Kambiyo senedi nedir? Nasıl düzenlenir? Kambiyo senedi özellikleri nelerdir?

Kambiyo Senedi, değerli varlık olarak da kabul edilen ticari senetlerin adıdır. Kambiyo senetleri sayesinde kişiler alacak hakkına sahip olmaktadır.

 Kambiyo Senedi Nedir?

 Kambiyo senetleri değerli ve kıymetli evrak özellikleri taşır ve uygulamada da en yaygın kullanılan kıymetli evrak çeşitleri arasındadır. Emre yazılı olarak düzenlenmesi gereken senetler para alacağını konu edinen ve daha çok ekonomik alanda işlem gören bir senettir. Türk Ticaret Kanununda özel olarak düzenlemiş olan kambiyo senetlerinde alacak hakkı bulunmaktadır. Kambiyo senedinin üç çeşidi vardır ve bunlar şu şekildedir:

Poliçe: Bir kişi emrine, diğer kişiye verilen ve ödeme yetkisini de kapsayan bir senettir. Üç taraflı ilişkiyi düzenleyen bir senet türüdür. Senedi düzenlemiş olan keşideci, birine borçludur ve diğeri de alacaklıdır. Keşideci alacaklı olduğu kişiye hitap ederek borçlu olduğu kişiye teslim eder ve borçlu olan kişi kabul ettiğinde keşideci aradan çıkar.

Bono: Borçlusu tarafından imzalanan ve alacaklıya verilmiş olan paranın, belirli bir süre sonra ödeneceğini ibraz eden bir belgedir. Bono içerisinde cümle ödeyiniz olarak değil ödeyeceğim şeklinde bitmektedir. Bono bir ödeme vaadi olarak da kabul edilir. Bu kişiler nakit paraları olmaması nedeniyle ileri bir vadede borçlarını ödeyeceklerinin sözünü bono ile vermektedir.

Çek: Bankalara hitaben yazılmış olan çekler TTK hükümlerine göre düzenlenir. Ödeme emri özelliğinde olan kıymetli bir evrak olarak kabul edilen çeklerde üç taraf bulunur. Bunlar keşideci, muhatap ve çeki düzenleyendir. Çeki ödeyecek olan banka şubesi borçludur. Çeki elinde bulunduran kişi de alacaklıdır.

Nasıl Düzenlenir?

 Kambiyo senetlerinin en önemli özelliklerinden biri senede bağlı olması ve senetsiz hiçbir şekilde işlem yapılamamasıdır. Bu nedenle Türk Ticaret Kanunu'nda kambiyo senetlerinde dikkat edilmesi ve mutlaka bulunması gerekenler açıklanmıştır. Senet ya da bono kelimesinin mutlaka metinlerde yer alması ve senedin başında ya da diğer kısımlarında yazması gerekir. Bono bir ödeme vaadi olduğu için bunun bir tutarla belirtilmesi gerekir. Kime ya da kimin emrine ödenmesi gerekirse mutlaka bu kişilerin ad, soy ad ve unvan bilgilerinin olması gerekir. Aynı zamanda muhatap olanın ad, soy ad, unvan ve adres bilgilerinin de yazılmış olması gerekmektedir. Tanzim tarihi ve keşidecinin imzasının da kambiyo senetlerinde olması gerekir. Kambiyo senedini medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip olan herkes tarafından düzenlenmesi ve işleme alınması mümkündür.

 Kambiyo Senedi Özellikleri Nelerdir?

 Kambiyo senetlerinin özellikleri şu şekildedir:

Kambiyo senedi kişilere alacak hakkına sahip olmalarını sağlar.

Bu senetlerin kaydedilmesi senetten doğan hakların da kaybedilmesi demektir.

Kambiyo senedi el değiştirme kabiliyetine diğer senetlere göre daha fazla sahiptir.

Kambiyo senetlerinin tümü temel hukuki işlemlerden bağımsızdır.

Kambiyo senetleri kanuna göre emre yazılı olarak tanımlanan senetlerdir.

Kambiyo senetlerinde imzaların bağımsızlığı kabul edilmektedir.

Kambiyo senedini imzalayan kişiler kefil olarak bilinseler bile senetteki borçlardan sorumlu tutulurlar.

Kambiyo senetlerinin ödenmesi için mutlaka senedin ibraz edilmesi gerekir.

Kambiyo senetlerinin uluslararası bir özelliği vardır.

Kambiyo senetlerinde türünün yazması gerekir. Poliçe, bono ya da çek olmasının belge üzerinde mutlaka belirtilmesi gerekir.

Kambiyo senetlerinde ödeme, devir ya da imza atanların ve hak sahiplerinin söz hakkı bulunmaktadır.