Işık Kirliliği nedir ve çeşitleri nelerdir? Işık Kirliliği nedenleri ve nasıl önlenir çözüm yolları

Geceleri etrafımızı daha iyi görmek için, hoş görüntüler elde etmek için, insanların ilgisini çekmek adına ışıklandırmalar yapılmaktadır. Peki, bu ışıklandırmaların çevreye ne kadar zararlı olduğunu biliyor musunuz?

 Işık Kirliliği Nedir ve Çeşitleri Nelerdir?

 Işık kirliliği aşırı yönlendirilmiş ve yapay olan rahatsız edici ışık huzmesine verilen isimdir. Işık kirlilikleri istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Örneğin geceleri çok ışıklı yerlerde yıldızları göremeyiz, astronomik araştırmalar ışık kirliliği sebebi ile rahat yapılamaz, ekosistemin bozulmasına da neden olur, insanların sağlıklarını da olumsuz etkiler ve enerji israfına yol açar.

 Şimdiki zamandan yaklaşık 100 yıl önce büyük şehirlerde bile gece gezerken Samanyolu galaksisi çok net bir şekilde görülebilirdi. Van Gogh, Holst ya da Shakespeare gibi sanatçılar için geceleri ve gündüzleri gökyüzünde yıldızlar görmek oldukça sıradan bir şeydi.

 Ancak günümüzde artık her yer yapay ışıklar ile ışıklandırılmaktadır. Bu ışıklar özellikle geceleri gökyüzüne baktığımız zaman yıldızları görmemize de engel olur. Bu şekilde bizden sonraki nesillere ilham verecek güzellikler ile temas da bulunmamız da engellenir.

 Yanlış yapılan aydınlatmalar sebebi ile geceleri gökyüzünün kontrastı bozulur. Çok fazla ışığa maruz kalmamız sebebi ile de yıldızları göremeyiz. Bunun yanında vahşi yaşamı, enerji kaynaklarını, astronomi araştırmalarını ve insanları etkileyen sirkadiyen ritimler de bozulur. Yıllar geçtikçe yapay ışıklara ilgi de artmaktadır. Bu sebeple ışık kirliliği de günden güne artar.

 Günümüzde çoğu insan yaşamını şehirlerde geçirir. Yanlış ışıklandırmalar sebebi ile bu insanlar geceleri gökyüzünün muhteşem güzelliklerinden mahrum kalırlar. Bunun yanında ışık kirliliklerinin yaşamımıza ciddi olumsuzlukları da bulunur. Maliyet, güvenlik, enerji tasarrufu, sağlık, vahşi yaşam ışıklandırmalardan olumsuz bir şekilde etkilenmektedir.

 Işık Kirliliği Nedenleri ve Nasıl Önlenir Çözüm Yolları

 Işık kirliliğinin başlıca sebebi yapay ışıkların gereksiz yere kullanılmasıdır. Kötü tasarım konutlar, yanlış konumlandırılmış ışıklar, endüstriyel dış mekan aydınlatmaları ışık kirliliğinin başlıca sebepleridir.

 Korumasını olmayan ışıklandırma armatürleri ışıklarının yarısını gökyüzüne ve yan taraflara göndermektedirler. Yayılan ışığın yarısından azı hedeflenen bölgeyi aydınlatmaktadır.

 Bu kötü aydınlatma ile aydınlatmaların %30 gibi bir miktarının boşa gittiği tahmin ediliyor. Işık kirlilikleri sadece ABD'de her yıl yaklaşık 1.7 milyon ton karbondioksit salınımına sebep olur. Bunun yanında 2.2 milyar dolarlık da elektrik israfı meydana gelmektedir.

 Işık Kirliliği Nasıl Önlenebilir?

 Işık kirliliği dış mekanlarda bulunan aydınlatmaların iyileştirilmesi ile düzelebilir. Dış mekan aydınlatmaları genellikle güvenliğin ve görüşü artırması amacı ile kullanılır. Fakat amacını aşan bu ışıklandırmalarının başkalarına zarar verdiğinin de göz ardı edilmemesi gerekir.

 Konfor ve güvenlikten ödün vermeden alınacak basit önlemler sayesinde ışık kirliliklerinin önüne geçmek mümkündür.

 Kompakt Flüoresan lambalar ya da sıcak beyaz aydınlatma sağlayan LED ampuller ile ışık kirliliklerinin önüne geçmek mümkündür. LED ışık, gözü yorar ve atmosfere çok kolay bir şekilde yayılmaktadır. Gece görüşünü engeller ve mavi kısa dalga boylarında ışıkların etrafa saçılmasına sebep olur.

 Dış mekanlarda korumalı armatürler seçilebilir. Böylelikle ışığın doğrudan bir şekilde gökyüzüne ya da yan kısımlara saçılmasının önüne geçilebilir. Hareket sensörü kullanmakta dış mekan aydınlatmaları için doğru bir çözüm yolu olacaktır. Bu sayede ışık yalnızca gerekli olduğu durumlarda açık kalacak ve onun dışında açılmayacaktır.