Fosil yakıt nedir ve nerelerde kullanılır? Fosil yakıtlar ve örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Fosiller jeolojik geçmişe dair hemen hemen çoğu bilgiyi veren önemli kaynaklardır. Bu bilgiler içerisinde en önemlileri geçmiş dönemlerde yaşamış olan insanların hakkındaki bulgulardır. Dünya tarihi ile ilgili yapılan yorumlar genellikle fosil kaynaklardan yorumlanarak yapılır. Peki, Fosil yakıt nedir ve nerelerde kullanılır? Fosil yakıtlar ve örnekleri nelerdir? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Fosiller paleontoloji bilim dalı sayesinde incelenmektedir. Dünyanın geçmişinde yaşamış olan canlıların nasıl beslendikleri, ne şekilde yaşadıkları, nasıl göründükleri gibi yaşamsal faaliyetlere yönelik bilgi elde etmemizi sağlamaktadır. Bir kalıntının fosil olabilmesi için mutlaka oksijen (yami hava) ile temasının kesilmesi ve toprakta fosilleşmesi için gerekli minerallerin olması gerekir.
Fosil Yakıt Nedir?
Milyonlarca yıl yer içerisinde kaya ve toprak altında kalan, ısı ve basınç altında fosilleşen hayvanlardan ve bitkilerden oluşmuş olan enerji kaynaklarına fosil yakıt adı verilmektedir. Fosil yakıtların en önemli özelliği oldukça yüksek oranlarda hidrokarbon ve karbon içeriği olan organik maddelerden oluşmasıdır. Fosil yakıtlar belirli bir bölgede milyonlarca yıl öncesinde toprağın altına gömülmüş bitki ve hayvan kalıntılarının termokimyasal tepkimeler geçirmesi ile oluşur. Yani fosil yakıtlar belirli bölgelerde oluşur ve miktarları kısıtlıdır.
Fosil yakıtlar doğalgaz, kömür ve petrol şeklinde sınıflandırılır. Dünyamız fosil yakıt rezervinin yaklaşık yüzde yetmişini kömür oluşturur. 'ü petrol, 'lük kısmını ise gaz ve kalan %2'lik kısmı ise diğer fosil kaynaklar oluşturur. Fosil yakıtlar günümüzde oldukça önemli bir değere sahiptir. Yenilenemez enerji kaynakları içerisinde bulunan fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması dünyamızın geleceği açısından oldukça önemlidir.
Petrol, doğalgaz gibi fosil yakıtlar dünyanın belli coğrafi bölgelerinde yaygındır. Fakat kömür, dünyanın genelinde rezervi vardır. Günümüzde yaklaşık 50 ülke kömür üretimi yapmaktadır.
Fosil Yakıt Nerelerde Kullanılır?
Fosil yakıtlar genellikle ısıtma sistemlerini çalıştırmak, elektrik üretmek gibi alanlarda kullanılmaktadır. Örneğin; petrol, motorlu taşıtlarda LPG yakıtı ve mazot olarak kullanılır; kömür, termik santrallerde elektrik enerjisinin üretilmesi amacı ile evlerin ısıtılmasında; doğalgaz, ısınma ve sanayi alanında kullanmaktadır. Bunların yanı sıra fosil yakıtlar boya, teflon gibi maddelerin üretimi, eşya üretimi gibi birçok endüstriyel alanda kullanılmaktadır.
Fosil Yakıtlar ve Örnekleri
Kömür: Çoğunlukla hidrojen, oksijen ve karbon gibi elementlerden oluşan ve içeriğinde az miktarlarda kükürt ve nitrojen bulunduran enerji hammaddesidir. Kömürler, jeolojik, kömürleşme süreci, kimyasal, fiziksel ve termik özellikleri barındırdıkları kül, sabit karbon miktarı, nem, mineral madde ve kükürt bakımından çeşitlilik göstermektedir. Kömürler odundan sonra en çok ve en eski tarihlerden itibaren kullanılan enerji kaynaklarından birisidir.
Petrol: Denizlerdeki hayvanların ve bitkilerin çürümesinin ardından oluşan kalıntıların fosilleşmesidir. Oluşan bu kalıntılar milyonlarca yıl deniz yatağında çürür ve geriye sadece yağlı maddeler kalır. Büyük kaya katmanları ve çamur altında kalan bu maddeler gaza ve petrole dönüşür. Günümüzde en çok bilinen petrol ürünü ise benzindir.
Doğalgaz: Hidrokarbon içerikli doğalgaz, yerin altında gözenekli olan kayaların boşluklarına sıkışmış veya petrol yataklarının hemen üzerinde gaz halinde oldukça büyük hacimler şeklinde bulunmaktadır. Doğalgazın oluşumu petrol ile aynıdır. Kokusuz, havadan hafif ve renksiz bir gaz olan doğalgazın kullanım aşamasında kişilerin sağlığı ve güvenliği açısından kokulandırılarak kullanılır. Doğalgazın birleşiminin büyük bir kısmı metan gazından oluşmuştur. Genellikle petrol ile beraber bulunur. Yani gaz biçiminde olan bir nevi petroldür. Fakat, petrolü oluşturmakta olan maddelere oranla daha hafif ve uçucu olan maddelerden meydana gelmiştir. Genellikle mutfak gaz olarak kullanılır. Bunun yanı sıra sanayide de enerji ihtiyacının karşılanmasında oldukça önemli bir rol oynar.