Helenizm nedir? Helenistik dönem nedir? Helenizm kültürü ve özellikleri hakkında bilgi
Güncelleme Tarihi:
Helenizm M.Ö 4. yüzyılda başlayıp M.Ö 146'ya kadar devam eden döneme verilen isimdir. Büyük İskender'in önderliğindeki Grek İmparatorluğunun en geniş sınırlarına ulaşmasıyla Helenizm Kültürü başta Ege olmak üzere birçok bölgede etkili olmuştur. Helenizm kültürü ve özellikleri nelerdir? Sizin için tüm detayları derledik.
Helenizm Antik dönemin en önemli sanat ve kültür akımlarından biridir. Bu akım sadece mimari ve heykel ile sınırlı kalmadı. 300 yıllık süreçte farklı birçok felsefi akım ortaya çıktı ve bu akımlara bağlı onlarca felsefe okulu kuruldu.
Helenizm Nedir?
Helenizm Grek kültürü ile Doğu sanatının birleşmesiyle ortaya çıkan, dönemine göre yenilikçi ve özgür bir sanat akımıdır. Bu akım, mimaride, resim ve heykel sanatında farklı kurallar içerir. Rönesans döneminde ortaya çıkan Klasisizm akımında da Helenizmin izlerini görmek mümkündür.
Helenizmde mitolojik Tanrılar ve olaylar önemli bir yer tutar. İnşa edilen birçok tapınakta ve fresklerde Zeus, Hera ve Artemis gibi Yunan tanrıları resmedilmiştir. Tanrı heykellerinin yapımında mermer, hayvan heykellerinde ise taş kullanılmıştır.
Helenistik Dönem Nedir?
Yaklaşık 300 yıl süren Helenistik dönemde yapılan birçok mimari eser günümüze kadar ulaşmıştır. Bu eserlerin başında Artemis Tapınağı geliyor. İzmir'in Selçuk ilçesinde yer alan tapınağın inşasında mermer kullanılmıştır. Dünyanın 7 harikasından biri olan tapınağın içerisinde Artemis heykeli başta olmak üzere dönemin en ünlü heykeltıraşları tarafından yapılan onlarca heykel bulunur.
Bergama Zeus Tapınağı da Helenistik dönemde yapılmış en ünlü yapılardan biridir. Antik Pergamon şehrinin sınırları içerisinde bulunan Zeus Tapınağının içerisinde mitolojik Tanrıların savaşlarını resmeden birçok gravür ve fresk yer alıyor. Her yıl milyonlarca turist tarafından ziyaret edilen tapınak dönemin en görkemli yapılarından biridir.
Helenistik dönemde yüzlerce heykel ve lahit yapıldı. Simon kralı Abdalonymos'a ait olan İskender Lahdi, Kaplumbağa Terbiyecisi adlı tablonun ressamı olan Osman Hamdi Bey tarafından bulunmuştur. Lahitte Büyük İskender'in Pers İmparatorluğu ile olan savaşı resmedildiği için bu ismi almıştır. Bu döneme ait diğer önemli eserler şu şekilde sıralanabilir: Tahnit Lahdi, Theos Dyonisos Tapınağı, Ağlayan Kadınlar Lahdi ve Flüt Çalan Satry, Uyuyan Eros Heykeli...
Helenizm Kültürü ve Özellikleri
Helenizm kültüründe felsefe ve düşünce okulları önemli bir yer tutar. Bu dönemde ortaya çıkan felsefe akımlarından ilki Yeni Platonculuktur. Platon ve Aristoteles'in görüşlerini yeniden yorumlayan düşünürler, Neoplatonizm adıyla da bilinen öğretilerin temel ilkelerini oluşturmuştur.
Bu öğretide evren ve var oluş hem felsefi hem de teolojik açıdan ele alındı. İslam filozoflarından Farabi, İbn Rüşd ve İbn Sina, Yeni Plantonculuk akımından etkilenen düşünürlerin arasında yer alır. Helenizm kültürünün içerisinde ortaya çıkan Neoplatinizm, kendisinden sonra gelen Süreç Felsefesini ve Alman İdealizmini de etkilemiştir.
Helenizm kültüründe ortaya çıkan en önemli felsefe akımlarından bir diğeri de Epikürcülük'tür. Yeni Plantoculuk'a zıddı olarak bu akımda atom ve madde esastır. Evrenin maddeden ibaret olduğunu savunan Epikürcüler, ruh, cennet, cehennem gibi kavramları reddeder. Onlara göre sadece maddi dünyada, elle tutulabilir ve gözlemlenebilir ''şeyler'' gerçektir. Aynı zamanda maddenin sonsuzluğuna inanan Epikürcüler, 18 ve 19. yüzyılın önemli akımlarından biri olan Materyalizm'in gelişmesinde etkili olmuştur. Septisizm ve Stoacılık da Helenizm döneminde ortaya çıkan felsefi akımlardır.
Bu dönemin en önemli şairlerinin başında Aratos geliyor. Aynı zamanda matematikçi ve astronom olan Aratos, M.Ö 315 yılında doğdu. Yazdıklarının bir kısmı günümüze kadar ulaşan şair, eserlerinde çoğunlukla mitolojik tanrılar ve savaşlara yer verdi. Bu dönemin diğer önemli şairleri arasında Hesiodos, Alkman, Anacreon, Erotosthenes, Sofokles ve Ephesoslu Hipponaks yer alıyor.