Havas İlmi Nedir? İslam'da Havas İlminin Yeri Nasıldır

İslamiyet’le ilgili ve bilgili olan kişilerden sıklıkla havas ilmi kelime öbeğini mutlaka duymuşuzdur. Çünkü bu ilim İslamiyet’le ilgili bir ilim olarak bilinmektedir. Fakat elbette ki her birey havas ilmini tam olarak bilmeyebilir.

Havas İlmi Nedir?

Nesnelerin gizli özelliklerini tanımayla ilgili olan, bu gizli olan özelliklerden yararlanmayı amaçlayan bilgi dalına havas ilmi denir.

Dini açıdan bakıldığında havas ilminin uygulanmasında bir sakınca görülmemektedir. Çünkü gerçek özelliklerine nüfuz etme söz konusudur. Bundan yararlanmak ve özendirmek İslamiyet açısından uygun görülmektedir.

Yaşama yön vermek ve bir şeyler öğrenmek için hayatta pek çok eğitim alanı bulunmaktadır. Bu alanlar gerek bilim dalları gerekse sosyal alanlar olabilmektedir. Havas ilmi ise bu alanlar arasında çok bilinmemektedir.

Bu ilim aynı zamanda kendine has nitelik ve özelliklerin bir başkasında olmadığını içermektedir. Hatta has kelimesinden türediği için bu sözcükle tanım kanıtlanmıştır.

Havas ilmiyle uğraşan kişilere seçkin kişiler denir. Havas kelimesi de zaten bilinmeyen, farklı olan ilimle uğraşmak demektir.

Havas ilmi İslam alimleri tarafından keşfedilmiştir. Havas ilminin çalışmaları Allah tarafından yaratılan varlıkların bir hikmeti olduğu üzerinedir. Buradan yola çıkarak araştırmalar yapmak ve ilahi sırları keşfetmek üzerine kuruludur.

Araştırma konusu içinde doğada bulunan canlı ve cansız tüm varlıklar olmaktadır. Havas ilmine göre her türde bulunan kendine özgü özellikler vardır. Bu özellikler eleman olarak ifade edilir. Her varlık bu şekilde farklı farklı bileşenlerden oluşarak meydana gelmiştir.

İslam'da Havas İlminin Yeri Nasıldır?

Havas ilmini İslamiyet’te keşfeden ünlü kişilerden biri de Taş Köprü Zade Ahmet Efendi olarak bilinmektedir.

Bu kişiye göre havas ilmini öğrenmenin üç ayrı yönü olabileceği halidir. Bunlardan birincisi ise semavi yollarla havas ilmine ulaşmaktır. Havas ilmine gerçek anlamda sahip olmak Allah'a tamamen kendini adamaktan geçmektedir. Bunun için de dünyevi unsurlardan kişinin kendisini arındırması gerekir.

Ancak kişi bu şekilde havas ilmine hazır hale gelebilmektedir. Havas ilmi İslamiyet’te nafile ibadetlere büyük önem verir, haramdan ve mekruhtan kaçınır, dini yaşamı ve tasavvufu en iyi şekilde yaşamaya çalışır.

İslamiyet’ten örnek vermek gerekirse Hz. Muhammet'in vahiy alma mucizesi kendine has bir özellik olduğu için havas ilminde yer almaktadır. Ruh ve gönül durumları hususunda uzman olan kişiler de kendisine has bazı mucizelere sahip olabilir bu yüzden bu kişiler de havas ilminde yer alır.

İslamiyet’te havas ilmi şöyle anlatılmaktadır; Tasavvuf ahlak, ilim, irfan, hal ve ibadet sınıflandırmalarına tabi tutulur. Ahlak kurallarını öylesine, iyi ve en iyi şekilde uygulanabilir. Bu durumda bu kuralları öylesine yapanlar avam, bu kuralları iyi bir şekilde yerine getirenler havas ve bu kuralları en iyi şekilde yerine getirenler ise hâssü'l-havâs olarak anılır.

Buradan da anlaşılacağı gibi İslamiyet’te havas ilminin dereceleri söz konusudur. Öylesine, iyi ve en iyi bu dereceleri oluşturmaktadır. Bazı varlıkların özellikleri açık bir şekilde görülmektedir. Fakat bazı varlıkların ise özellikleri gizli bir hazine gibidir. Havas ilmindeki kişiler işte bu gizli kalmış olan özellikleri keşfetmekle ilgilenirler. Herkesin gördüğü ve bildiği özelliklerle ilgilenmezler.

İslamiyet’te havas ilminde bu özellikleri keşfetmek olağan üstü güç olarak ifade edilir. Havas ilminde yer alan tekniklerin bir kısmı İslamiyet’te hoş karşılanmakta bazıları ise hoş karşılanmamaktadır. Yani İslamiyet’te hava ilmi uygulamalarının bazı şart ve usulleri bulunmaktadır. Bu şart ve usullere uyulduğu taktirde İslamiyet havas ilmini zararlı bulmamıştır.