Güncelleme Tarihi:
Hünkar iskelesi antlaşması yardımlaşma ve kalkınma amacı ile imzalanmış olan bir antlaşmadır. Bu antlaşma bazı gizli maddeler de içeren bir antlaşmadır. Bundan dolayı tarihte önemi olan antlaşmalardan birisidir.
Hünkar İskelesi Antlaşması Nedir?
Türk tarihi için en önemli antlaşmalardan bir tanesidir. Hünkar İskelesi antlaşması Osmanlı imparatorluğu bir saldırmazlık antlaşmasıdır. İki devlet arasında imzalanan bu antlaşma ile birlikte iki devlet bundan bu yana birbirlerine asla saldırmayacak ve birbirlerine yardımda bulunacaktır. Osmanlı imparatorluğunun İstanbul'da imzaladığı bir antlaşmadır. İstanbul'un Hünkar semtinde imzalandığından dolayı bu antlaşma bu ismi almıştır.
Hünkar İskelesi Antlaşması Kimler Arasında Gerçekleştirilmiştir?
Hünkar iskelesi antlaşmasını imzalayan devletler aşağıdaki gibidir;
- Osmanlı imparatorluğu
- Rusya
Hünkar İskelesi Antlaşması Tarihi ve Özeti
Bu antlaşma 8 Temmuz 1833 yılında imzalanmış bir antlaşmadır. Bu antlaşma Osmanlı Rus savaşlarından sonra imzalanmıştır. Antlaşmanın metinleri Türkçe ve Rusçadan oluşmaktaydı. Bir çeşit yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması olarak tarihi kayıtlara geçmiştir. Osmanlı imparatorluğu bu antlaşmadan önce Rusya ile yapmış odluğu savaşlardan yenil ayrılıyordu. Bundan dolayı da iki devlet arasında bir Edirne antlaşması imzalandı. Edirne antlaşması ile birlikte iki devlet arasında mevcut olan gerginliğe ara verilmiş oldu.
Ardından iki devlet arasında saldırmazlık antlaşması yapılmasına ihtiyaç duyuldu. Bu antlaşmada toplam 6 tane madde içeriyordu. Aynı zamanda bu antlaşmaya iki devlet arasında yapılan mutabakat sonucunda 8 yıl süre verildi. Böylelikle iki ülke 8 yıl boyunca saldırmazlık antlaşması imzalıyordu. Fransa ve İngiltere'de Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında gerçekleşen bu antlaşmayı kabul etmediler. İki devlette çıkarlarına ters düştüğü için bu antlaşmayı protesto ettiler. Bunun üzerine İngilizlere ait olan bir donanma Ege denizine kadar geldi. Bu antlaşma aynı zamanda Rusya'nın lehine olarak bir gizli madde içeriyordu.
Hünkar İskelesi Antlaşması Maddeleri
- Osmanlı imparatorluğu ve Rusya arasında yeni bir dostluk temeli atılacaktır.
- Osmanlı imparatorluğu Rusya'dan yardım istediği durumlarda Rusya hem karadan hem de denizden Osmanlı İmparatorluğu'na destek verecektir.
- Eğer Rusya devleti Osmanlı İmparatorluğu'ndan destek isterse Osmanlı İmparatorluğu bütün masrafları kendi hazinesini kullanarak karşılayacaktır.
- Hünkar İskelesi Antlaşması 8 yıl sürecek olan bir antlaşmadır.
- Savunma antlaşması olarak imzalanacaktır.
- Rusya devleti boğazlardan istediği gibi savaş zamanı dahi olsa geçebilecektir. (Bu madde gizli bir madde olarak tartışılmaktadır. )
Hünkar İskelesi Antlaşması Önemi
Osmanlı imparatorluğunun tarihi boyunca imzalamış olduğu saldırmazlık antlaşmalarından bir tanesidir. Ruslar bu antlaşma sonucunda Karadeniz'de ki güvenliğini iyice sağlamış oldu. Çünkü Osmanlı imparatorluğu boğazlardan diğer gemilerin geçişinin kontrolünü sağlayacaktı. Ayrıca Hünkar iskelesi antlaşması boğazlar meselesini de doğurmuş oldu. Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu böylece boğazlardaki egemenlik hakkını da kullanmış oldu.
Hünkar İskelesi Antlaşması Sonuçları
- Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında ilk defa bir saldırmazlık antlaşması imzalandı.
- Ruslar Osmanlı'nın güvencesi ile birlikte Karadeniz'de iyice güvenliği sağladı.
- Antlaşma toplam da 8 yıl sürdü.
- Bu antlaşma sonucunda boğazlar meselesi gün yüzüne çıkmış oldu.