Ev ödevlerinin öğrenci eğitimi açısından önemi
Güncelleme Tarihi:
Öğrenme kişinin aktif olduğu bir süreçtir ve bireyin kendi çabası sonucu gerçekleşir. Bu çabayı okul dışında sürdürmenin yollarından biri de çocuğu ev ortamında aktif tutmaktır. Bu aktiviteyi sağlayan araçlardan biri de ev ödevleridir. Öğrencinin aktif olmasını sağlarken tekrarını da sağlayan en önemli araçlardır. Ev ödevleri öğrencinin okuldaki başarısında olduğu kadar bireysel gelişiminde de önem taşır. Ev ödevi konusunda önde gelen bir uzman olan Harris Cooper bu kavramı “okul dışında ve belli bir süre içerisinde gerçekleştirilmesi için öğretmenler tarafından verilen görevler” olarak tanımlar.
Ev ödevleri, eğitimi pekiştirmek maksadıyla sıklıkla kullanılır. Ödevlerin, okul ve ev arasındaki çalışmaların devamlılığını sağlaması bakımından eğitimde oldukça önemli bir yeri vardır. Ödev çoğu zaman konunun pekiştirilmesi amacıyla verilirken bazen bir sonraki derse hazırlık bazen de yeni bilgiler edinmek amacını taşır.
BİREYSEL GELİŞİMİ SAĞLAR
Ev ödevlerinin eğitsel amacı yerine getirmesi, öğretmenlerin ödevlere karşı tutumuna ve ev ödevlerine ilişkin planlamasına bağlı olarak değişmektedir. Çocuğun ilgi ve yetenekleri dikkate alınarak verilen ev ödevleri, öğrencinin akademik olduğu kadar bireysel gelişimine de olanak sağlar. Bu yolla öğrencilerde araştırma yapma, eleştirel düşünme becerileri ve yaratıcılıkları geliştirilebilir. Az sayıda ödev verilse bile ev ödevleri çocuğun iç denetim geliştirmesini ve akademik başarısını sağlar. Ev ödevleri öğrencilere okul dışı zamanda kendi öğrenme hızlarında ders çalışma imkânı sunar. Okul ortamında ders çalışma konusunda sorun yaşayan öğrenciler ödev ile farklı öğrenme ortamlarında kendi hızlarıyla ders çalışma fırsatı bulurlar. Öğrenciler ev ödevleri ile zamanı etkili kullanmayı, okul dışında da kendini yönetebilmeyi ve planlama yapabilmeyi öğrenir. Bağımsız çalışma imkanı bulan çocuk kendi ilgi alanlarını da keşfeder.
OKUL HAYATININ BİR PARÇASI
Ödev okul yaşantısının bir parçasıdır. Öğrencilik yapmış olan herkesin ödev konusunda söyleyeceği bir şeyler mutlaka vardır. Ev ödevi, her ne kadar öğretme ve öğrenme sürecinin önemli bir parçasıysa da okullar, öğrencilerin okul dışında da oyun oynama dinlenme ve fiziksel aktiviteler için zaman harcamalarının önemli olduğunun bilincinde olmalıdırlar.
Ödevler öğrenmeyi doğrudan etkileyen öğrenme stratejileri içinde yer alır. Ödevlerin amacı; sınıfta sunulan dersin ve materyalin tekrarı ve zenginleştirilmesini sağlamak ve bu yolla öğrenilenleri pekiştirip tam öğrenmeyi sağlar. Bunun yanında öğrencinin derse hazır halde gelmesini sağlayarak dersi derste öğrenmesini kolaylaştırır. Ödevler yoluyla öğrencinin sorumluluk kazanmasına yardımcı olunabilir ve öğretmen – anne, baba, çocuk arasında düzenli ve sürekli iletişimi sağlanabilir. Öğrencilerde araştırma yapma, eleştirel düşünme becerileri ve yaratıcılıkları geliştirilebilir..
Ödevin öğrenciler üzerinde ani etkisi ve uzun süreli etkisi olmak üzere iki türlü etkisinden söz edilebilir.
Ani etki: Ödevlerle öğrenciler bilgiyi edinir ve konuyu daha iyi anlar. Eleştirel düşünme ve kavramlaştırma artar.
Akademik uzun süreli etki: Boş zamanda öğrenmeye teşvik edilir. Okula karşı olumlu tutum geliştirilir. Çalışma alışkanlıklarını iyileştirilir.
Akademik olmayan uzun süreli etki: Öğrencilere daha fazla iç disiplin ve daha fazla yönlendirme sağlar. Daha sorgulayıcı olurlar. Ev ödevleri okul ve ev arasında çalışma devamlılığını sağladığından önemli bir yere sahiptir. Ev ödevleri çocuğun eğitiminin gözlemlenebileceği bir pencere gibidir.
OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ALIŞKANLIK KAZANDIRILMALI
Ev ödevleri konusunda karşıt görüşe sahip olanlar, ödevlerin öğrencilerin bireysel farklılıklarını göz ardı ettiği, öğrencilerin hem duygusal hem de fiziksel olarak yorulmalarına neden olduğu ve sosyal faaliyetlere ya da boş zaman etkinliklerine zaman ayıramadıkları yönünde eleştiriler yapar. Oysa sosyal aktiviteler yoluyla da öğrenciler birçok hayat becerisi kazanabilir.
Ödev alışkanlığı daha okul öncesi dönemde kazandırılması gereken bir alışkanlıktır. Tabii burada okulöncesi kurumlarına önemli sorumluluklar düşer. Başta sadece hafta sonu verilecek araştırmaya dayalı ödevler daha sonra hafta içine yayılarak bu sorumluluğun gelişmesinde önem taşır. Ailenin çocuğun ödevini yapmak yerine zaman zaman ihtiyaç duyduğunda, yapamadığı sorularda beraber kütüphane, kaynak kişi veya internetten araştırarak bilgiye ulaşmasını sağlamak ve her gün mutlaka ödevleri hakkında bilgi almak olmalıdır. Ailenin ev ödevlerine yaklaşımı çocuğun ev ödevlerine tutumunda etkili olabilir.
EBEVEYN KONTROLÜNÜN ÖNEMİ
Ebeveynin yapılmış ödevleri kontrol etmesi çocukta özgüven geliştirirken bir iç disiplinin de yerleşmesine neden olabilir. Bu nedenle ailelerin ev ödevleri konusunda okul ve öğretmenler tarafından bilinçlendirilmesi ve bilgilendirilmesi yapılabilir. Böylece öğretmenden bilgi alması ve daha çok iletişime geçmesi sağlanabilir. Bu şekilde okul-aile işbirliği arttırılabilir.
Ödevler aslında çocuk ve ailenin bir araya geldiği saatler olarak düşünülebilir. Bunu sağlamak için öğretmenler anne babayı da araştırmaya katacak ödevler verebilir. Ailelerin en çok karşılaştıkları zorlukların başında çocuğun ödeve başlamak için motivasyon eksikliğidir. Öğretmenlerin verdiği uzun ödevlerden dolayı ödevlerin gün içinde yetiştirilememesi ve çocuğun bu nedenle huzursuz ve zaman zaman öfkeli olmasına neden olabilir. Bu durumda aile çocuğu yatıştırmakta zorluk çekebilir. Yine ailenin çocuğun sorularını yanıtlayamaması veya çevrenin zenginleştirilmemiş olmasından dolayı yanıtlayacak kaynaklara ulaşmasının mümkün olmaması aile için sorun yaratabilir. Yapılan araştırmalar aileleri ev ödevlerine destek olan çocukların sınavlarda daha yüksek not aldığı ve okuldaki aktivitelere daha çok katıldıklarını gösterir. Ancak bu destek ailenin çocuğun ödevlerini yapması değil ona rehber olması yönünde olmalıdır. İlköğretim ilk kademede bu destek daha uzun süreli birlikteliği gerektirirken, ikinci kademede daha kısa süreli olmalıdır. Bu destekte onunla oturup ödev yapmak değil, bilgiye ulaşma yollarından haberdar etmek, başvuru kaynaklarını göstermek şeklinde olmalıdır.
Öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda verilecek bireysel ödevler ödev yapmayı keyifli hale getirebilir. Öğrencinin kişisel ve sosyal etkinliklere katılmasını engellemeyecek kısa süreli ödevler olumlu tutum geliştirmesine neden olur. Yaratıcılıklarını geliştirerek, araştırmaya sevk eden ödevler aynı zamanda öğrencinin tüm alanlardaki gelişimine katkı sağlar.
DOÇ. DR. ŞENGÜL MERTOL İLGAR KİMDİR?
İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü’nden 1990 yılında mezun olan Şengül İlgar, 2000 yılında itibaren İ.Ü. Cerrahpaşa Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi’nde görev yapıyor. 2018 yılında Doçent unvanını alan Şengül İlgar, 1992 yılından bu yana ev ödevleri, motivasyon, ölçme ve değerlendirme, rehberlik, aile eğitimi, büyükanne, büyükbaba eğitimi alanlarında uygulamalı ve teorik çalışmalar yaparak, yurtiçinde bildiriler sunmuş, çeşitli dergilerde makaleler yazmış ve kitap editörlüğü ve kitap bölüm yazarlıkları yaptı. İlgar, Lisans, Yüksek lisans ve Doktora programlarında dersler vermektedir. Yurt içinde birçok projelerde görev alan İlgar, gerek projeler gerekse sertifika programları sebebiyle ailelere, öğretmenlere ve büyükanne-büyükbabalara yönelik birçok eğitim ve seminer gerçekleştiriyor.