Güncelleme Tarihi:
İzohips, yeryüzü alanının haritalandırma yöntemi olarak sıklıkla kullanılmaktadır. İzohips şekillerinin kendine özgü anlamları vardır. Örnek vermek gerekirse çizgilere göre dağ, vadi, ova gibi coğrafik bilgilere ulaşmak mümkün olacaktır.
Deniz seviyesinden başlayarak aynı yükseltiye sahip olan kısımların birleştirilmesi ile elde edilen kapalı eğrilerle izohips yani Eşyükselti eğrileri denir. Bu eğrilerin birleşmesi ile oluşturulan haritaya Topoğrafya haritası ile ifade edilmektedir. En sık kullanılan yöntemdir. İzohips eğrilerinin ve şekillerin anlamları vardır. İzohipsleri iyi tanımak ve yorumlamalar için bu eğrileri iyi tanımak ve öğrenmek gerekmektedir. Harita mühendisleri bu yöntemi sıklıkla kullanmakta ve arazilerin detayları hakkında bilgiler ile yorumlamalarını yapmaktadırlar.
İzohips Yöntemi Neden Kullanılır?
İzohips yöntemi yeryüzünde yer alan akarsu yataklarını, dağları, vadileri, yamaçları, nehir yataklarını, göllerin yerleri ve coğrafik önemi konusunda ayrıştırılıp yeryüzünü daha iyi tanımak için kullanılmaktadır. Yeryüzü düz paralel olmadığından girinti ve çıkıntılarının net yerlerini göstermektedir. Bir topoğrafya haritası oluşturulurken izohips yöntemi kullanılır ve hesaplamalar yapılmaktadır.
İzohips yöntemi ile hesaplama formülüne bakılacak olursa; öncelikle eğimi hesaplamak gerekmektedir. Eğim= Yükseklik(h)x100 veya 1000x60 derece/ yatay uzaklık (L) olarak hesaplanmaktadır. Eğim hesaplamaları yanında iz düşüm hesaplamaları da yapılmalıdır. Çok ince hesaplamalar sonucunda haritalandırma aşamasına geçilmektedir.
İzohips yöntemi oluşturulan haritaları daha kolay yorumlamak ve kesin bilgiler ile doğru sonuçlar edinmek amacıyla bu yöntem kullanılmaktadır. Eşyükselti eğrilerini okumak ve yorumlamak oldukça zordur. İzohips yöntemi günümüzde kullanılan alanlar içerisinde inşaat alanına büyük pay almaktadır.
İnşaat yapılan arsanın deniz seviyesinden yüksekliği nedir? Dere yatağı olup olmadığını toprağın erozyona yatkınlığı dağ ile arasındaki mesafenin ölçülmesi gibi birçok sorulara net yanıtlar verir ve yorumlar.
İzohips eğrileri ile hazırlanan topoğrafya haritaları deprem bölgesi, erozyon bölgesi volkanik dağ bölgesi gibi insanlığa tehdit uyandıracak tüm yeryüzü eğimlerini göstermesi ile yerleşim yerlerinin nasıl olması konusunda bilgi vermekte bu sebeple oldukça önem teşkil etmektedir.
İzohips Yöntemi Özellikleri Nelerdir?
İzohips yöntemi kullanılırken özellikleri iyi anlaşılması gerekmektedir. Çünkü özelliklere göre çizgiler anlamlandırılmaktadır. İzohips yöntemini genel özelliklerine bakılacak olursa; İzohips eğrilerinde en dar eğri en yüksek alanı ifade etmektedir. İzohips eğrilerinde en geniş eğri ise en alçak alanı ifade etmektedir. İzohips eğrilerinin haritalandırma kısmında daha net eğrilerin anlaşılması sebebiyle farklı renkler ile tanımlanmaktadır. İzohips eğrilerinde en içte kalan eğri dağ olarak ifade edilmektedir. İzotop eğrilerinde nokta ve üçgen tepe noktasını tanımlamaktadır.
İzohips eğrilerinin aynı noktaları yükseltilerin eşit olmasını ifade etmektedir. En dıştaki eğri alçak alanı, en içteki eğri ise en yüksek yeri tanımlamaktadır. Topoğrafik haritalar oluşturulurken izohips eğrileri yorumlanır. Topoğrafik haritalarda aynı zamanda o bölgede yer alan bina, köprü, yol, akarsu, vadi, göl ve denizler de görüntülenmektedir. Ayrıca bölgedeki engebeli arazileri vadi yataklarını detaylarını vermektedir.
İzohips eğrileri birbirini kesmezler, İzohips eğrilerinin seyrek geçen yerlerin özellikleri sıralanacak olursa, Eğim azdır, akarsu debisi azdır, en tepe ile en alçak yerin arasındaki mesafe oldukça fazladır.
Nehirlerin toprak aşınması yana doğru uzar, eğim mesafesi az olduğundan dağa tırmanması daha kolaydır. Bu yüzden dağcılar genellikle topoğrafya haritalarından yararlanmaktadır.