Fırsat ve imkan eşitliği nedir? Fırsat eşitliği hangi ilkedir? Eğitimse fırsat eşitliği neleri kapsar?

Günümüzde insanlar arasında yaşanan eşitsizliği gidermek için pek çok kolektif ve kurumsal çalışma bir arada yürütülür.

 Fırsat ve İmkan Eşitliği Nedir?

 Kişilerin hem sosyal hem de iş hayatında eşit haklardan yararlanmasına fırsat eşitliği adı verilir. Ekonomik alanda fırsat eşitliği, kişilerin karşısına çıkan fırsatları değerlendirme konusunda diğer kişilerle bir tutulması demektir.

 Mesela bir iş başvurusu yapan kişiler arasından yapılacak seçim, iltimas değil de liyakat odaklı olması gerekir. Ama kişinin mesleki hayatında toplumdaki diğer kişilerle rekabet edebilmesi için eğitim alanında da tam anlamı ile bir eşitlik sağlanması gerekir. Aksi takdirde eğitim hayatında eşitsizlik iş yaşamında da devam eder. Bu da ekonomik koşulları çok daha iyi olan kişilerin, her zaman için hem iş hem de eğitim hayatında daha başarılı olması anlamına gelir.

 Fırsat Eşitliği Hangi İlkedir?

 Fırsat eşitliği, Liberalizm ile birlikte hayatımıza girmiş olan bir ilkedir. Fırsat eşitliği kavramı, din, dil, ırk ve cinsiyet ayrımı yapılmaksızın her bireye aynı ve eşit hakların tanınması anlamına gelir. Liberalizm ile birlikte hayatımıza giren bu kavram ise, aynı zamanda her bireye yeteneklerini sergileme ve gösterme şansı vermek demektir. Günümüzde kişiler arasındaki eşitsizliği gidermek için pek çok kurumsal ve kolektif çalışma bir arada yürütülür.

 Eğitimde Fırsat Eşitliği Neleri Kapsar?

 Eşitlik kavramının eğitime uyarlanması sonucunda eğitimde fırsat eşitliği kavramını ortaya çıkıyor. Kısacası, eğitime yönelik hizmetlerden yararlanmak için öncelikle kişiler arası eşitlikten söz edilmesi gerekir. Bu açıdan bütün öğrenciler becerileri ve yeteneklerini en iyi şekilde geliştirebilmek için eşit hakka sahip olması gerekir. Eğitimde fırsat eşitliği kaynaklardan faydalanmak ya da onlara ulaşabilmekte eşit olmak şeklinde de tanımlanabilir. Bu tanımlara göre, eğitimde fırsat eşitliği kişilerin becerilerini hiçbir ayrışmaya ve engele maruz kalmadan en iyi şekilde geliştirebilmesi, eğitime yönelik hizmetlerden eşit şekilde faydalanabilme şansına sahip olması şeklinde tanımlanır.

 Gelir dağılımında yaşanan eşitsizliklerin fırsat eşitsizliği yaratarak yetenekli öğrencilerin eğitimden mahrum kalmasını önlemek için eğitimde fırsat eşitliği gereklidir. Yani nüfusun bir üretim faktörü olarak uygun bir şekilde kullanılmasını sağlamak amaçlanmıştır. Ekonomik ve sosyal hayatın karmaşası içinde bunalan kişileri hak ve hürriyetlerini kullanabilir bir duruma getirmek, onlara bazı sosyal haklar vermeyi gerektirir.

 Eğitim hakkı, kişinin en temel hakları arasında yer alır. Eğitimin sağlanması kişi için bir hak, devlet açısından ise bir görevdir. Sosyal hukuk devleti olmanın bir gereği olarak ekonomik, siyasal ve sosyal engelleri kaldırma çabası olarak değerlendirir. Eğitim imkanı sağlamak demek, insanların bu hizmeti elde edebilmesi için gereken tüm imkanlara sahip olması ve kişiyi eğitimden yoksun kılacak olan tüm maddi yetersizliklerin devlet eli ile kaldırılması anlamına gelir.

 Fırsat Eşitliği Neden Gereklidir?

 Fırsat eşitliği, toplumsal kutuplaşmayı önler. Aynı zamanda da kadın, erkek ya da zengin, fakir arasındaki ayrımın ortadan kalkmasını sağlar. Her yurttaşına fırsat eşitliği imkanı sunan ülkeler, diğerlerine göre daha çok kalkınacağı için bilim, teknoloji, sağlık ve spor gibi birbirinden farklı alanlarda daha çok başarı elde eder. Aynı zamanda fırsat eşitliği sınıflar ve cinsiyetler arasındaki çatışmayı tamamen ortadan kaldırdığından her toplum için çok önemlidir.