Fiil Nedir? Fiil Çeşitleri Olan İş, Oluş Ve Durum Fiilleri Konu Anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Neredeyse her dil ailesinde olduğu gibi Türkçe de kendisine özgün bir dil bilgisi kurallarına sahiptir. Fiil de bunlardan birisi olup herhangi bir konu hakkında yapılan eylemi belirtir. Oldukça geniş kullanım alanına sahip olan fiiller gündelik yaşamda sıklıkla kullanılan kalıplar arasında bulunur. Fiil nedir, fiil çeşitleri nelerdir ve fiil konu anlatımını sizin için derledik.
Herhangi bir konu hakkında işi, oluşu ya da bir eylemi belli eden kalıplara fiil ismi verilir. Türkçe de dahil olmak üzere bütün diller kendisine özgün bir kullanıma sahiptir. Ek alarak veya sade hali ile kullanılan fiiller olayları daha iyi izah etme ve diğer konularda bilgi vermek alanında oldukça etkilidir.
Fiil Nedir?
Rastgele bir şahsın herhangi bir zaman diliminde yapmış olduğu her türlü ifade fiil ile izah edilir. Sade bir kullanıma sahip olabildiği gibi çeşitli ekler ile de yeni kelimeler türetilmesi mümkündür. Fiil konusunda verilebilecek en iyi örnek burada yapılan eylemdir.
Okuyucular olarak siz şu anda fiil konusunu öğrenmek, hakkında bilgi sahibi olmak ve dil bilgisi alanında bulunan bu konu hakkında becerilerinizi geliştirmek için faaliyetler yürütüyorsunuz. Buradan anlayabileceğiniz üzere hem okumak hem öğrenmek hem de becerileri geliştirmek burada sizlerin yapmış olduğu eylemler yani fiildir.
Fiil Çeşitleri Olan İş, Oluş ve Durum Fiilleri Konu Anlatımı
Evrende var olan bütün canlı ve cansızların kendilerine özgün bir isimleri vardır. Ancak bunların yapmış olduğu eylemleri belirtilmek için farklı bir ifadeye ihtiyaç duyulur. Bu durumda fiil yani eylem devreye girerek insanların herhangi bir konuyu anlama kavuşturabilmeleri için yardımcısı olur. Yapılan eylemler oldukça farklı alanlara yayıldığı, farklı kişiler tarafından yürütüldüğü ve farklı zaman dilimlerinde meydana geldiği için alacakları ekler değişkenlik gösterecektir. Bununla birlikte kullanılış biçimine göre fiiller kendi içerisinde çeşitlere ayrılır. Fiil çeşitleri aşağıdaki gibi olup üçe ayrılır;
İş
Oluş
Durum
İş Fiilleri: Herhangi bir kişinin yapmış olduğu bir eylem iş fiili olarak tabir edilebilir. Burada kişinin yapmış olduğu iş ve etkilenen nesne ön plana çıkar. “Ali taşı attı” gibi bir örnek üzerinden konu anlatılacak olursa burada eylemi yapan kişi Ali, eyleme maruz kalan şey taş ve yapılan eylem ise atmak olacaktır. “Bardağa su doldurdum” cümlesi de iş fiilleri konusunda iyi bir örnek olup eylemi yapan kişi gizli özne vazifesinde bulunur. Yapılan iş yani eylem ise bardağa su doldurmaktır.
Oluş Fiilleri: Oluş fiillerinde ise gerçekleşen durum herhangi bir nesne ya da kişi üzerinde çaba gösterilmeden ortaya çıkan değişikliği gösterir. “Çocuklar çabuk büyüyor” örneği üzerinden anlatılacak olursa burada çocukların herhangi bir çaba göstermeksizin kendiliğinden büyüdüğü öne çıkacaktır. Büyümek buradaki eylem olup istisnai durumlar dışında herhangi bir çaba gerektirmez. Oluş fiillerinde dikkat çeken nokta ise bu fiillerin hiçbir şekilde nesne alamamasıdır. Yani oluş fiilleri neyi ve kimi sorularına cevap veremediği için nesne getirilmesi mümkün olmaz.
Durum Fiilleri: Durum fiilleri rastgele bir olay çevresinde meydana gelen eylemi ifade eder. Yeni doğmuş bir bebek örneği üzerinden gidilecek olursa “Bebeğim ilk defa güldü” cümlesi bu konuyu açıklayabilir. Burada eylem olan gülmek bebek tarafından gerçekleştirilip bir duruma açıklık getirir. Tıpkı oluş fiillerinde olduğu gibi durum fiilleri de herhangi nesne bir nesne alamaz. Çünkü durum fiilleri neyi ve kimi sorusuna cevap veremez. Ardından kurulacak cümlede cümlenin başına nesneyi ifade eden “Onu” kelimesi getirmek anlam kaybına neden olacaktır.