İyelik zamiri nedir? İyelik zamiri örnekleri ve cümleleri ile konu anlatımı

Dilbilgisinde zamirler cümlede ismin yerini tutan kelimelerdir. Ancak bazen ek biçimindeki zamirler de isimlerin yerini tutabilmektedir.

İyelik Zamiri Nedir?

Zamirler arasındaki iyelik zamiri eklendikleri nesnenin kime ait olduğunu belirten ekler olarak tanımlanabilir. İyelik zamirini oluşturan bu eklerin diğer bir adı ise sahiplik ekidir. Cümle içerisinde kullanılan iyelik zamirleri isim tamlamalarında tamlanan görevini alır. Günlük hayatta pek çok kişinin farkında olmadan kullandığı bir zamir çeşididir. Bu sebeple cümle içi kullanımı bir hayli önemlidir. Özellikle İyelik zamirini iyi anlamak gerekir. Sahiplik yani İyelik zamirleri pek çok çeşide ayrılmaktadır.

 Şahıslara Göre İyelik Zamiri

Şahıslara göre iyleik zamirleri 6 çeşittir. Bunlar;

 - Birinci tekil şahıs için iyelik eki ''-m''

- İkinci tekil şahıs için iyelik eki ''-n''

- Üçüncü tekil şahıs için iyelik eki ''-ı, -i, -u, -ü ve -sı, -si, -sü, -su''

- Birinci çoğul şahıs için iyelik eki ''-mız, -miz, -muz, -müz''

- İkinci çoğul şahıs için iyelik eki ''-nız, -niz, -nuz, -nüz'' ve

- Üçüncü çoğul şahıs için iyelik eki ''-ları, -leri'' olarak sıralanabilir.

 Yukarıda alacakları şekilleri gösterilen iyelik zamirleri yani bir diğer adı ile iyelik ekleri verilmektedir. Ayrı zamanda ad tamlananlarının tamlananı şeklinde de kullanıldığı olmaktadır. "Çocukların şiirleri" cümlesinde olduğu gibi şiir kelimesi 3.çoğul şahıs (-leri) iyelik zamirini almıştır. Böylelikle isim tamlamasının tamlananı olarak karşımıza çıkmaktadır.

İsimlerin hal eklerinde ortaya çıkan '' -ı, -i, -u, -ü'' ekleri kimi zaman üçüncü tekil şahıs için eklenen iyelik zamirleri ile karıştırılmaktadır. Cümle içerisinde iyelik zamirleri isim tamlamaları sırasında tamlanan görevi alır. Bu sebeple '' -ı, -i, -u, -ü'' eklerini almış bir ismin öncesine ''onun'' zamiri eklenerek iyelik zamiri görevinde kullanılabilir. Ancak ''onun'' zamiri getirilemiyor ise burada kullanılan ekler ismin belirtme hal ekleri özelliği için kullanılmıştır.

İyelik Zamiri Örnekleri ve Cümleler ile Konu Anlatımı

İyelik zamirleri cümledeki isimlere eklenir. Böylelikle o varlığın kime ve hangi şahsa ait olduklarını belirtir. Bu amaç için kullanılan eklere iyelik zamir denir. Aynı zamanda iyelik zamirlerinin eklendiği isimler cümle içerisinde isim tamlamalarında kullanılır. Kullanılan İsim tamlamalarında tamlanan görevini alır. İyelik zamirleri de kendi arasında bir kaç çeşide ayrılmaktadır. Cümleler ile iyelik zamiri aşağıda verilen örneklerde ki gibi kullanılabilir.

-Evimiz şu parkın arkasında: Evimiz sözcüğü ikinci çoğul şahıs (-m) iyelik zamiri eki almış.

- Saçları çok güzel: Cümlede saçları kelimesi üçüncü tekil şahıs (-ı) iyelik zamiri eki almış.

- Tatilde köy evimizdeyken çok huzurluydum: Evimiz sözcüğünde iyelik zamiri kullanılmış. Bu ek ise birinci çoğul şahıs(-miz) iyelik zamir ekidir.

- Bütün arkadaşlarınız sizi yanlış anladı: Arkadaşlarınız sözcüğüne eklenen ek (-nız) iyelik zamir ekidir. Burada kullanılan ikinci çoğul şahıs iyelik ekidir.

- Kalemi ortada gözükmüyor. Bu cümlede kullanılan kalemi sözcüğüne üçüncü tekil şahıs (-ı) iyelik zamiri eklenmiştir.

 İyelik zamiri ile ilgili sıkça karıştırılan ve dikkat edilmesi gereken bir kaç nokta bulunmaktadır. Bu noktalardan ilki; iyelik zamirleri, cümle içerisinde belgisiz zamirlere eklenmiş şekilde de karşımıza çıkabilir. "Benden başka gidecek kimse-n yok" cümlesinde yer alan kimse kelimesi belgisiz zamir olarak kullanılmış. Sonuna 2.tekil şahıs iyelik zamiri olan -n ekini almıştır.