Garip hareketi nedir ve özellikleri nelerdir? Garip hareketi temsilcileri
Güncelleme Tarihi:
Her türlü gelişmeye ve modern iletişim araçlarına rağmen klasik sanatlar varlıklarını ve etkinliklerini sürdürmektedirler. Resim gibi, edebiyat gibi düşünülebilir. Edebiyat sanatı güzel sanatların bir kolu olup, kişilerin duygu ve düşüncelerini edebi sanatları da kullanarak en güzel bir biçimde yansıttıkları nazım veya nesir şeklinde ortaya çıkardıkları eserlerin tamamını anlatır. Eski uygarlıklardan beri sayısız güzel edebi eserler ortaya konmuştur ve bunlar insanlığın ortak kültür mirasının birer parçası konumundadır. Yerel düzeyde her coğrafyada, her ülkede farklı edebi eserler ortaya çıkarılmıştır. Dünya edebiyatında olduğu gibi Türk Edebiyatında da çeşitli akımlar ve anlayışlar ortaya çıkmıştır. Bu akımların elbette merak konusu olmaktadır. İşte bu bağlamda Garip hareketi nedir, özellikleri nelerdir, Garip hareketi temsilcileri ve konu hakkında çok daha fazlasını sizler için derledik.
Garip hareketi, Türk Edebiyat tarihinde önemli akımlardan olan ve çok ünlü şairlerin de içinde yer aldığı bir edebi akımdır.
Garip Hareketi Nedir Ve Özellikleri Nelerdir?
"Garip Hareketi" diğer bir biçimde de "Birinci Şiir Akımı" olarak adlandırılmaktadır, Türk Edebiyatının renklerinden biridir. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra ve 1940'lı yıllara doğru geldikçe edebiyatta serbest şiire doğru bir kayma gözlenmekte idi. Heceli biçimde şiir yazan sadece Behçet Kemal Çağlar kalmıştı.
Ahmet Kutsi Tecer ise "Ülkü" dergisinde yazıyor ve hummalı biçimde halk şiirinin yaygınlaşması için uğraş vermekteydi. Dönemin diğer şairlerinden olan Cahit Külebi, Cahit Sıtkı Tarancı ve Ahmet Muhip Dranas gibi şairler de farklı çizgilerde serbest şiirler yazmakta idiler.
Tam da böyle bir edebi ortamda "Garipler Akımı" ya da "Birinci Şiir Akımı" ortaya çıkmıştır. Bu akıma "Garipler" ya da "Garipçiler", "Garip Akımı" denmesinin sebebi ise şöyledir. Üç samimi arkadaş olan şair bir araya gelerek uyak ve ölçü olmadan şiirler yazıp bunları da "Garip" isimli dergide yayımlamaya başladılar. İşte akıma verilen isim bu dergiden kaynaklanmaktadır.
Türk şiirinin gelişimine oldukça büyük katkı sağlamış olan Garipçilerin öncü şairi Orhan Veli Kanık olmuştur. Nurullah Ataç gibi dönemin pek çok genç şairi üzerinde de oldukça etkili olmuşlardır. Garip Akımı'nın özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
Garip Akımı, şiirde şairanelik ve mecazlı anlatımı kabul etmemiştir.
Bu akım kural ve kalıplara karşı çıkmıştır.
Garipçiler, ölçü, kafiye, uyak ve dörtlüğe karşı çıkmışlardır.
Şiirlerinde konuşma dilini kullanmışlar ve sıradan konuları ele almışlardır.
Yeni ve o güne kadar ele alınmamış konularına şiirlerinde yer vermişlerdir.
Hak şiirinden geniş ölçüde faydalanmışlardır.
Şiirlerinde anlam ve söz oyunlarını sıklıkla kullanmışlardır.
Garipçiler, yaşama duyulan bağlılık ve yaşama sevincini şiirlerine yansıtmışlardır.
Garip Hareketi Temsilcileri
Garip hareketinin başını çeken ve en önemli temsilcilerinden birisi elbette Orhan Veli Kanık'tır. Ancak daha pek çok ünlü şair bu edebi akımdan etkilenmiştir. Garip Hareketi'nin temsilcileri şu isimlerdir:
Orhan Veli Kanık
Melih Cevdet Anday
Oktay Rıfat Horozcu
Garip Hareketi'nin temsilcilerinin şiirlerinden bazı örnekler ise şöyledir:
ANLATAMIYORUM (Orhan Veli Kanık)
Ağlasam sesimi duyar mısınız;
Mısralarımda
Dokunabilir misiniz,
Göz yaşlarıma, ellerinizle?
Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu,
Bu derde düşmeden önce.
Bir yer var, biliyorum,
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum,
Anlatamıyorum
AYDINLIK (Oktay Rıfat Horozcu)
Gece oldu yandım
Tepeden tırnağa donandım
İndim şehre pırıl pırıl
Geçtim ışıklar içinden
Işıklar ışıklar ışıklar içinden
Işıklar içinde
ÇOK GÜZEL ŞEY (Melih Cevdet Anday)
Yaşamak güzel şey doğrusu
üstelik hava da güzelse
hele gücün kuvvetin yerindeyse
elin ekmek tutmuşsa bir de
hele tertemizse gönlün
hele kar gibiyse alnın
yani kendinden korkmuyorsan
kimseden korkmuyorsan dünyada.