Geleceğin evi tasarlanıyor

Bu araştırma projelerinden biri, nesnelerin interneti teknolojisini kullanarak evlerimizi dönüştürmek için yola çıktı. Merkezdeki sekiz laboratuvardan biri, ‘Akıllı Ev Otomasyonu Projesi’ne ayrıldı. Yaklaşık 25-30 metrekare alanda mutfak, yatak ve oturma odası kuruldu. İki yıldır devam eden projenin direktörü Bo-
ğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü’nden Dr. Sinan Işık. O ve bilgisayar mühendisliği yüksek lisans öğrencisi Hüseyin Anıl Özmen, geleceğin evi üzerinde gece gündüz çalışıyor.

Ziyaret ettiğimiz merkezde Dr. Işık ve Özmen bizi akıllı evin salonunda ağırlıyor. İçerisinin bir laboratuvar olduğuna inanmak güç. Ev aletlerinin üzerindeki sensörler hariç her şey normal görünüyor. Dr. Işık akıllı evlerin ardındaki teknolojinin nesnelerin interneti olduğunu söylüyor ve önemini şöyle açıklıyor:
“Bu sayede birkaç cihaz değil, diğer aletler de internete bağlanıp, birbiriyle iletişime geçebiliyor. Nesnelerin interneti teknolojisini bir eve koyarsanız, o akıllı ev olur. Bir şehre yerleştirirseniz, şehir akıllanır. Bu her yer için geçerli.”

SENSÖRLE İZLENİYOR
Evin her tarafında küçük, kare şeklinde kırmızı sensörler yer alıyor. Işık, birini uzatarak, “Bunlar odadaki nemi, sıcaklığı, ışık seviyesini ölçüyor. Bilgisayarlar evin her yerine yerleştirilen bu sensörlerden veri topluyor ve işliyor. Buna göre elektrikle çalışan bazı aletleri açıp kapatabiliyoruz. Wi-Fi’den kontrol edebiliyoruz” diyor.

Dr. Işık, kısa sürede sağladıkları ilerlemenin sürdürülmesi için sektör desteğinin şart olduğunu belirterek, “Henüz evdeki aletlerin elektrik bağlantısı üzerinden açılıp kapanmasını sağlayabiliyoruz. Projelere yatırım sağlanırsa aletlerin uzaktan kontrolü de mümkün. Bunun yapılması için sektör desteği çok önemli” diyor. Bunun günlük hayatımızda nasıl bir değişim yaratacağı sorusunu ise haftanın beş günü gece-gündüz akıllı evde çalışan yüksek lisans öğrencisi Hüseyin Anıl Özmen bakın nasıl cevaplıyor: “Bu teknoloji hayatımızı değiştirecek. Geliştirdiğimiz akıllı priz sayesinde bütün cihazlar internet üzerinden kontrol edilebiliyor.”

FARE OUT, ELDİVEN IN
TETAM’daki araştırma laboratuvarları sadece lisansüstü öğrencilere açık değil. Aynı zamanda lisans öğrencileri de projelerini burada geliştirebiliyor. Bunun en iyi örnekleri ise merkez bünyesinde kurulan Maker Lab’da yürütülen ‘Bilgisayar Kontrol Eden Eldiven projesi’. Bilgisayar Mühendisliği 3’üncü sınıf öğrencisi Mahmut Karaca beni eldivenin üzerinde çalışırken karşılıyor. Çeşitli devre ve sensörlerin yer aldığı eldiveni eline geçiriyor. Parmaklarını oynattığında fare imleci hareket ediyor. Mahmut proje fikrinin aniden aklına geldiğini belirterek,” Bilgisayarın uzaktan bir eldivenle kontrol edilebileceğini düşündüm. Basit bir eldive aldım ve üzerini devre ve sensörlerle donattım. Bilgisayar için yazılımı hazırladım. Eldiven ile uzaktan bir bilgisayarı kontrol etmek mümkün. Ayrıca kendi yazdığım bir oyun da var. Bu proje büyük bir potansiyele de sahip. Mesela uzaktan drone kontrolü ya da görme engellilerin hayat kalitesini artırmak için kullanılabilir” diye konuşuyor.

HERKESE AÇIK BİR ‘MAKER LAB’
Yeni bir yüze kavuşması için yenilnen Maker Lab’te öne çıkan projeler arasında. Fiziki altyapının geliştirildiği ‘maker lab’ tamamlandığında kapısını ortaokul öğrencileri de dahil olmak üzere herkese açacak. Atölyenin direktörlüğünü yürüten Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Suzan Üsküdarlı yeni teknolojilerin yaratılabileceği bir alan için çalıştıklarını belirtiyor ve ekliyor: “Maker Lab; paylaşım kültürü çok yüksek, yeni teknolojiden anlayan insanların bir araya geldiği, oyun oynarken eğlenildiği bir atölye. Biz de TETAM bünyesinde kurulan bu yapım atölyemizde bunu hayata geçireceğiz. Buraya isteyen herkes ortaokul öğrencileri bile gelip, hayal ettikleri projeler üzerinde çalışabilecek. Kendi ürünlerini yaratacak, biz de akademisyen olarak onlara destek olacağız.”