İstishab nedir? İslam hukukunda istishab ne anlama gelir?

Fıkıhta birçok kelime sözlük anlamıyla değil terim anlamında kullanılır. Bu kelimelerden en bilinenleri şu şekilde sıralanabilir: 1- Kıyas 2- Azimet 3- Mikat 4- Müçtehit 5- İstihsan 6- İçtihat 7- Re'y 8- Tahriç 9- Fer'i Deliller 10- Maslahat 

 İstishab Nedir?

 Arapça kökenli bir sözcük olan istishab kelimesi, mevcut olan bir şeyi korumak ve ona sahip çıkmak anlamına gelir. Bu kelime muhafaza etmek, esirgmek, gözetmek ve tahaffuz etmek sözcükleriyle eş anlamlıdır.

 İslam Hukukunda İstishab Ne Anlama Gelir?

Dilimize Arapçadan geçen istishab kelimesi sohbet sözcüğünden türetilmiştir. Sohbet, karşılıklı konuşmak ve arkadaşlık etmek anlamına gelirken istishab kelimesinin sözlük anlamı sahip çıkmaktır. Bu kelime yanına almak ve birlikte götürmek manasında da kullanılır. İstishab sözcüğü 10. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren fıkıh ilminde terim anlamında kullanılmaya başlanmıştır. İstishab nedir? İslam hukukunda istishab ne anlama gelir tüm detayları ile derledik.

 Fıkıhta birçok kelime sözlük anlamıyla değil terim anlamında kullanılır. Bu kelimelerden en bilinenleri şu şekilde sıralanabilir: 1- Kıyas 2- Azimet 3- Mikat 4- Müçtehit 5- İstihsan 6- İçtihat 7- Re'y 8- Tahriç 9- Fer'i Deliller 10- Maslahat

 İstishab Nedir?

 Arapça kökenli bir sözcük olan istishab kelimesi, mevcut olan bir şeyi korumak ve ona sahip çıkmak anlamına gelir. Bu kelime muhafaza etmek, esirgmek, gözetmek ve tahaffuz etmek sözcükleriyle eş anlamlıdır.

 İslam Hukukunda İstishab Ne Anlama Gelir?

 İslam hukukuna fıkıh denir. Fıkıhta meselelerin çözümü için birçok yöntem kullanılır. Bu yöntemler, dönemin fıkıhçıları tarafından fer'i deliller olarak tasnif edilmiş ve detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Başlıca fer'i deliller istihsan, istislam ve şer u men kablen'dir. Fer'i deliller arasında yer alan istishab da belli başlı konularda sonuca ulaşmak için en çok uygulanan yöntemlerden biridir.

 Geçmişte hüküm verilmiş ya da açıklığa kavuşturulmuş bir meselenin aleyhinde bir delil olmadığı sürece aynı kabul edilmesine istishab denir. İstishab yönteminin uygulama gerekçelerinden biri hem hukukta hem de sosyal yaşamda istikrarı sağlamaktır. Sadece iddiaya dayalı söylemlerle hükümlerin değiştirilmesine engel olmak için bu yöntem sıklıkla uygulanır.

 İstishab Örnekleri

 1- Geçmiş yıllarda İslam'a intisap eden birinin kafir olduğuna dair bir kanıt sunulmadıkça o kişinin Müslüman kabul edilmesi. Örneğin Muhyiddin İbn Arabi'yi kafir ilan edenlere karşı, İbn Arabi'nin Müslüman olduğuna dair kanıtların sunulması, bir istishab yöntemidir. Çünkü Arabi'yi kafir ilan edenlerin elinde bir kanıt yokken, Arabi'nin Müslüman olduğuna dair birçok kanıt bulunmaktadır.

 2- Evli bir çiftin boşandıklarına dair bir belge olmadığı sürece o çiftin evli kabul edilmesi.

 İslam hukukuna fıkıh denir. Fıkıhta meselelerin çözümü için birçok yöntem kullanılır. Bu yöntemler, dönemin fıkıhçıları tarafından fer'i deliller olarak tasnif edilmiş ve detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Başlıca fer'i deliller istihsan, istislam ve şer u men kablen'dir. Fer'i deliller arasında yer alan istishab da belli başlı konularda sonuca ulaşmak için en çok uygulanan yöntemlerden biridir.

 Geçmişte hüküm verilmiş ya da açıklığa kavuşturulmuş bir meselenin aleyhinde bir delil olmadığı sürece aynı kabul edilmesine istishab denir. İstishab yönteminin uygulama gerekçelerinden biri hem hukukta hem de sosyal yaşamda istikrarı sağlamaktır. Sadece iddiaya dayalı söylemlerle hükümlerin değiştirilmesine engel olmak için bu yöntem sıklıkla uygulanır.

 İstishab Örnekleri

 1- Geçmiş yıllarda İslam'a intisap eden birinin kafir olduğuna dair bir kanıt sunulmadıkça o kişinin Müslüman kabul edilmesi. Örneğin Muhyiddin İbn Arabi'yi kafir ilan edenlere karşı, İbn Arabi'nin Müslüman olduğuna dair kanıtların sunulması, bir istishab yöntemidir. Çünkü Arabi'yi kafir ilan edenlerin elinde bir kanıt yokken, Arabi'nin Müslüman olduğuna dair birçok kanıt bulunmaktadır.

 2- Evli bir çiftin boşandıklarına dair bir belge olmadığı sürece o çiftin evli kabul edilmesi.