İrtifak Hakkı Nedir, Nasıl Yapılır? İrtifak Hakkı Çeşitleri Nelerdir? İrtifak Hakkı Süresi

Kanuna göre irtifa hakkı, hak sahibine çeşitli haklar verir. Aynı zamanda hakka konu olan taşınmazın malikinin faydalardan ve bazı hak yararlanmasını da sınırlamış olur.

İrtifak Hakkı Nedir?

İrtifa hakkı diğer adı ile kullanım hakkı olarak da bilinir. Bu hak, taşınmaz sahibinin taşınmazını bir başka kişinin yararlanması ya da kullanması için izin verdiği ayni bir haktır. Buna göre taşınmazın sahibinin taşınmaz üzerindeki faydaları ve hakları kısıtlanırken, hakkı kullanan kişiye de taşınmaz üzerinde çeşitli haklar verilir. Taşınmaz sahibinin bu kanuna göre mülkiyet hakkı sınırlanır ve taşınmaz üzerinde bulunan bazı hakları kullanamaz.

İrtifa Hakkı Nasıl Yapılır?

İrtifa hakkı sağlanabilmesi için taşınmazlar üzerindeki irtifak hakları için resmi bir sözleşme şartı aranır. İrtifak haklarının kazanılmasında ve bunların tescilinde, mülkiyet haklarına dair bazı hükümlerin uygulanması gerekir. İrtifak hakkının kurulabilmesi için yapılacak olan sözleşmelerde şekil şartını geçerli olması ve sağlaması için resmi senet olarak düzenlenmesi gerekir. Yapılan sözleşmede taşınmazla ilgili bilgiler, taşınmazı kullanmak için konulan tüm şartlar, irtifak hakkının başlama ve bitiş süreleri detaylı bir şekilde yer alır.

İrtifak Hakkı Çeşitleri Nelerdir?

İrtifa hakkı, taşınabilir ve taşınmaz irtifa hakkı olmak üzere iki çeşittir. Aynı zamanda da intifa hakkı, üst hakkı, oturma hakkı, geçit ve kaynak hakkı taşınmazlar üzerinde bulunan şahsi irtifak hakları arasında yer alır. Taşınmaz mallar üzerinde kurulan irtifak haklarında, bir taşınmaz lehine başka bir taşınmaza sorumluluk verilir. Yüklenici durumunda bulunan malik, mülkiyet haklarından bir bölümünü kullanamayacağı gibi diğer malikin müdahalelerine razı olmak durumunda kalır.

Taşınmazların intikali ve devri, kurulmuş olan irtifak hakkının devam etmesine engel olmaz. İrtifak hakları olumlu olabileceği gibi kimi zaman da olumsuz da olabilir. Bu durumda hak sahibinin mülkiyet haklarında bir sınırlama engeli ortaya çıkabilir. Taşınmazın sahibinin sahip olduğu hakları sınırlayarak bir başkasına gayrimenkulden ihtiyacı dahilinde faydalanma hakkı tanıyan irtifak farklı çeşitlere ayrılır. Belirli kurallar dahilinde belirlenen süre aralığı içinde bir başkasına kullanma hakkı veren irtifa hakkı çeşitleri şunlardır;

Oturma hakkı

İntifa hakkı

Üst hakkı

Geçit irtifak hakkı

Kaynak hakkı

İrtifa Hakkı Süresi

İrtifa hakkının süresi, sözleşmede başlangıç ve bitiş tarihleri net bir şekilde yazılır. İrtifak hakkının kullanılabilmesi için yapılan sözleşmenin şekil şartını sağlaması gerekir. Bu sözleşmenin resmi senet şeklinde düzenlenmesi gerekir.

Sözleşmede taşınmaza ait bilgiler ile birlikte irtifak hakkının başlama ve bitiş süreleri detaylı olarak yer alır. Yapılan sözleşme ile karşı tarafın maldan ne kadar süre boyunca faydalanabileceği net bir şekilde belirtilir. Bu sürenin sonunda sözleşmenin yenilenmesi gerekir. Aksi takdirde irtifa hakkı son bulmuş olur.

İntifa Hakkı Nedir?

İntiba hakkı, genellikle gayrimenkuller üzerinde uygulanır. Bu hak sayesinde taşınmazdan tam yararlanma hakkı elde eden kişi, ömür boyu bu taşınmazdan yararlanır. Hak sahibi söz konusu taşınmazı isterse kendisi kullanabilir ya da başkasının kullanmasına izin verebilir.

İntifa hakkı, şahıslara verilebileceği gibi aynı zamanda da şirket ve dernek gibi tüzel kişilere de verilir. Vasiyet, tapu sözleşmesi ve mahkeme kararı yolu ile intifa hakkı sağlanır ve ardından tapuya tescil ettirilir. İrtifak ve intifa birbiri ile karıştırılan kavramlardır. Ama her ikisini de birbirinden ayıran pek çok özellik vardır.