Faruk Yelkenci: Dershane mantığından kurtulalım

‘Daha insani, daha pedagojik gerçekleri merkeze alan bir sistem istiyoruz’ diyen Yelkenci’nin konuşmasındaki başlıklar şöyle:

Özel öğretim kursları, bilim grubunda gelişimi amaçlıyor

Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararı, okul dışı seçeneklerin azaltılmamasına yönelikti. Bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum. Başlangıç noktamız burası. Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nda çeşitli kurslar adında bir kurum türümüz vardı. Biz öncelikle AYM’nin bu gerekçesinden sonra, çeşitli kursları ele aldık. Bunları bir kategorizasyon yapalım ve daha anlaşılır bir hale gelsin, istedik. Bunu dört kategoriye ayırdık: Özel öğretim kursları, kişilik gelişim kursları, meslek edindirme ve mesleki gelişim kursları.
Gündemde olan özel öğretim kursları. Özel Öğretim Kursları, lise ve dengi okullardan mezun olmuş, öğrencilik hayatını yeni bitirmiş kişilerin bazı alanlarda ihtiyacı olan derinleşmeleri sağlamak amacıyla, öğrencilerin kendilerini bir veya birden çok bilim grubunda geliştirmelerini sağlamak amacıyla tanımlanmış gruplar.

Her bilim grubu aslında bir program

8 tane bilim grubumuz var. Bunlar nelerdir? Türk Dili ve Edebiyatı, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe. Bunlar aynı zamanda ders. Ancak felsefenin içinde mantık, psikoloji ve sosyoloji dersleri de var. Grup ise şu; bunların her biri aslında bir program. Bu programlar içinde lise 1, lise 2, lise 3, lise 4 matematiği kapsamında ve mezun öğrenciler için ayrı ayrı programlar oluşturulacak. Bunların hepsini bir araya topladığınız zaman matematik bilim grubu oluşuyor. Yani eskiden olduğu gibi matematik mono-blok bir program değil artık. Halkımızın anlayacağı şekilde dersleri kastediyoruz.

Özel öğretim kurslarında değişik metotlar kullanılsın istiyoruz

Çocuklarımızın her bir bilim grubunda kendilerini geliştirmelerini istiyoruz. Okulda çeşitli sebeplerden ötürü, örneğin öğretmen ile tam iletişim kuramadıysan, sınıfın kalabalık gibi nedenlerle bir dersi tam olarak anlayamıyorsan, özel öğretim kursuna gelirsen, ihtiyacın olan bu derinleşmeyi sağlayabileceksin. Doktor olmak isteyen bir çocuk o alan içinde biyolojinin kimya ile ne gibi ilişkisi var, bunu görebilecek. Bütün bunları öğrenilebilecek. Özel öğretim kurslarında değişik metodların kullanılmasını istiyoruz. Yani projelerden grup etkinliklerine kadar birçok değişikliğin öğretim kurslarında yer almasını istiyoruz. Uygulanan programlar, ilgili sınıf seviyesindeki o dersin kazanımları ile uyumlu ve çelişmeyecek şekilde hazırlandı. Ancak burada kurs, bunların ağırlıklarını değiştirebilir, istediği metodu kullanabilir. Zor anlaşılan bir konuya daha fazla vakit ayırıp, farklı teknikler ile dersleri anlatabilir. Anlatmalı da, bunu istiyoruz. Çünkü çocuğun altyapısını her anlamda oluşturmasını istiyoruz.

Eğer dördüncü derse ihtiyacınız varsa takviye kurslarını değerlendirebilirsiniz

Dershane mantığından kurtulalım. Bu mantığı, zaten dershaneler oluşturdu bizde. Dershane bize neyi satıyordu? Senin tüm derslere ihtiyacın var, hepsini alman lazım. Ancak her çocuğun bunlara ihtiyacı yok. Bilinçli çocuklar, ihtiyacı ve ilgisi olan alanda kendisini geliştiriyordu. Bütün lise yelpazesinde takviye ihtiyacı olup olmadığını bize söyleyen dershanelerdi. Tıp alanını isteyen bir çocuk matematik, biyoloji ve kimyadan açılmış bir özel öğretim kursuna gittiğinde, bu alanda rahatlıkla kendini geliştirebileceğini söyleyebiliriz.

Mühendislik istiyorsa matematik, fizik ve kimyada kursa gidebilir. Eğer benim dersten takviyeye ihtiyacım varsa, okuldan aldığımız dersten daha fazlasına ihtiyacım var demektir. Öğrenciye daha fazla vakit ayrılması lazım. Bu ayrıldığında 3 ila 8 saat takviye verilebilecek. Yani 3 bilim grubunda benim zaten bütün vaktim, okul dışı zamanlarım doluyor. Ayrıca okullarımızda da takviye kursları var. Israrla dördüncü derse eğer ihtiyacınız varsa, vaktimiz kalıyorsa, alternatiflerinizi değerlendirebilirsiniz. Bakanımız takviye kurslarını ısrarla vurguluyor. Başka bir kursa gitmeyin, kendi okulunuzda takviye alın. İlla ben başka bir binaya gideceğim derseniz…

Mezunlar için ders saati 07.00’den 23.00’e kadar

Bu tür özel öğretim kurslarını temel liseler de açabilecek. Temel liseler 4 yıl içinde başka bir okula dönüşmek için kendilerine vakit tanınan okullar olduğu için, bu programları rahatlıkla verebilecek. Temel liseler, cumartesi-Pazar günü mezun öğrencilere de bu kurslar düzenleyebilecek. Ancak özel öğretim kurslarında pazar günü ders yapılmasını istemiyoruz. Özel öğretim kurslarında sabah 7’den akşam 19’a kadar kurs verilebilecek. Mezunlar için ders saati ise 7’den 23’e kadar olarak belirlendi.
Pazar günleri neden ders yapılamayacak? Özellikle çalışanlar için, kurum personeli için, pazar günü tatil imkanını getirmek istedik. Mesela karı-koca öğretmen bir çift düşünün. Biri devlette, diğeri de dershanede öğretmen. Devlette olan pazar günü tatilini yaparken, eşi çalışıyordu. Bir türlü tatilleri bir araya gelemiyordu. Daha insani, daha pedagojik gerçekleri de merkeze alan bir sistem istiyoruz.

Okul, kursa giden çocuğu takip edebilecek

Eskiden dershaneler ortaya çıktı, düzenlemeler onu takip etti. Şimdi özel öğretim kurumları adına yeni bir kurum tanımlıyoruz, kervan yolda düzülür mantığıyla değil, kervanı düzelim ondan sonra yola çıkalım mantığıyla yapıyoruz bunu. Her şeyi tanımlayalım. Bir yenilik de şu; bu kursları e-okul ve e-yaygın üzerinden okullarla birleştirdik. Okul çocuğu takip edebilecek, kursa gidip gitmediğini, gelişimi görebilecek. Gerekirse kurs, okulu arayıp işbirliği önerebilecek. Entegre bir sistem bu. Çocuğu elbirliğiyle ayağa kaldıracak bir sistemden söz ediyoruz.

Dershane öğretmenleri için bir gelişme yok

AYM’nin kararı ortada. Dolayısıyla AYM’nin kararı neyse ona uyacağız. Bu benim alanı değil. İnsan Kaynakları Müdürlüğü’nün alanı. Çok detaylı bir şey söyleyemem. KPSS kanunla istisna tutulabilecek bir sınav. Bu dershane öğretmenleri için yapıldı. Ancak bu kanun iptal edildi.