfler ile kelimeler kurmanız gerekmektedir.
Bir ek veya harften sonra ekler kesme işareti ile ayrılmaktadır.
- Acep dünyada var m'ola?
Şiirlerde seslerin ölçü sebebi ile düştüğünü göstermek için de kesme işareti kullanılmaktadır.