Kendi isteğiyle işten ayrılan ya da istifa eden tazminat alabilir mi? Tazminat alma şartları (2022)

4857 sayılı İş Kanununun 24 üncü maddesi içinde sayılan haklı fesih nedenleri arasında yer alan herhangi biri söz konusu olmadığı durumda ihbar süresini beklemeden önce işten ayrılan işçi işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda bile kalabilir.

Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan ya da İstifa Eden Tazminat Alabilir mi?

Aslında çalışan kişinin kendi isteği ve arzusu ile istifa etmesi durumunda kıdem tazminatı alma hakkı bulunmaz. Ama bazı noktalarda durum biraz daha esnektir. Kendi isteği ile işten ayrılan işçi ise, normal şartlarda kıdem tazminatı alamaz. Ama işte ayrılma gerekçesi eğer gerçekten haklı bir gerekçeye bağlı ise bu durumda kanunlar içinde kıdem tazminatı hakkı da doğabilir. Kanunlara göre kendi isteği ile istifa eden bir kişi kıdem tazminatı almadığı gibi eğer şirkete vaktinde bilgi vermemişse tazminat ödemek zorunda bile kalabilir.

İş Kanunu’na göre, çalışan yöneticiye zamanında işten ayrılacağına dair herhangi bir yazılı bildirimde bulunmamışsa, bu durumda çalışan ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. Bu nedenle de işten ayrılma sürecinde öncelikle yazılı bir bildiri yapılması gerekir. Aksi takdirde kıdem tazminatı alamayacağınız gibi bir de ihbar tazminatı ödemek zorunda kalmanız kalabilirsiniz. Fakat bazı durumlarda istifa etseniz de kıdem tazminatı alma hakkıelde edebilirsiniz. Bunun için bazı şartları sağlamanız gereklidir.

Örneğin, iş yerinde yoğun çalışma koşulları nedeni sayesinde herhangi bir sağlık sorunu yaşıyorsanız ve bunu teyit ettirirseniz bu durumda kıdem tazminatı alma hakkını da kazanabilirsiniz. İş kazası ve meslek hastalığı gibi çeşitli nedenler de tazminat almak için yeterli olabilir. İş yerinde en sık karşılaşılan sorunlardan birisi de mobbing’dir. Yani yöneticinizin üzerinize baskı kurarak sizi yıldırmaya çalışması ve sizi istifaya zorlamasına mobbing adı verilir. Bu gibi durumlarda da çalışana tazminat hakkı doğabilir. Ama bu durumu yazılı bir şekilde belgelemeniz gerekir.

Tazminat Alma Şartları (2022)

Çalışanların kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmesi için, aynı işverene bağlı iş yerlerinde en az bir yıl süre ile çalışması gerekiyor. Kıdem tazminatı çalışan kişiye emekli olunduğunda, işçi haklı bir nedenle iş akdini feshettiğinde, işveren işten çıkarttığında alınabiliyor. Yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler de işten ayrılarak kıdem tazminatını almaya hak kazanabilirler. Aynı zamanda kadın işçiler evlendikten sonra erkek işçiler de askere giderken bir yıl içinde işten ayrıldıkları zaman kıdem tazminatı alabilirler.

Kıdem tazminatı hesaplaması yapılırken, brüt ücrete ilave edilerek işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün olan akdi ve kanundan doğan çeşitli menfaatler de dikkate alınıyor. Bordroda görünen brüt ücrete ek olarak, servis, yol, ulaşım, yemek, barınma ve kira yardımları, yakacak ve aydınlatma bedeli, teşvik primi, bayram harçlığı, giyim yardımı, kıdem ücreti, ikramiyeler ve primler gibi ödemeler de eklenerek “giydirilmiş bir ücret” bulunuyor.

Bir menfaat ya da ödemenin giydirilmiş olan brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık göstermesi çok önemlidir. İşverenin iş yerinde işçinin kullanması için verdiği yemek veya yemek çekinin karşılığı olan tutar, yemek karşılığı nakit para ya da giydirilmiş ücrete eklenir. İşçinin işe geliş ve gidiş saatleri içinde verilen servis hizmeti de dahil olmak üzere ulaşım parası şeklindeki gerçekleştirilen ödemeler de hesaba katılır.