Güncelleme Tarihi:
Dil bilgisi üzerine en çok merak edilen konular içerisinde ettirgen fiil gelmektedir. Bunlar oldurgan ettirgen olmak üzere iki farklı şekilde ele alınır ve incelenir. Özellikle cümlenin ögeleri üzerinden ve yine cümle içerisinde gerçekleşen durum ile ortaya çıkar.
Bazı fiiller geçişli iken almış oldukları birtakım ekler ile beraber geçişsiz hale gelirler. Böyle durumlarda ise bu fiillere ettirgen fiil denir. Genel olarak ise bir cümle geçişli hali bulunurken, daha sonra gelen bazı ekler eşliğinde geçişsiz şekilde bir yapıya dönüşür. Bu durum özellikle yüklem üzerinden ele alınır ve yükleme gelen ekler kapsamında ettirgen fiil meydana gelir. Böylece cümle içerisinde eylem etkilenir ve eylemin kim tarafından yapıldığına dair değişiklik yaşanır. Yani eylemin bir başkası tarafından gerçekleştiğine dair cümlede anlam ortaya çıkmaktadır.
Ettirgen Fiil Nasıl Bulunur?
Ettirgen fiil meydana gelebilmesi için geçişli cümle içerisinde yüklemin bazı ekler alması gerekmektedir. Bu ekler içerisinde, ‘t, ır, dır’ çeşitleri bulunmaktadır. Böylece geçişli fiil üzerinden bir geçişlilik sağlanır ve eylemin bir başkası tarafından yapıldığına dair cümle ortaya çıkar. Yani cümle eylem açısından farklılık göstermesi ile beraber belli bir dönüşüme uğrar. Yükleme getirilen ekler ile beraber meydana gelen bu durum neticesinde, eylemin bir başka kişi ya da kişiler tarafından yapıldığına yönelik anlam çıkar. Özellikle sınavlarda çok sık karşılaşılan ve mutlaka öğrenilmesi gereken en önemli konular arasında yer almaktadır.
Ettirgen Fiil Örnekleri ile Konu Anlatımı
Ettirgen fiile anlayabilmek için belli başlı bazı örnekler ele almak mümkün. Böylece yüklem üzerinden gelen ekler ile beraber durumun nasıl ve ne şekilde değiştiğine dair sonucu daha iyi anlaşılır.
Tüm bu işleri bana yaptırdı. (Ettirgen)
O kendine çok güzel bir çanta yaptırdı. (Ettirgen)
Yaptığı hareketlerle çevresindeki insanları küstürdü. (Ettirgen)
Bizi hiç bekletmeden otobüs durağından aldırdı. (Ettirgen)
Görüldüğü gibi yukarıda verilen örneklere bakıldığı zaman, cümle içerisinde eylemin bir başka tarafından yapıldığına dair anlam ortaya çıkıyor. Böyle durumlarda geçişli fiil üzerinden geçişsiz bir fiil oluşumu meydana gelmektedir. Bu şekilde örneklere bakmak suretiyle konuyu kolayca anlamak mümkündür.