Hilm nedir? Din kültürü ve Kuran'da hilm kavramı ne anlama gelir?
Güncelleme Tarihi:
Hem İslam literatüründe hem de tasavvufi eserlerde sıklıkla kullanılan ''hilm'' sözcüğü, sabırlı, sakin ve yumuşak huylu demektir. Tüm Müslümanlarda bulunması gereken vasıflardan biri olan ''hilm'', Kuran'ı Kerim'in birçok ayetinde de övülmüştür. Dinimize göre, içinde Allah sevgisi ve korkusu taşıyan her mümin, tüm zorluklara katlanmalı, isyan etmemeli ve sabırlı olmalıdır. Din kültürü ve Kuran'da hilm kavramı ne anlama gelir? Halim olmak ne demektir detayları ile derledik.
Hilm kelimesinin sıfat hali ''halim'', isim hali Hilmi şeklinde yazılır. Her iki sözcük de yumuşak başlı, sakin, uysal ve dingin anlamına gelir.
Hilm Nedir?
Hilm, öfke, kin, nefret gibi duygulardan uzak durmak, herkese karşı mümkün olduğunca merhametli, sağduyulu ve müsamahakar davranmaktır. Başa gelen kötü şeylerde hem hiddete kapılmak yerine, metanetini korumak ve tüm kötülüklerden Allah'a sığınmak da ''hilm'' olarak adlandırılır.
Yeryüzüne elçi olarak gönderilen tüm peygamberler, kendilerine zulmeden insanlara karşı bile öfkeyle karşılık vermemiştir. Bu nedenle nebilerin yaptığı tüm savaşlar, savunma amaçlı savaşlardır. Bunun dışında herkes inancında özgür bırakılmış, bu özgürlük de ''dinde zorlama yoktur'' ve ''leküm diniküm veliye din (benim dinim bana senin dinin sana) ayetleriyle beyan edilmiştir.
Din kültürü ve Kuran'da Hilm Kavramı Ne Anlama Gelir?
Hilm kavramının din kültüründe ve Kuran'da, birçok karşılığı bulunmaktadır. Bunların başında ''hoşgörü'' gelir. Birçok ayette, Hz. Muhammed'in sadece ''müjdeleyici ve uyarıcı bir elçi'' olduğu açıkla belirtilmiştir. Kimse, inancı ve düşünceleri için zorlanamaz.
Hilm, hem hoşgörülü hem de yumuşak başlı olmak demektir. İslamiyet'in ilk yıllarında müşrikler, hem Hz. Muhammed'e hem de sahabeye düşmanca tavırlar sergilemiş, İslamiyet'i seçip Müslüman olan kişilere işkence edip onların Mekke'den Medine'ye hicret etmelerine neden olmuştur.
Buna karşın, 630 yılında Mekke'nin fethedilmesiyle birlikte esir alınan binlerce müşrik, Müslümanlara okuma - yazma öğretmek şartıyla serbest bırakılmıştır. Sadece bu örnek bile İslam'ın ne kadar hoşgörülü bir din olduğunun göstergesidir.
Tasavvufta da hilm kavramı önemli bir yer tutar. Mevlana Celaleddin Rumi'nin, ''ne olursan ol yine gel, ister kafir ol, istersen yüz kere bozmuş ol tövbeni, yine gel'' şiiri, gerçek müminlerin kalbinde kin ve öfkenin yerine, sevgi ve hoşgörünün olduğunu gösterir. Hilm de bu sevginin bir tezahürüdür.
12. yüzyılda kurulan Ahilik Teşkilatı'nın 7 kuralı vardır. ''Ahkam'' adıyla da bilinen bu 7 kuraldan bir tanesi şu şekildedir:
''Azap ve zulüm kapısını kapatıp hilim ve müsamaha kapısını aç''
Hilm, tasavvufta, mülayemet, sevgi, aşk, müsamaha, güfran ve merhamet demektir. Yunus Emre, bir şiirinde ''biz kimseye kin tutmayız, kamu alem birdir bize'' diyerek Allah aşkıyla yanıp tutuşan Müslümanların, kendilerine ne kadar zulmedilirse zulmedilsin, kimseye kin tutmayacaklarını ifade eder.
Ek olarak hilm, öfkeye yenik düşmemek ve her koşulda sakin kalabilmek anlamına gelir.