‘Eyvah kardeş yolda' demesin

Yeni doğan bebekler aileye farklı heyecan katıyor. Ebeveynler buna kapılıp bazen ilk doğan çocuklarını göz ardı edebiliyor. Büyük kardeşte yeni doğana karşı kıskançlık da meydana gelebiliyor. Bunun önüne geçmek için ona kardeşi olacağını anlatırken, anne-babanın çok dikkatli olması gerekiyor. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. F. Abide Güngör Aytar, bebeğe hazırlık sürecine kardeşin de dahil edilmesi gerektiğini belirterek, ailelere şunları öneriyor:
Çocuğa kardeşi olacağını, gebeliklerde ilk üç ay düşük tehlikesiyle daha sık karşılaşıldığı için, bunu atlattıktan ve karın belirginleşmeye başladıktan sonra söyleyin. Anlatırken ne çok sevinçli ne de üzgün olun. Ona olan sevginin azalmayacağını, ailedeki yerinin değişmeyeceğini, kardeşi konuşmaya başlayınca oynayabileceklerini, onun en iyi arkadaşlarından biri olabileceğini anlatın. Kendisinin de aileye böyle katıldığını söyleyin. Varsa gebelik ve bebeklik fotoğraflarını gösterin. Doğum öncesi ve sonrasındaki hazırlıklarda ona da söz hakkı tanımanız, alışmasına daha yardımcı olur. Kıskançlığı önlemenin en önemli yolu, anne-babanın doğru tutumu. Yeni doğana aşırı ilgi göstermemek ve büyük çocuğun sevgi ihtiyacını göz ardı etmemek önemli. Bebeğin beslenme ve bakım zamanlarında büyük çocuğu ihmal etmeyin. Kendisini dışlanmış hissetmemesi için ondan bezi, kremi getirmesi gibi küçük yardımlar isteyin. Ancak bunların çocuğun sorumluluğu olmadığını da unutmayın. Yardımı, bu yönde bir isteği varsa alın. İsteği olmayana bu tür sorumluluklar yüklendikçe sevilmediğine inanır ve kardeşine öfke duyar.

ÖFKESİNE DİKKAT EDİN

Çocuğun kişilik gelişimi ve kardeşin güvenliği açısından kıskançlığın bazı sakıncaları var. Eğer kardeşi için yeterince hazırlanmamış ve aile özenli davranmamışsa içine kapanabilir, sevilmediği ve istenmediği düşüncesiyle özgüven problemi yaşayabilir. Ayrıca kıskançlığını öfkeyle dışa vurduğu anlar, kardeşinin zarar görmesiyle sonuçlanabilir. Kardeş ilişkileri çocuğun gelişiminde en az anne-babayla olan kadar önemli.

Doğru hazırlık sonrasında karşılaşılan bir kardeş, çocuk için ilk akranla tanışma gibi olur. Kardeş ilişkisi çocuğun problem çözme, sosyal ortamlara uyum, kendisini tanıma, farklılık algısı ve beraber yaşama, paylaşma, yardımseverlik ve empati becerilerini destekliyor. Dayanışma, sevgi ve sevecenlik duygularının gelişmesine olumlu etkisi var. Kardeşiyle doğru ilişki geliştirmiş birey sosyal ortamda nasıl davranması gerektiğini, anlaşmazlıkları nasıl çözümleyebileceğini bilir. Bencillik duygusundan uzaklaşır.

Ailelere öneriler

* Bebeğe aşırı ilgi, sevgi gösterisinde bulunmayın.
* Kıskançlığı önlemek için olumsuz ifadeler kullanarak değersiz olduğunu düşündürtmeyin.
* Onun da çocukluk hakkı olduğunu unutmayın.
* Hazır hissetmeyen çocuğa “Sen artık abla, abi oldun” demeyin. Zaten hazır olduğunda bunları kendisi vurgulayacak.
* Kaldıramayacağı sorumluluklar vermeyin.
* Bebek beklenirken onun hayatında fazla değişiklik yapmayın. Örneğin yatağını değiştirmeyin.
* Kardeşi doğunca büyük çocuğun bakımını sizin dışınızdaki bir aile bireyine devretmeyin.
* Kardeşinden olgun olduğunu fark etmesi ve bununla gurur duyması için ortamlar yaratın.
* Kıyaslamadan kaçının.
* Cinsiyet ayrımcılığı yapmayın.