Fatimi Devleti tarihi - Fatimiler Kuruluşu, Kurucusu, Hükümdarları, Sınırları Ve Yıkılışı hakkında özet bilgi

Fatimi Devleti, Kuzey Afrika'da Cezayir'de bulunan Berberi kavminin Kutama aşireti içinde doğmuştur. Fatimi Devleti'nin en önemli özelliklerinden biri teşkilat yapısında ve görevlendirme sisteminde kendini göstermektedir. Bu devlet içerisinde bir yöneticinin yüksek kademelere gelmesi o kişinin kişisel yeteneklerine ve liyakate göre olmuştur. Bu sistem, birçok devlet tarafından da örnek alınmıştır.

 Fatimi Devleti Tarihi

 Fatimi Devleti, tarihe damga vuran devletlerden biridir. Mehdiye, Mansuriye ve Mısır'ın işgali ile birlikte Kahire şehri Fatimiler Devleti'ne başkentlik yapan değerli şehirlerdir. Kahire'nin başkent olması ile birlikte Mısır ülkesi devletin siyasi, dini ve kültürel merkezi haline gelmiştir. Fatimi Devletini yönetenler Şii olmakla birlikte kendilerini halife olarak ilan etmiştir. Onların halifelik unvanları, Sünniler tarafından da kabul görmüştür.

 Fatimi Devleti Kuruluşu

 Fatimi Devleti'nin esası ve fikri İsmaililik hareketine dayanır. Bu hareket, altıncı imam Ca'fer Es-Sadık'ın çevresinde ortaya çıkan tartışmalarla başlamıştır. Fatimi Devleti'nin kuruluşu, İsmailiyye dailerinden Ebu Abdullah Eş-Şii'nin sayesinde olmuştur. Ebu Abdullah, Irak'ın Selemye şehrinde yaşayan devrin İsmailiyye imamı Ubeydullah tarafından Kuzey Afrika'ya gönderilmiştir.

 Ebu Abdullah, İsmailiyye düşüncesini Berberi bir kabile olan ve göçebe yaşayan Kutame kabilesi arasında başarı ile yaymıştır. Kutamelileri birleştirerek Ağlebilere karşı savaş başlatmıştır. Zafer ile sonuçlanan taarruzlardan sonra 909 yılında Aglebi başkenit olan Rakade'ye girmiştir. Böylelikle yeni bir hilafet yönetimi meydana çıkmış ve İslam dünyasında halifelik kurumu ikiye ayrılmıştır.

 Fatimi Devleti Kurucusu

 Kuzey Afrika ve Mısır'da 909-1171 yılları arasında egemenlik kuran İsmailiye Şii mezhebine bağlı bir hanedanlık olarak bilinen Fatimi Devleti ismini, Hz. Muhammed (S.A.V)'in kızı ve Hazreti Ali'nin Fatma'dan almaktadır. Fatimi Devleti'nin kurucusu Ubeydullah'tır. Ubeydullah ( ya da Abdullah) Fatimiler'in ilk halifesi olup 909-934 yıllarında devleti yönetmiştir.

 Fatimi Devleti Hükümdarları

 Fatimi Devleti halifeleri aynı zamanda devletin hükümdarı olarak devleti idare etmişlerdir. Fatimi Devleti halifeleri sırası ile şöyledir:

 - Mehdi (Ubeyduşşah El-Mehdi Billah) - (909-934)

 - Ka'im (Muhammed El-Ka'im Bi- Emrillah) - (934-946)

 - Mansur (İsmail Mansur Bi-Nasrillah) - (946-953)

 - Mu'izz (Ebu Tamim El-Mu'izz Li-Dinillah) - (953-975)

 - Aziz (Ebu Mansur Nizar Aziz Billah) - (975-996)

 - Hakim (El-Hakim Bi-Emrillah ) - (996-1021)

 - Zahir (Ali Ez-Zahir) - (1021-1036)

 - Müstensir (Ebu Tamim Ma'add El-Müstensir Bil-Lah) - (1036-1094)

 - Musta'li (Ahmed El-Musta'li) - (1094-1101)

 - Amir (Mansur El-Amir Bi'Ahkamillah) - (1101-1130)

 - Hafız (El-Hafız) - (1130-1149)

 - Zafir (Ez-Zafir) - (1149- 1154)

 - Fa'iz (El-Fa'iz Bi-Emrillah) - (1154-1160)

 - Azıd (El-Azıd) - (1160-1171)

 Fatimi Devleti Sınırları

 Fatimiler veya Fatimi Devleti, Tunus'ta kurulmuştur. Kuruluşundan sonra merkezi Kahire'ye taşınmıştır. Fas, Cezayir, Malta, Libya, Sicilya, Sardinya, Korsika, Mısır, Filistin, Lübnan, Ürdün ve Suriye'de hakimiyet kuran Fatimi Devleti, bu bölgeleri kapsayan geniş sınırlara ulaşmıştır. Şii meşrebinin İsmaili mezhebine bağlı olan büyük bir devlet olarak tarih sahnesinde etkin bir rol üstlenmiştir.

 Fatimi Devleti Yıkılışı

 Fatimi Devleti'nin ilk halifesi Ubeydullah devrinde Fas'tan Mısır'a kadar uzanan bölgeler ve Sicilya işgal edilmiştir. El-Kaim zamanında ise Kuzey Afrika tamamı ile denetime alınmıştır. Fransa'ya çıkarma yapılarak Cenova fethedilmiştir. Mısır 969 senesinde Fatimi Devleti'nin yönetimine katılmıştır. Medine ve Mekke Fatimilere bağlanmıştır. Şam fethedildi. Dördüncü halife El Muizz döneminde devletin sınırları kuzeyde Trablusşam, Batı'da Atlas Okyanusu, Güney'de Kızıldeniz, Hicaz ve Yemen'e kadar uzanmıştır.

 Beşinci halife olan El-Hakim'den sonra yani 1021 yılından itibaren ardı ardına çıkan karışıklıklar, devletin kötü idaresi devletin dağılma sürecini hızlandırmıştır. 1171 yılında ise son Fatimi Halifesi El-Adit'in vefatı ile Fatimi Devleti sona ermiştir.