Hedef, gençleri bilime yönlendirmek

Bu doğrultuda, bilim merkezlerinin toplumumuzda bilim kültürünü yaygınlaştırmak için son derece kritik bir rol üstleneceği öngörüsünden yola çıkılarak, ülkemizde bu merkezlerin kurulması ve yıllar içinde sayılarının artırılması hedefleniyor. Yukarıda anılan eylem planına hizmet edecek olan ve aynı zamanda Başbakan’ın himayeleri altında olan ‘Bilim Merkezleri’nin toplumumuzda bilim kültürünü yaygınlaştırmak için son derece kritik bir rol üstleneceği öngörüsünden yola çıkarak, ülkemizde bu merkezlerin kurulması ve yıllar içinde sayılarının artırılması planlanıyor.

Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nda özellikle çocukların ve gençlerin bilime olan ilgi ve meraklarını arttıracak, teknolojiyi daha doğru kullanmalarını sağlayacak bilim merkezlerinin öncelikle büyükşehirlerde olmak üzere tüm illerde kurulmasına yönelik yerel yönetimlerle işbirliği halinde çalışmaların gerçekleştirilmesine karar verildi.

Çocuk ve gençlere özel yayınlar, organizasyonlar

Yine TÜBİTAK Bilim Toplum Daire Başkanlığı, çocuk ve gençleri bilime yönlendirmek amacıyla her ay üç adet dergi yayımlıyor. Bu dergilerden en önemlisi olan Bilim ve Teknik Dergisi, 1967 yılından beri çıkıyor ve tirajı 50 bin civarında. 1998 yılından beri çıkan Bilim Çocuk Dergisi’nin trajı ise zaman zaman 150 bini buluyor. 2007 yılında yayımlanmaya başlanan ve 3 yaş üzeri çocuklar için çıkan Meraklı Minik Dergisi de miniklerde merak duygusunu geliştirmeye yönelik önemli bir boşluğu doldurdu.

TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Dairesi Başkanlığı’nın (BİDEB), bilime meraklı çocuk ve gençlerin teşviki için ayrıca bir dizi çalışma yapıyor. BİDEB, her yıl Ulusal Ortaokul Matematik Olimpiyatları düzenlenliyor. Ulusal Ortaokul Matematik Olimpiyatı’nın amac, ortaokula devam etmekte olan öğrencilere matematiği sevdirmek, bu alanda çalışmalar yapmak ve bilim adamı olmak üzere yönlendirmek, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda erken yaştan itibaren özel eğitim imkânları sağlayarak gelişmelerine katkıda bulunmak.

TÜBİTAK BİDEB gençleri bilime yönlendirmek amacıyla Ulusal Bilim olimpiyatları da düzenliyor. Ulusal Bilim Olimpiyatları Programı’nın amacı, ortaokul 8’inci sınıf ve son sınıflar hariç lise öğrencilerini doğa bilimlerinde çalışmalar yapmaya özendirmek, çalışmalarını yönlendirmek ve bu alanlarda eğitim imkânları sağlayarak gelişmelerine katkıda bulunmak.

Uluslararası olimpiyatlara teşvik

Bilim Olimpiyatları’nın bir üst aşaması, Uluslararası Bilim Olimpiyatları programı. Uluslararası Bilim Olimpiyatları Programı’nın hedefi, ortaokul veya liselere devam etmekte olan öğrencileri doğa bilimlerinde çalışmalar yapmaya ve bilim adamı olmaya özendirmek, çalışmalarını yönlendirmek ve bu alanlarda eğitim olanakları sağlayarak gelişmelerine katkıda bulunmak. Bu yarışmada dereceye girenler ülkemizi, Uluslararası Bilim Olimpiyatları’nda temsil ediyor.

Toplumumuzda Ar-Ge kültürünü yaygınlaştırma hedefi içerisindeyiz. Bu düşüncelerle, Ar-Ge projelerini lise öğrencileri seviyesine indirme gayretindeyiz. Bu maksatla TÜBİTAK lise öğrencileri arası araştırma projeleri yarışması yapıyor. Bu programın amacı, lise öğrenimine devam etmekte olan öğrencileri temel, mühendislik, sosyal ve beşeri bilim alanlarında çalışmalar yapmaya teşvik etmek, araştırma ve geliştirme odaklı bilgi ve becerilerini geliştirmelerine katkıda bulunuyor. Bu konuda ‘Yürütme Kural ve İlkeler, Lise Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Yarışması’nın başvuru, değerlendirme, sergileme ve ödüllendirmeyle ilgili yapılması gereken işlemler ile diğer kurumlarla yapılan protokoller çerçevesinde yürütülecek programları da kapsıyor.

Bu amaçla TÜBİTAK, Milli Eğitim Bakanlığı’nın düzenlediği ‘Bu Benim Eserim’ yarışmasına ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü ‘Orta Öğretim Öğrencileri Enerji Verimliliği’ proje yarışmalarına jüri desteği veriyor. Yine TÜBİTAK, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen uluslararası Robot Yarışmasına hem jüri desteği, hem de ödül veriyor.

Bilim fuarları

TÜBİTAK Bilim ve Toplum Programları Müdürlüğü, bilime meraklı çocuk ve gençlerin teşvik edilmesi amacıyla tüm Türkiye genelinde TÜBİTAK Bilim Fuarları düzenliyor. Bilim Fuarları ile geçtiğimiz iki yılda on binlerce ortaokul ve lise öğrencisi yapmış oldukları bilimsel projelerini okullarında öğretmenlere ve davetlilere sunma imkânı elde etti. 2015 yılında da en az 2200 okulda gerçekleştirilecek fuarlar için öğrenciler ve öğretmenler çalışmalarına başladı ve mart-haziran aylarında Bilim Fuarları gerçekleştirilecek.

TÜBİTAK Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı tarafından desteklenen Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları projeleri sayesinde her yıl okul öncesinden üniversite öğrencilerine çeşitli yaş ve eğitim seviyesindeki öğrencilere yönelik etkinlikler, bilim kampları da düzenleniyor. 2015 yılında ilk defa gerçekleştirilecek TÜBİTAK Bilim Şenliği projeleri ile de toplumun daha geniş kesimine ulaşım hedefleniyor.

TÜBİTAK BİDEB ayrıca öğrenciler için yaz ve kış okulları organize ediyor. Yine Lise Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Yarışmaları yapılıyor. Bu programlar kapsamında başarılı çocuklar madalya, ödül, YGS ve LYS sınavlarında ek puan uygulaması, YGS ve LYS sınavlarında sınavsız yerleştirme hakkı, uluslararası olimpiyatlarda ülkemizi temsil etme hakkı ile ödüllendiriliyor.

Sonuç olarak, sürdürülebilir gelişmeyi gözeten, bilim, teknoloji ve yenilikte yetkinleşmiş, üreten, net katma değerini kendi beyin gücüne dayanarak arttırabilen bir TÜRKİYE oluşturmak, bu ülke vatandaşı herkesin görevi. Bir ülkede ekonomik büyümenin sürekli kılınması, teknoloji üretmesine bağlı. Teknoloji üretimi, ülkelerin tasarım, inovasyon, AR-GE çalışmaları, maddi kaynak gibi birçok faktöre bağlı olmakla birlikte en önemli faktör yetişmiş, eğitimli ve yetenekli genç insan gücü. Biz burada yapmak istediğimiz husus, çocuklarımızı, gençlerimizi bilime yönlendirmek.