İyiler paylaştıkça çoğalır

Eğitim dünyasından çok kıymetli yazarların, öğretmen ve uygulayıcıların yazılarının yer aldığı bu köşede, İstanbul genelinde yürüttüğümüz projelerden bazılarını sizlerle paylaşacağım. Fazla ayrıntıya girmeden, genelde projelerimizin altyapısından, temel felsefesinden, nasıl doğduğundan ve paydaşlarımızdan bahsetmeye gayret edeceğim. Bunu yapmaktaki amacım; bu yazımın başlığı olan Eğitimde İyi Örnekler Projesi’ndeki örnek uygulamaların paylaşımı ve yaygınlaştırılmasıdır. Bu sayede hem ülkemizde hem de dünyada iyi örnekler konseptini, eğitimin temel sorunlarına çözüm önerileri getirmek ve problemlerimizi birlikte çözmek adına kullanmayı  hedefliyoruz.

İyi örnek fikri bütün düşünce sistemlerinin, felsefelerin öne aldığı ve önemsediği bir yaklaşım. Dünya güzellikler, iyilikler üzerine inşa edilmiştir. Kötülük ve kötü olan her şey arızidir. Doğada ve insanda dualizm esastır. Hep iki yön, iki taraf olagelmiştir: Doğru-yanlış, iyi-kötü, pozitif-negatif vs. Biz hangisini beslersek o taraf güçlenir. Bu yüzden, hayata daima olumlu yandan, güzel olan taraftan bakmak lazım. Kültürümüzde, yaşamın her alanında bakış açısı olarak “bardağın dolu tarafından bakmak” pozitif bakışı ifade eder. Düşünce boyutunda bunun böyle olduğunu biliriz. Fakat pratiklerimiz hep olumsuza ayarlıdır. Daima kötü olanı görürüz. Eksiklere bakarız. Kusur araştırırız. Hz. Mevlana, “Sen bakmasını bil de, dikende gül gör, dikensiz gülü herkes görür” buyuruyor. Önemli olan olumlu, güzel düşünceyi yaymak ve öncü olmak. Çığır açmaktır. Kötülüklerin kanadı var uçuyor. Bundan dolayı onlar her yerde. İyiliklerin ayağı bile yok. İyi örneklerin sergilenmesi ve paylaşılması için yaptığımız çalışmalardaki temel amaç, iyiliklere ön ayak olmak, onları daha görünür kılmak, önde ve öncü olmasına yardımcı olmak.

Eğitimde iyi örnekler fikrini eğitim dünyamıza sokan Eğitim Reformu Girişimi (ERG) oldu. ERG, bir sivil toplum kuruluşudur. Arkasında çok sayıda STK, vakıf, dernek ve üniversite var. Eğitimdeki gelişme ve değişimleri izleyerek değerlendirmeler yapıp bu değerlendirme sonuçları ile ilgili yıllık raporlar hazırlanıyor. Bizler de bu değerli çalışmalardan, eğitim dünyası olarak yararlanıyoruz. Bütün Türkiye’den eğitimcilerin katıldığı, ana gündemi daha önceden belli olan, eğitimin güncel sorunlarını ele alan iyi örneklerin, uygulamaların paylaşıldığı İyi Örnekler Konferansı 10 yıldır devam ediyor. Süreklilik, verimlilik, görünür olma, katılım, etki ve etkililik bakımlarından mükemmel bir çalışma...

