Hiyeroglif Nedir, Ne Zaman Bulundu? Hiyeroglif Yazıyı Kim Bulmuştur?
Güncelleme Tarihi:
Eski çağlarda kullanılan bir yazı sistemi olan hiyeroglifin tarihi çok eskilere dayanır. Geçmişten günümüze kadar gelen hiyeroglifler eski uygarlıklar ve yaşam biçimleri hakkında bize fikir verir. Bu nedenle de tarih okumasında hiyerogliflerin büyük önemi vardır. Pek çok kişi "Hiyeroglif nedir, ne zaman bulundu ve hiyeroglif yazıyı kim buldu?" sorularının cevabını merak eder. Sizler için hiyeroglif yazıya dair bilinmeyenleri derledik.
Hiyeroglif, bir diğer deyişle resim yazısı olarak ifade edilir. Hiyeroglif, basit çizimler yaparak yazı yazma sanatı olarak da bilinir.
Hiyeroglif Nedir, Ne Zaman Bulundu?
Hiyeroglif terimi, Grekçe'den diğer dillere geçmiştir ve "kutsal yazıt" anlamı taşır. Antik Çağ dönemine ait bir yazı türü olan hiyeroglifin tek bir çeşiti yoktur. Tersine, her uygarlığın kendine ait bir hiyeroglif yazısı vardır. Ancak tarihte bilinen ilk hiyerogriflere milattan önce 3200'lerde, Eski Mısır'da rastlanır. Hiyeroglif denilince ilk akla gelen yer de Mısır'dır. Çünkü Mısır hiyeroglif yazısını oldukça iyi kullanan bir topluluktu.
Sümerlere ait çivi yazısından sonra ortaya çıkan hiyeroglif, en eski ikinci yazı sistemi olma özelliğine de sahiptir. Hiyeroglif yazısı Mısır yazısı olarak geçer. Mısır'da 3000 yıldan uzun bir süre hiyeroglif yazısı kullanılmıştır. Hiyeroglif yazısına Eski Mısır dışında başka uygarlıklarda da rastlanır. Bu yazının farklı çeşitleri Güney Amerika, Anadolu ve Amerika gibi dünyanın farklı kıtalarına yayılmış haldedir. Hiyeroglif yazısı yaklaşık 700'den fazla sembolden oluşur ve bu semboller belirli bir nesneyi ya da sesi temsil eder.
Hiyeroglif Yazıyı Kim Buldu?
Fenike alfabesini bile etkileyen hiyeroglif, tarihteki en önemli yazı sistemleri arasında yer alır. Dünyanın farklı yerlerinde farklı hiyeroglif çeşitleri vardır, çünkü hiyeroglif yazısı farklı tolumlar tarafından farklı dönemlerde kullanılmıştır. Ancak hiyeroglif yazısını bulan ve en çok geliştiren uygarlık Eski Mısır'dır. Mısır'da Tanrı Toth yazının mucidi olarak kabul edilirdi. Tanrı Toth'un hiyeroglif yazma ve okuma konusunda uzman katipleri vardı ve bu katipler hiyeroglifleri yukarıdan aşağıya veya sağdan sola doğru yazarlardı. Yazılan yazının yönü sembollerin bakış yönünden anlaşılırdı, metin okuması da sembollerin yönüne göre gerçekleştirilirdi.
"Tanrı'nın Sözleri" olarak bilinen Mısır hiyerogliflerini yazmak oldukça zordu. Aynı zamanda bu yazının nasıl okunduğunu öğrenmek de fazla vakit alıyordu. Bu nedenle Eski Mısır'da okuma yazma oranı son derece düşüktü ve 700'den fazla sembolden oluşan hiyeroglif yazısının zaman içinde sadeleştirilmesi gerekti.
Mısır Hiyerogliflerinin Özellikleri
Eski Mısır hiyeroglifleri "kutsal oyma, kutsal yazı" olarak ifade edilirdi. Taşlar ve anıtların üzerine oyularak yazılan bu yazıda, resimler ve semboller kullanılırdı. Eski Mısır'da nesnelerin dış görünüşü yazıya aktarılırdı. Fakat zaman içinde kullanılan sembollerin değişmesi, görüntüyle ilişki kalmamasına neden oldu. fakat semboller resimlerden tamamen farklı işaretler olarak kullanılmadı. Fakat Eski Mısır hiyeroglifleri de zaman içinde değişim gösterdi. İlk başta sadece resimlerle ifade edilen hiyeroglifler, zaman içinde daha basit resimler ve yazıya benzer karakterlerle yazılmaya başlandı.
Hiyeroglif yazısı, anıtlarda ve günlük hayatta büyük yer tutardı. Anıtlarda kullanılan yazı, daha ağırlıklı resim sembollerini içerirken; devlet kayıtları ve günlük yaşamda kullanılan yazı çok daha basitleştirilmiş semboller içerirdi. Tapınaklar, saraylar, firavun mezarları ve meydanlara dikilen anıtlar üzerinde sıklıkla hiyeroglif yazısı kullanılırdı. Böyle yüzeyler üzerine yazılan semboller, kazıma ya da kabartma gibi yöntemlerle uygulanırdı. Günlük hayatta yazılan hiyeroglifler, papirüs kağıtları üzerine yazılırdı. Suda yetişen bir bitkinin liflerinden elde edilen papirüs kağıdı da Mısır'a özgü bir kağıttı.