Güncelleme Tarihi:
Fotosentez hem bitkiler hem de diğer organizmalar tarafından yapılan bir olaydır. Fotosentez ışık enerjisi ile birlikte yapılmaktadır.
Fotosentez Nedir?
Fotosentez bitkiler ve diğer organizmalar arasında yapılan enerji sağlamak amacı ile yapılan bir durumdur. Fotosentez yapılırken ışık enerjisi kullanılmaktadır. Fotosentez olayında ışık enerjisi kimyasal enerjiye dönüştürülür.
Fotosentez Nasıl Gerçekleşir?
Bitkiler ve diğer organizmalar her canlı da olduğu gibi enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Bunun sonucunda ise fotosentez yapması gerekmektedir. Bitkiler ve diğer organizmalar güneş enerjisini güneşten alarak kloraplastın içine aktarır. Kloraplastların içerisinde ise klorofiller bulunur. Bu klorofiller enerjiyi kimyasal enerjiye dönüştürmek açısından son derecede önemlidir. Kimyasal enerji burada belirli bir şekilde döngüye girdikten sonra karbondioksit ve su ile birleştirilmektedir. Fotosentezin son esnasında ise nişasta ve oksijen oluşmaktadır. Fotosentez yeryüzünde toplam 4 canlı grubunda yapılmaktadır.
Fotosentez Yapan Canlılar
1) Bitkiler
Bitkiler fotosentez yapan canlılar arasında yer almaktadır. Yeşil yaprakları sayesinde karbondioksit oksijene çevrilir. Fotosentezin hızı bitkilerde diğer organizmalara göre farklılık göstermektedir. Fotosentezin hızını bitkilerde ölçmek için karbon miktarını ölçmek gerekmektedir. Buna göre bitkilerde eğer karbondioksit miktarı ne kadar fazla ise fotosentez hızı da o kadar fazladır.
2) Algler
Yeryüzünde bitkilerden farklı olmak üzere algler de fotosentez yapmaktadırlar. Yapmış oldukları fotosentezi bitkilerden farklı olmak üzere güneş görmeyen bütün yerlere iletme özelliğine sahiptirler. Yapmış oldukları fotosentez ile birlikte %67 besin sağlama özelliği bulunmaktadır. Bundan dolayı algler yeryüzünde en fazla fotosentez yapan canlılar arasında yer almaktadır. Özellikle su algleri yeryüzünde ki en büyük oksijen kaynağı olarak bilinmektedir.
3) Bakteriler
Bakteriler de yine fotosentez yapan prokaryot canlılar arasında yer almaktadır. Bakterilerin bitkilerden farkı olarak kloroplast yer almamasıdır. Bakteriler de yer alan klorofil ise doğrudan sitoplazmasın da yer almaktadır. Hem yeşil hem de mor bakteriler fotosentez yapan bakteriler arasında yer almaktadır. Fotosentez esnasında bakteriler aynı zamanda su da kullanmazlar.
4) Protista
Yeryüzünde son olarak fotosentez yapan canlılar ise protistalardır. Protista ise çekirdek zarı ile ayrılmaktadır. Zarlı organller olarak da protistalar bir başka dala ayrılmaktadır. Protista olan canlılarda fotosentez beslenme açısından son derecede önemlidir.
Fotosentez Denklemi
Fotosentez denkleminde önemli olan karbondioksit ve sudur. Bunun sonucunda tepkime oluşarak ortaya oksijen ve glikoz çıkmaktadır. Fotosentez denklemi ise şu şekildedir;
Karbondioksit + Su ışık ile birlikte klorofile girer. > Glikoz + Oksijen
Kimyasal olarak ise fotosentez denklemi şu şekildedir;
6CO2 + 6H20 ====> C6 H12O6 + 6O2
Fotosentez Hızını Etkileyen Faktörler
Fotosentez hızına doğrudan etki eden birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar;
Işık Şiddeti: Işık şiddeti ne kadar fazla olursa fotosentez hızı da o kadar fazladır. Bundan dolayı ışık şiddeti fotosentez hızını etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.
Sıcaklık: Sıcaklık da yine fotosentez hızını etkileyen faktörlerdendir.
Karbondioksit: Karbondioksit fotosentez hızını doğrudan etkiler. Karbondioksitin fazla olması ya da az olması fotosentez durumunu da etkilemektedir.
Klorofil Miktarı: Fotosentez hızını etkileyen bir diğer faktör ise klorofil miktarıdır. Klorofil içerisinde kimyasal enerjiye ışık şiddeti dönüştürülür. Bundan dolayı klorofil miktarının fazla olması hızını etkiler.