Güncelleme Tarihi:
Günümüzde en sık görülen yumurtlama kisti olarak da bilinen folikül kisti hastalığının pek çok tedavi yöntemi de bulunuyor.
Folikül ve Folikül Oluşumu Nedir?
Folikül oluşumu, yumurtalıklarda yer alan ve yumurtaları çevreleyen folikülün yumurtayı bırakması sonucunda içi sıvı dolu yapıların ortaya çıkmasıdır. Folikül kisti ise, yumurtalıklarda bu şekilde ortaya çıkar. Folikül kisti, genellikle normal adet döngüsünün bir sonucu olarak gelişir.
Her kadının yumurtalıkları kist benzeri foliküller geliştirir. Gelişme bu foliküller progesteron be östrojen adı verilen hormonları üretir. Bu foliküllerin çatlamaması sonucunda ise, kiste benzeyen bir yapı oluşabilir. Oluşan bu kist zaman içinde sıvı ya da kanla büyümeye ve dolmaya başlar. İçi berrak sıvı dolu olan bu yapı ise gergin kesecikler şeklinde görülebilir.
Folikül Kist Tehlikeli Midir?
Folikül kisti, genellikle zararsızdır. Kanserli, olmadığından hiç bir tehlikesi yoktur. Ama bazı durumlarda kadınlar bu durumu fark edemeyebilir. Fark edildiği zaman ise, doktorlar tarafından yazılan ilaçlar rahatlıkla kullanılabilir.
Folikül Ne Kadar Büyür?
Follikül 7-8 mm çapına ulaştığı zaman ultrasonda görülebilir bir duruma gelir. Follikül ultrason görüntüsünde içi sıvı ve yuvarlak dolu bir kese şeklinde görülür. Günde yaklaşık olarak 1-2 mm kadar büyür. Bu folikülün çapı, 18 ile 25 mm arasında bir büyüklüğe ulaştığı zaman yumurtlama için hazır demektir.
Yumurtlama olduğunun en doğru ve en iyi kanıtı follikül görüntüsünün ultrasonda tamamen kaybolmasıdır. Bu durumda genellikle karın boşluğunda ve rahimin arkasında sıvı olduğu gözlemlenir. Bu, yumurta çatladığında ise, follikülden sıvı boşalır. Ultrasonda, gelişmeyen ya da yeterli büyüklüğe ulaşmayan veya yeterli büyüklüğe ulaştığı halde hala çatlamayan folliküller de görüntülenebilir.
Folikül Kisti Belirtileri Nelerdir?
Folikül kistleri genellikle belirti vermez. Folikül kistinin yırtılması ve büyümesi sonucunda ise bazı belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtiler ise şunlardır:
Alt karın bölgesinde hissedilen basınç ya da şişlik
Alt karın kısmında şiddetli ağrılar oluşması
Mide bulantısı ve kusma hali
Adet döngüsünde önemli değişiklikler yaşanması
Göğüslerde hassasiyet meydana gelmesi
Folikül kistler torsiyon ismi verilen kistin kendi etrafında dönmesi şeklinde bir durum yaşayabilir. Bu durum nadir de olsa karşılaşılabilen bir durumdur. Bu durumun en dikkat çeken belirtileri ise şunlardır:
Ani şiddetli karın ağrıları
Ateş ve kusma
Halsizlik ve güçsüzlük
Hızlı nefes alma
Baş dönmesi
Folikül Kisti Nasıl Tedavi Edilir?
Ağrıya neden olabilecek bir folikül kistinin gelişmesi sonucunda ya da kist follop tüplerine veya yumurtalıklara kan akışını engelliyorsa hızlı bir cerrahi müdahale gerekir. Ama çoğu zaman bu kistler, kadınlarda belirti vermez ve herhangi bir tedavi yapılması gerekmeden takibi yapılır.
Folikül kisti, özellikle de genç kadınlarda çok sık rastlanan bir kist çeşididir. Bu hastalığın takibi ise, yumurtlama zamanının takip edilerek yapılmalıdır. Takip sırasında kadının en doğurgan olduğu günlerin belirlenmesi ve ilişkinin buna göre planlanması gebelik şansının artırılmasını sağlar. Ultrasonografi ile follikül gelişiminin izlenmesini mümkün olduğu için ilişki zamanının planlanması için de çok önemli bir araçtır. Aynı zamanda yumurtalıklarının çeşitli ilaçlarla uyarılması gereken hastalarda da ultrason ile follikül gelişiminin takip edilmesi gerekir. Ultrason takipleri ise, genellikle adet döngüsünün 11. gününden başlayarak günlük olarak yapılır.