Güncelleme Tarihi:
Radyo iletişim sisteminde bir radyo sinyalinin uzak mesafeye gönderilebilmesi amacıyla verinin modüle edilmesi gerekir. En anlaşılır haliyle verinin taşıyıcı olan bit sinyale yüklenmesi gerekmektedir. Taşıyıcı sinyalin sabit genliğe ve sabit bir frekansa yani sıklığa sahiptir. Bu önemli olan iki özelliğin olmasıyla birlikte taşıyıcı sinyal, radyonun sinyalini uzak mesafelere taşınmasını sağlamaktadır. Orijinal sinyalin ise taşıyıcı sinyale yüklenmesi veya monte edilmesi modülasyon olarak isimlendirilmiştir. Analog olan modülasyonda üç tip bulunur. Genlik modülasyonu, faz modülasyonu, frekans modülasyonu olmak üzere üç çeşittir.
Frekans Modülasyonu Nedir?
Modülasyon çeşitlerinde yer alan AM modülasyonu genlik anlamına gelir. Radyo sinyallerinin yayınlanabilmesinde en çok kullanılan yöntemdir. Bu yöntemin kullanılmasıyla ses verisi radyo sinyalleriyle uzak alanlara gönderilebileceği 1870 senelerinde keşfedilerek geliştirilmiştir.
AM sinyalin gönderilebilmesi için taşıyıcı sinyaldeki genlik ile gönderilecek olan sinyalin genliğiyle orantılı şekilde değiştirilmektedir. Taşıyıcı sinyal genliğiyle, gönderilen sinyalin orantılı olarak değişmesiyle gönderilen sinyal düşük genliğe sahip olduğu takdirde taşıyıcı sinyalin genliği azalarak yüksekliği artar. Fakat Frekans modülasyonu ise taşıyıcı sinyalin anlık olarak frekansı gönderilecek olan sinyalin genliğine göre değişmektedir. AM modülasyonu ile FM modülasyonu birbirinden farklıdır.
FM Ne Demek?
Frekans modülasyonunun kısaltılışı FM şeklindedir. FM modülasyonunun sesi aktarım kalitesi oldukça iyi ve güçlüdür. Bu nedenler özellikle müzik kanalları tarafından en sık FM modülasyonu kullanılır.
Kaliteli veri aktarımı olarak FM ile AM arasında FM daha kalitelidir. Sesi özellikle şehir içerisinde çok kaliteli şekilde gönderebilmektedir. FM bandından yayın yapılması şehir içerisinde oldukça iyi performans gösterse dahi şehir dışında bu durum aynı şekilde olmamaktadır. Bu nedenle radyo kurumları hangi konuda yayın yapılıyor ise ona göre hangi modülasyonu seçeceklerine karar vermektedir.
Frekans Modülasyonu Özellikleri
Modülasyon sırasında taşıyıcının genliği sabitken frekansı değişir.
Modülasyon sırasında birçok kenar bandları oluşmaktadır.
BW ise modülasyon faktörüyle değişir.
FM vericileri A vericileri kadar güçlü değildir.
FM için önemli olan sesin bozulmadan olabilecek en uzak mesafeye göndermektir. Sesin kalitesi oldukça yüksektir. Stereo yayın yapılabilmektedir.
FM yayınlarının alınabilmesi için antene ihtiyaç duyulur.
FM alıcılarında ara frekans değeri ise 10,7 MHz şeklindedir.
Modülasyon faktörü genel olarak 1 den büyüktür.
Modülasyon sinyal frekansının yüksek olması, taşıyıcı frekansın değişebilme hızını arttırır.
Modülasyonun sinyal genliğinin büyümesiyle taşıyıcıda frekans değişme sınırını genişletir.
Frekans Modülasyonu Avantajları
Gürültüye dirençlidir. Frekans modülasyonunun en avantajlı yönü gürültüyü azaltmasıdır. Frekanstaki değişimlerde sinyal çalıştırılarak ve sınırlayıcı olarak kaldırır.
Sinyal seviyesinin değişmesiyle ses genlik değişimlerine zarar vermez. Sinyal seviyeleri sürekli olarak değişir. Mobil uygulamalar için FM kullanılması daha iyidir.
Verici lineer yükseltici gerektirmez.
Birçok farklı modlara göre daha çok verimlilik sağlar.
Frekans Modülasyonu Dezavantajları
Demodülatör diğerlerine göre daha karmaşıktır ve aynı zamanda daha pahalıdır.
Bazı faz modülasyonunun dördün genlik olarak modülasyonu formatları veri gönderimi için yüksek spektral verimliliği anahtarlama ve kaydırmalı şekildedir.
Yan bantları sonsuza kadar uzanmaktadır. İletim bant genişliğinin sınırlandırılması için filtreler kullanılmaktadır.
Günümüzde birçok yayın ve birçok radyo iletişim uygulaması FM modülasyonu kullanmaktadır. Dezavantajlarına rağmen FM modülünün daha çok avantajı bulunmaktadır. Fakat sistemleri dijital formatlarda kullanarak, dördün ve faz genlik modülasyonu formatları artar.