Güncelleme Tarihi:
Türkçe okuyan her birey mutlaka dil bilgisi dersi almıştır. Dolayısıyla da bu alanda yer alan ilgi eki bilinmektedir. Hatta ilgi ekini bilmeyen insanlar bile Türkçe konuşarak aslında fark etmeden ilgi ekini pek çok yerde kullanmaktadır. Çünkü ilgi eki bir ilişki ve bağlantı ekidir. Bu yüzden de bu ek bazı kuralları tamamlamakta ve kelimeleri düzgün çıkarmaya yaramaktadır.
İlgi Eki Nedir ve Nasıl Yazılır?
İlişki kavramı oluşturmaya yarayan ve bağlantı kurmaya yarayan dil bilgisi konusu içinde yer alan eke ilgi eki denmektedir. Bu ekin bir diğer ismi de tamlayan ekidir.
Ekin görevi bir varlığın kime ait olduğunu bildirmektir. İlgi ekleri şöyle sıralanmaktadır ve yazılışları da aşağıdaki şekildedir;
ln
un
ün
ın
in
nln
nın
nin
nun
nün
Yukarıda yazılanlar ilgi eki şekilleridir. Bu şekillerden ın, in, un, ün ve ln ekleri Türkçede ünsüzle biten isim kök ve gövdelerine gelmektedir. Ünlüyle bitenlerden sonra ise nln, nın, nin, nun ve nün gelmektedir.
Tamlayan eki olarak adlandırılmasının nedeni isim tamlamalarında tamlayan olan kelimeye gelmesidir. Yani ilgi eki sayesinde belirtili isim tamlaması meydana gelir. Nın, nin, nun ve nün şekli ise kaynaştırma ünsüzüyle birlikte kullanıldığını bize göstermektedir.
Zamirlere gelerek edat grubu oluşturmaları bu ekin görevleri arasındadır. İlgi ekinin bir diğer görevi de zamir ve isimleri fiillere bağlamasıdır.
İlgi ekinde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Örneğin ilgi eki ben ve siz gibi şahıs ve kişi zamirlerine geldiğinde '' im '' haline dönüşmektedir.
Bu yüzden de iyelik ekiyle ilgi eki karıştırılmamalıdır. İlgi eki tamlayan ekidir. İyelik eki olarak kullanılan ın, in, un ve ün ise aitlik ya da sahiplik anlamı katmaktadır.
İlgi Eki Örnekleri İle Konu Anlatımı
İlgi eki konusu örneklerle çok daha iyi anlaşılacaktır. İşte örnekler şöyle sıralanmaktadır;
Birinci örnek; '' Kitabın sayfası yırtılmış. '' Bu örnekte kitap kelimesine ''ın'' ilgi eki gelmiştir. Sonuç olarak da kitabın sayfası şeklinde bir isim tamlaması meydana gelmiştir.
İkinci örnek; '' Fabrikanın işçileri müdür tarafından azarlandı. '' Bu örnekte fabrika kelimesine ''nın '' ilgi eki gelmiştir. Bu ilgi eki fabrikanın işçileri tamlamasını oluşturmuştur.
Üçüncü örnek; '' Bu elbise sizin bedeninize çok uygundur. '' Burada ilgi eki olan ''in '' eki sizin zamirine gelerek edat grubu meydana getirmiştir.
Dördüncü örnek; '' Ben de onun kadar başarılı olmak istiyorum. '' Bu cümlede ilgi eki olan ''un '' o zamirine gelerek edat grubu meydana getirmiştir.
Beşinci örnek; '' Bütün balonlar senin olsun. '' Bu cümlede ilgi eki olan ''in '' sen zamirine gelmiştir. Bu sayede zamir ve isim fiile bağlanmıştır.
Altıncı örnek; '' Bu ev yakın zamanda benim olacaktır. '' Bu cümlede ilgi ekinin dönüşmüş hali olan ''im '' ben zamirine gelmiştir. Böylece zamir ve isim fiile bağlanmıştır.
Yedinci örnek; '' Bizim kitabımız. '' Bu örnekte ilgi ekinin dönüşmüş hali olan ''im '' biz kelimesine gelmiştir. Bilindiği gibi ilgi eki ben, siz gibi şahıs yani kişi zamirlerine geldiğinde '' im '' halini dönüşmektedir.
Sekizinci örnek; '' Gömleğin düğmesi eksik. '' Bu örnekte gömlek kelimesi '' in '' ilgi ekini alarak bir tamlama meydana getirmiştir. Bilindiği gibi ilgi ile iyelik eki birbirine karıştırılmamalıdır.
Dokuzuncu örnek ; '' Gömleğin onda kalmış. '' Bu cümlede gömlek kelimesine gelen '' in '' eki ilgi eki değildir karıştırılmaması gereken aitlik anlamı katan iyelik ekidir.