Bir eğitim festivali

ERG tarafından Türkiye genelinde yapılan bu güzel çalışmayı, İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü olarak, İstanbul’umuzdaki tüm okulları kapsayacak şekilde yapıyoruz. Okullarımızda bir yıl boyunca yapılan eğitsel çalışmaları değerlendiriyoruz. Sekiz farklı başlık altında toplanan ve isteyen herkesin katılabildiği bu iyi örnekleri ve uygulamaları kendi içimizden çıkarmak ve örnek olarak genelleştirmek istiyoruz. İyi örnek olarak değerlendirilip seçilen çalışmalar, sergilendikten sonra ayrıca başarı belgeleriyle ödüllendiriliyor. Konferanslarımız her yıl, eğitim camiasının dikkatle takip ettiği ve en üst düzeyde katılımların olduğu bir festival havasında geçiyor. Herhangi bir alanda yurtdışından örnek olarak gösterilen uygulamaların, genellikle eğitimcilerimiz tarafından izlenmesini, değerlendirilmesini ve içselleştirilmesini kabul etme noktasında zorluk çektiklerini görüyoruz.
Hâlbuki kendi içimizden üretilen, çoğu kere dezavantajlı dediğimiz, imkanları sınırlı okullarımızdan çok güzel örnek uygulamalar çıkıyor. Bu bizim açımızdan daha değerli. “Madem bunlar yapmış, ben neden yapamayayım?” duygusu, düşüncesi gelişiyor ve cesaretle, “Ben de yapabilirim”, noktasına gelindiği görülüyor. Kendi ürünümüz olan bu iyi örnek ve uygulamaların genelleştirilmesi ve yaygınlaştırılması daha kolay oluyor. Buna bir örnek vermek isterim. Yazarlar Okullarda Projesi Bağcılar’da başladı. İki yıl başarıyla uygulandı. Bu çalışma iyi örnekler kapsamında değerlendirildi ve İstanbul tamamına genelleştirildi. İki yıldır tüm okullarımızda başarıyla uygulanıyor.

Eğitimin kalitesinin arttırılması için akademik başarıların yanında kültür, sanat ve spor alanlarında yapılacak bu tür uygulamaların önemi her geçen gün daha iyi anlaşılabiliyor. İstanbul’da, bu ve benzeri projelerimize ilgi ve alaka en üst seviyede. Süreçte olan ve “Ben de varım” diyen, eser veren, “Bu benim eserimdir” diyen  tüm yönetici, öğretmen ve velilerimize çok teşekkür ederim. Burada sadece sergilenen ve sunulan eserler değil, süreçte olan tüm çalışmalar bizim için çok değerlidir. Ayrıca, bu projelerimizin ilçelerimiz ve okullarımız için bir performans kriteri olduğunu da ifade etmek isterim. Ölçülebilir, geliştirmeye açık, girdi ve çıktı analizlerinin yapıldığı, dönemsel değerlendirmelere imkan veren, çarpan etkisi yüksek,  kurumsal gelişmelere katkı veren bu çalışmalar sayesinde her geçen gün İstanbul’umuzda eğitim biraz daha iyiye gidiyor ve kalite yükseliyor. Eğitim çıktılarına, eğitime erişime ve sosyal sorumluluk projeleri aracılığıyla eğitime katılım gibi temel parametrelere bakınca bu durum daha iyi anlaşılıyor.

Binlerce iyi örnek uygulamaları aynı havuzda

Eğitimde İyi Örnekler Konferansı’nda sekiz kategoride, poster ve sözlü sunum türlerinde başvuru imkanı tanındı. Bu alanlar; İdari İşler/Uygulamalar, Halkla İlişkiler ve İletişim Uygulamaları, Kaynaştırma ve Özel Eğitim, Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri, Öğretmen-Yönetici-Öğrenci-Veli-Tedarikçilerin Uygulama Modelleri, Mesleki Eğitim, Okul Öncesi Eğitimi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik.
Bu yıl Konferansa toplam 1600 başvuru yapıldı. Bu başvuruların içerisinden 1270 tanesinin yönergede belirtilen kriterlere uygun olduğu tespit edildi ve değerlendirilmeye alındı.
Başvurular üç aşamalı olarak değerlendirildi. İlk aşamada her ilçenin okul müdürlerinin oylamaları, ikinci aşamada İl Değerlendirici Kurulu’nu oluşturan İl Milli Eğitim Ar-Ge Birimi Üyeleri, Üniversite Öğretim Üyeleri ve STK üyelerinin oylamaları, üçüncü aşamada ise üniversitelerden, STK’lardan ve Milli Eğitim Müdürlüğü Yöneticilerinden oluşan üst kurul olan şeçici kurulun oylamaları ve yapılan uzlaşı toplantısı sonucu 50 sözlü, 45 poster sunumun iyi örnek olarak paylaşılması karara bağlandı.

Bu güzel çalışmada paydaşımız olan İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Mustafa Aydın’a, Rektör Prof. Dr. Yadigar İzmirli’ye ve Eğitim Fakültesi Dekanı Hamide Ertepınar’a ve tüm çalışanlarına çok teşekkür ederim.
Projelerimizin yürütülmesinde emeği geçen Ar-Ge biriminde çalışan tüm arkadaşlarıma da çok teşekkür ederim. Onların emekleri olmasaydı bu güzelliklerin hiçbiri olmayacaktı.