İzotop nedir ve özellikleri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Kimya derslerinde çokça karşılaşılan İzotoplar hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler, internet üzerinde aramalar yapıyor. İzotop nedir, ne işe yarar, nasıl tanımlanır ve özellikleri nelerdir gibi sorulara hitaben; İzotoplar hakkında detayları derledik.
İzotoplar, aynı sayıda protona ancak farklı sayıda nötron içeren atomlardır. Başka bir deyişle, izotopların farklı atom ağırlıkları vardır. İzotoplar, tek bir elementin farklı formlarıdır.
İzotop Nedir?
Bir kimyasal element, aynı sayıda protona, ancak farklı sayıda nötron içeren atomlarla temsil edilebilir. Bu varyasyonlar, aynı elementin farklı izotoplarıdır. İzotoplar iki şekilde yazılabilir. İzotop, kısa çizgi ve ardından kütle numarası (karbon-13) ile eleman olarak yazılabilir. Bir izotop yazmanın başka bir yolu ise, kütle numarasını öğe sembolünden (12C) önce bir üst simge olarak yazmaktır.
İzotop Özellikleri Nelerdir?
İzotoplar, atomlarında farklı sayıda nötron bulunan bir elementin örnekleridir.
Bir elementin farklı izotopları için proton sayısı değişmez.
Tüm izotoplar radyoaktif değildir. Kararlı izotoplar asla kaybolmayacak ya da çok yavaş bozulmayacaktır.
Bir izotop bozunduğunda, başlangıç materyali ana izotoptur. Ortaya çıkan malzeme, yavru izotoptur.
İzotopların fiziksel özellikleri birbirinden farklıdır çünkü özellikler genellikle kütleye bağlıdır. Bu fark, bir elementin izotoplarını fraksiyonel damıtma ve difüzyon ile ayırmak için kullanılabilir. Hidrojen haricinde, doğal elementlerin en bol bulunan izotopları aynı sayıda proton ve nötron içerir. Hidrojenin en bol izotopu protonu olan ve nötron içermeyen protium'dur.
"İzotop" terimi, Margaret Todd'un önerdiği gibi, 1913'te İngiliz kimyager Frederick Soddy tarafından tanıtıldı. Kelime, Yunanca isos "eşittir" topos "yer " kelimesinden "aynı yere sahip olmak" anlamına gelir. Elementlerin izotopları farklı atom ağırlıklarına sahip olmakla birlikte, izotopların periyodik tablodaki konumları aynıdır.
Radyoaktif İzotoplar
Bir radyoaktif izotop, radyoaktif bozunmaya uğradığında, ilk izotop, ortaya çıkan izotoptan farklı olabilir. İlk izotop ana izotop olarak adlandırılır ve reaksiyon tarafından üretilen atoma yavru izotop denir. Birden fazla tip alt izotop yani yavru izotop olabilir. Sabit izotopların çoğu radyoaktif bozunmaya uğramaz. Fakat birçoğu bu radyoaktif bozunmaya uğrayacaktır. Bir izotop çok yavaş bir şekilde radyoaktif bozunmaya uğrarsa, kararlı olduğu söylenebilir.