Güncelleme Tarihi:
Fistül genellikle iç organlar ve vücut yüzeyi arasında yer alan bağlantılara denilir. Fistül doğal olmayan bağlantılardandır. Bir organın yaralanması ve ya iltihaplanması sonucunda fistüller ortaya çıkabilir.
Fistül Nedir?
Birbirinden farklı nedenlere bağlı olarak fistül ortaya çıkabilir. İç organlar ve ya iç organlar ile vücut yüzeyi arasında bulunan bağlantılara fistül denilmektedir. Özellikle organların iltihaplanması ve yaralanması sonucunda fistül ortaya çıkmaktadır. Ayrıca kadınlarda doğum esnasında çeşitli yırtıklar, apse ve bağırsak hastalıkları meydana gelebiliyor. Bu da fistüle neden olan etkenler arasındadır. Bir organ ile başka bir yapı arasında anormal bağlantılara sahip olan fistüller tüp şeklinde olur.
Özellikle rektum, vajina, bağırsak, mesane ve ciltte fistüller de görülebilir. Uzun süre iyileşmeyen apseler fistüle neden olabilir. Ayrıca apseler bazı durumlarda dışkı ve ya idrar gibi vücut sıvıları ile dolar. Bu da organa doğru uzadığı takdirde fistüle neden olabilir. Birbirinden farklı nedene bağlı olarak fistüller ortaya çıkar.
Kadınlarda doğum sırasında gerçekleşen vajinal yırtıklar fistüle neden olmaktadır. Özellikle sindirim sistemi ameliyatlarından sonra ve kanser tedavisi için uygulanan radyasyon tedavisi de fistül oluşumuna neden olur. Kanser hastalıklarında da doku tahribatı olacaktır. Anüs çevresinde rektal ve ya hemoroid ameliyatları sonunda da komplikasyonlar oluşabilir. Kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi de fistül oluşumunu tetiklemektedir.
Fistül Nasıl Geçer?
Vücutta görülen fistül çeşitlerinin bulundukları yere ve ciddiyetine göre uygun tedavi şekli belirlenir. Fistüllerin bazıları nadir de olsa kendiliğinden geçebilir. Bulunduğu yere ve ciddiyetine göre bazı fistüllerin geçmesi için ise antibiyotik ve ilaç tedavisi de uygulanabilir. Bu fistül ile ortaya çıkan enfeksiyonların tedavi edilmesinde kullanılır. Özellikle bazı fistül çeşitlerinin tedavisinde de bazı diyet tedavileri uygulanmaktadır.
Enteral diyet yani ağızdan ve ya beslenme tüpü ile verilen sıvı beslenmesi de tedavi için kullanılır. Tedavinin bir parçası olarak katı gıda yerine sıvı beslenme tercih edilir. Katı gıda tüketilmemesi nedeni ile daha az dışkılama oluşacaktır. Bu da fistülün iyileşmesini sağlar. Vücuttaki küçük yapılı fistüllerde ise kateter kullanılarak da tedavi sağlanır.
Fistül Belirtileri Nelerdir?
Vücutta meydana gelen fistüllerin bazı belirtileri bulunmaktadır. Fistüllerin belirtileri anormal bağlantının nerede oluştuğu ile ilgilidir. Özellikle perianal fistül nedeni ile makatta sürekli bir ağrı ve şişlik görülebilir. Ayrıca bağırsak ve mesane arasındaki fistül nedeni ile idrar yolu enfeksiyonları ortaya çıkar. Bağırsakların arasında yer alan fistüller de herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Bazı durumlarda ise ağrı, ateş, kaşıntı, çeşitli hassasiyetler, irin ve kötü kokulu akıntı da fistül belirtileri arasında yer alır. Fistül belirtileri genellikle fistülin bulunduğu yere ve hastalığın ciddiyetine göre değişmektedir.
Fistül Tedavisi Nasıldır?
Fistül tedavisine başlanmadan önce iyi bir analiz yapılmalıdır. Buna göre fistülin bulunduğu bölge ve fistülin ciddiyetine göre tedavi şekli belirlenir. Vücutta oluşan bazı küçük fistüllerde kateter kullanılarak tedavi edilir. Kateter yardımı ile fistülün içi boşaltılır. Bu şekilde enfeksiyonun da kontrol altına altına alınması sağlanır.
Fistüllerin tedavisinde gerektiği takdirde içleri doldurularak fibrin yapıştırıcılar da kullanılır. Fistüller ilerleyen boyutlara ulaştığı takdirde ise cerrahi müdahale gerekebilir. O nedenle fistül belirtileri ortaya çıktıktan sonra doğru tedavi yöntemleri belirlenmelidir. Buna göre de fistül tedavisine başlanmış olur.