Güncelleme Tarihi:
İmge, genel izlenim ve görüş gibi kavramları içerisinde bulunduran bir sözcük olarak bilinir. Vücutta bulunan duyu organlarının dış dünyadan algılamış olduğu nesneleri bilince yansıdığı şekli ile hayal etmesi anlamını taşır.
İmge Nedir?
İmge, en kolay tanımı ile kişinin dış dünyada gördüğü şeyleri zihinde kendi düşünce ve duygularıyla bağdaştırıp o şekilde temsil etmesidir. İmge özneldir, herkesin kendi zihninde ve düşüncesiyle birlikte oluşan bir kavramdır. Çoğu zaman bazı olay, cisim ve manzara algılanırken bazıları duyu organları ile algılanamaz. Bu olay sonucunda da zihinde imge tasarlanır ve oluşur.
İmge Özellikleri ve Türleri Nelerdir?
1- İmgelerin taşıdığı özellikler şu şekilde sıralanabilir:
2- İmge, şiir içerisinde şairin dış dünyadan almış olduğu zihinsel uyarmaları yeni bir benzetme, ifade ya da metafor ile ifade etmesi ve anlatması ile gerçekleşen bir durumdur.
3- İmge, kelime şeklinde olabileceği gibi, kelime gurubunda da olabilir.
4- Genel olarak sanat metin ya da yazılarında şiirde imge bir zorunluluk haline gelmiştir. Bunun nedeni bir iletişim aracı olarak dış dünya ile sıkıca bir bağı bulunan dil, her şeyi anlatmaya ve aktarmaya yetmez. Alışılmış olan kelimeler, bağdaştırmalar bir zaman sonra kalıplaşmış hale gelir ve mazmun olur.
5- Sanat özgünlük üzerine kurulmuş ve kişiden kişiye değişen bir durumdur. Sanatçılar bu öznelliği malzeme aynı olsa da kullanış biçimleri ile birbirlerinden farklı eserler ortaya çıkarır. İmge şaire yenilik ve değişik fikirler katar. Bu da bir eser için çok önemli olan bir noktadır.
6- İmge, eserin yazıldığı dönemin özelliklerini de içerisinde bulundurur. Örneğin Osmanlı döneminde yazılan bir eser ile Cumhuriyet'in dönemlerinde yazılan eser aynı imge ve özellikleri taşımaz. Bu açıdan tamamen farklı olan konulardır.
7- İmgenin zorunlu olma durumu, tema ile ve eseri yazan şairin iç dünyası ile de yakından ilgilidir. Bunun sebebi bir şair, durumları, objeleri, olayları, varlıkları herkes gibi görmez ve ifade etmez. Ona sanatçı kimliğini kazandıran en önemli nokta da budur.
8- İmgenin yerini Klasik Tür şiirinde mazmunlar almıştır. Bu mazmunlar otak değeri taşıyan yazılardır. Efsane, gelenek, din ve örf gibi kavramlardan esinlenerek yazılan azılardır. İmge, mazmunların daha modern ve gelişmiş olanı olarak bilinir.
İmge Örnekleri
İmge taşıyan şiirlerden örnekler şu şekilde verilebilir:
1- Cahit Külebi'nin şiirinden bir örnek olarak;
Bir mavi balon mudur bu yaz
İçi sevda dolu yolculuk
Şair bu yazısında yaz mevsimini mavi balon ile ilişkilendiriyor. Bu ilişkilendirme her yazıda görülen bir şey değildir. Bu tamamen şaire özgü bir durumdur. Sadece renk ile sınırlı kalmayıp bu durumu yolculuk ile de ilişkilendiriyor.
2- Ahmet Haşim'in Merdiven adlı şiirinde de imgeler yer alır.
Eğilmiş arza, kanar, muttasıl kanar güller;
Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller,
Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer?
Bu şiirinde de bol bol imgeler bulunuyor. Arza eğilip kanayan gül, suların yanması gibi şeyler alışılmışın dışında olan konulardır. Şair kendine özgü bir şekilde ve iç dünyası ile birlikte bu şekilde yazmıştır.