Hakaret davası nasıl ve nerede açılır? Hakaret davası zamanaşımı ne kadardır
Güncelleme Tarihi:
İşlenmekte olan suçlar arasında hakaret suçları da bulunmaktadır. Bu suçlara karşı açılan davalara hakaret davası adı verilmektedir. Türk Ceza Kanununun hakaret suçları kapsamında maddeleri bulunmaktadır. Peki, hakaret davası nasıl ve nerelerde açılmaktadır? Hakaret davasının açma süresi ne kadardır? Hakaret davalarında zaman aşımı söz konusu mudur? Hakaret davasının sonuçlarında neler olmaktadır? Bu şikayetlerden vazgeçme imkanı var mıdır? İşte, hakaret davaları hakkında bilinmesi gereken ve merak edilen detaylar.
Türk Ceza Kanunu içerisinde hakaret suçlarına da değinilmektedir. Bu suçlar ilgili kanunun 125 ile 131. maddeleri arasında sayılmaktadır. Hakaret suçları isteğe bağlı ve takibi şikayete bağlı olmayan suçlar olarak değerlendirilebilir.
Hakaret Davası Nasıl ve Nerede Açılır?
Hakaret suçları yüz yüze, ses kaydı ile, iletişim araçlarıyla, görüntü vasıtasıyla, gıyabında, aleni şekilde ya da basın yayın organları vasıtası ile ayrıca sosyal medya uygulamaları arasında sayılan sosyal platformlar üzerinden yada teknolojik haberleşme iletişim araçları olan mail ve uygulamalar aracılığı ile işlenebilmektedir. Hakaret içeren fiilin mağdurun olmadığı bir ortamda meydana gelmiş ise, bu durumun suç sayılabilmesi için fiilin en az üç kişi tarafından duyabileceği şekilde ya da böyle bir ortamda gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Hakaret suçlarında başvurulması gereken yetkili mahkeme ikametin bulunduğu yerde bulunan Cumhuriyet Başsavcılıklarıdır. Savcılığa başvuru bir şikayet dilekçesi ile yapılır ve dava açılır. Hakaret suçu üzerine yetkili ve görevli mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemeleridir.
Basit Hakaret Suçu
Türk Ceza Kanununda basit hakaret suçu da düzenlenmiştir. Bu durumlarda taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanmaktadır. Yani öncelikli olarak bu suçların uzlaşma kapsamında değerlendirilmesi, soruşturma ve kovuşturmadan önce uzlaştırma prosedürünün uygulanması, şayet uzlaşma sağlanmazsa yargılamaya devam edilmesi gerekli olmaktadır. Ancak kamu görevlisine ve Cumhurbaşkanına yapılan hakaret suçu, şikayete tabi suç olmadığı için uzlaştırma kapsamında sayılmaz. Diğer hakaret davaları uzlaştırma kapsamında değerlendirilir.
Hakaret Davası Zamanaşımı Ne Kadardır?
Türk Ceza Kanunu içerisinde değerlendirmeye alınan hakaret suçu, kamu görevlilerine görevinden dolayı hakaret suçu hariç, şikayete bağlı sayılan suçlar arasındadır. Şikayete tabi suçlarda ise işleme alma işi için belli bir süre öngörülmektedir. Bu süre, mağdurun fiili ya da faili öğrenmesinden sonraki 6 aylık süredir. Müştekinin şikayet hakkında bulunabilmesi için hem faili hem de fiili bilmesi gerekmektedir.
Mesela, 01.01.2020 tarihinde aleyhine yapılan hakaret suçu işlenen mağdur, hakaret durumunu 01.06.2020 tarihinde öğrenmiş, ancak fiili işleyeni bir 6 ay sonra yani 01.12.2020 tarihinde öğrenmiş ise, şikayetçi olmak isterse şikayet zamanı 01.12.2020 tarihi itibari ile 6 aylık hak düşürücü zamana tabi olur. Mağdur ya da suçtan zarar gören kişi, suç olan fiil yada failden hangisini daha geç öğrenirse, 6 aylık şikayet süresi de o tarih itibari ile başlar.
Hakaret Davasında Vazgeçme Durumu Nasıl Olur?
Hakarete karşı şikayet hakkı olan kişinin, hüküm kesinleşinceye kadar bu hakkından istediği zaman vazgeçebilme durumuna sahiptir. Şikayetten vazgeçmesinden sonra bu vazgeçmeyi geri çekemez. Yani vazgeçmeden de vazgeçme durumu söz konusu olamaz.
Şikayetten vazgeçmenin kabul olması için sanığında bu durumu kabul etmesi gerekir. Ancak takibi şikayete durumuna bağlı olmayan bir suç kamu davası niteliği taşıdığından, mağdur şikayetinden vazgeçtiğini bildirse bile yargılamayı yapmakta olan makam davaya devam eder ve sonuçta kararını açıklar. Yani şikayete bağlı olmayan ve kamu görevlisine karşı görevi ile ilgili işlenen ve de Cumhurbaşkanına hakaret suçlarında davacı da şikayetini geri alsa bile oluşan kamu davasının devam etmesi gerekmektedir.
Hakaret suçlarının cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezasının yanı sıra adli para ceza olarak da verilmektedir.