Fenomenoloji (Görüngübilim) nedir ve ne demektir? Felsefede Fenomenoloji temsilcileri kimlerdir

Güncelleme Tarihi:

Fenomenoloji (Görüngübilim) nedir ve ne demektir Felsefede Fenomenoloji temsilcileri kimlerdir
Oluşturulma Tarihi: Eylül 30, 2020 01:43

Hem bir felsefe akım hem de düşünsel bir yöntem olarak değerlendirilen fenomenoloji, birçok felsefe akımını ve filozofu etkilemiştir. Görüngübilim ve Zahiriye ismiyle de bilinen akımı, ''Gerçek Nedir'' ve ''Evrensel Gerçeklik Mümkün müdür?'' gibi sorulara yanıt arar. Görüngübilim nedir, felsefede fenomenolojinin temsilcileri kimlerdir? Sizin için derledik.

Haberin Devamı

Aynı zamanda bir metodoloji olan Fenomenoloji, sadece felsefede değil psikoloji ve sosyolojide de etkin olarak kullanılan bir yöntemdir. ''Gerçek'' tanımının kişiden kişiye değiştiğini ileri süren birçok filozof, evrensel kuralların var olup olmadığını sorgular. Bu düşünürler aynı zamanda toplum tarafından kabul edilmiş genel kavramların yeniden ele alınması gerektiğini savunur. Gerçekliğin, bilinç tarafından üretildiğini iddia eden görüngübilimin temel kavramlarından biri de ''Öz''dür. Bu felsefi akımdan en çok etkilenen düşünürlerin başında Martin Heidegger ve Jean Paul Sartre geliyor. Fransız sosyolog ve filozof Michel Foucault'un Fenomenoloji üzerine yazdığı birçok makale bulunmaktadır.

 Fenomenoloji (Görüngübilim) Nedir ve Ne Demektir?

Haberin Devamı

 Femomenoloji, kavramların yeniden ve detaylı bir şekilde incelenmesi gerektiğini savunan felsefe akımıdır. ''Fenomen'' felsefede kavram demektir. Bu nedenle bazı kaynaklarda Kavrambilim olarak da geçer. Martin Heidegger hariç, bu akıma bağlı filozofların tamamı metafiziği reddeder. Onlara göre sadece görünen, incelenebilen şeyler vardır. Bu yönüyle materyalizme ve faydacılık akımına benzese de konu ve kavramları ele alış bakımından diğer tüm felsefi akımlardan ayrılır.

 Kavramların gerçekliğini analiz ederken iki yöntem kullanılır. Bunlardan ilki ''Askıya Alma'' yöntemidir. Bir olgu ya da kavram incelendiğinde bilimsel gerçeklikler bile kenara bırakılmalı yani askıya alınmalıdır. Bu yöntemdeki amaç olguları olduğu gibi incelemek ve analiz etmektir. Diğer yöntemin adı ise fenomenolojik indirgemedir. Bu yöntemde de mevcut tüm tanımlar ve yargılar bir kenara bırakılır. En basit ifadeyle gerçeklikler kişiden kişiye, toplumdan topluma değişir. Bu nedenle tek bir gerçeklikten bahsetmek mümkündür.

 Fenomenoloji felsefesi üzerine yazılmış bazı kitaplar şu şekilde sıralanabilir:

 Alfred Schütz - Fenomenoloji ve Toplumsal İlişkiler

 Dan Zahavi - Fenomenoloji: İlk Temeller

 Michael Lewis - Fenomenoloji

 Felsefede Fenomenoloji Temsilcileri Kimlerdir?

Haberin Devamı

 1- Edmund Husserl: Görüngülübilimin kurucusu olan Edmund Husserl, 1859 yılında Çek Cumhuriyetinde doğdu. Yaklaşık 20 kitap yazan düşünür, 20. yüzyılın en etkili filozoflarından biri kabul edilmektedir. ''Mutlak Töz'' kavramını geliştirmiş ve felsefenin bir bilim olduğunu iddia etmiştir. İnsan algısındaki her gerçekliğin ''Ben'' olgusu üzerinden ele alınması gerektiğini savunmuştur. Bazı kaynaklarda ''Mutlak Töz'' kavramı ''Mutlak Ben'' ismiyle de anılır.

 Türkçeye Çevrilmiş Eserleri: Kesin Bir Bilim Olarak Felsefe - Fenomenoloji Üzerine 5 Ders - Bunalım - İçsel Zaman Bilincinin Fenomenolojisi Üzerine -

 2- Michael Marder: Günümüzün en çok okunan filozoflarından biri olan Michael Marder'in asıl uzmanlık alanı kıta felsefesidir. Bununla birlikte politik felsefede, Fenomenolojiyi bir yöntem olarak uygulan ilk düşünürlerden biridir. Türkçeye çevrilmiş tek eseri Toz'dur. Bu kitapta Toz'u bir kavram olarak ele almış ve Aristoteles ile Jacques Derrida'dan birçok alıntı yaparak konuya farklı açılardan yaklaşmıştır.

Haberin Devamı

 3- Martin Heidegger: Birçok kaynakta Varoluşçuluk felsefesinin içine dahil edilse de kendisi hayattayken bunu kesin bir dille reddetmiştir. Aynı şekilde Varoluşçuluk felsefesinin kurucusu olarak gösterilen Jean Paul Sartre'ın Heidegger'i eleştirdiği birçok yazı mevcuttur. Martin Heidegger'in kaleme aldığı felsefi metinlerde, Fenomenoloji akımından etkilendiği görülür. Özellikle ''Düşünmek Ne Demektir'' kitabında ''Düşünmek'' eyleminin özüne inerek, detaylı bir sorgulama yapmıştır.

 Türkçeye Çevrilmiş Eserleri: Varlık ve Zaman - Metafiziğe Giriş - Nedenin Neliği - Mektuplar - Teknik ve Dönüş - Özdeşlik ve Ayrım

BAKMADAN GEÇME!