Güncelleme Tarihi:
Eğitim Reformu Girişimince (ERG) hazırlanan eğitimin içeriği ile ilgili gelişmeler, ortaöğretim tasarımı, toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ölçme ve değerlendirme alanlarına odaklanan Eğitim İzleme Raporu 2019'un üçüncü dosyası "Öğrenciler ve Eğitime Erişim" yayımlandı. ERG'nin 2008'den bu yana yayımladığı Eğitim İzleme Raporu 2019'un üçüncü dosyası ‘Öğrenciler ve Eğitime Erişim’ ERG Eğitim Gözlemevi Koordinatörü Burcu Meltem Arık ve Araştırmacı Fidan Gözde Ertekin'in katıldığı basın toplantısında kamuoyuyla paylaşıldı.
Arık, toplantıda, 2007'den bu yana eğitim alanında daha etkili politikalar üretilebilmesi ve iyi örneklerin belirgin bir şekilde ortaya konabilmesi için eğitim izleme raporları yayımladıklarını, bu yıl rapora bir farklılık getirerek beş parçaya böldüklerini ve bugün üçüncüsünü paylaştıklarını söyledi. Geçen yıl 2023 Eğitim Vizyonu'nun yayımlandığını hatırlatan Arık, şöyle konuştu:
"Vizyon çok önemli bir çerçeve sundu. Erişimle ilgili önemli hedefler var burada. Erişimle ilgili hedefler ağırlıkla okul öncesinde, özel eğitimde ve ortaöğretim alanında. Burada koşulları elverişsiz aileler için destek mekanizmaları oluşturulması çok önemli. Ortaöğretimde eğitimden kopuşun olduğu bir dönem. Bunun engellenmesine yönelik de iyileştirilmiş, kapasitesi arttırılmış pansiyon hizmetlerin ve bazı uygulamaların ortaya konulması öngörülüyor. Bunların bir kısmı hayata geçti, bir kısmı önümüzdeki dönemlerde hayata geçecek. Vizyonun biraz daha güçlenmesi için orada görmediğimiz ama olması gerektiğine inandığımız bazı grupları hedef almalı diye düşünerek, katkı olarak geçici koruma altındaki çocuklara yönelik daha etkin bir hedefin vizyon belgesinde de yer almasının anlamlı olacağını ve belgeyi güçlendireceğini düşünüyoruz. Kız çocukları için eğitime erişim belirli bölgelerde arttı. Bunda zorunlu eğitim süreci etkili oldu.”
İLKOKULDA OKULLULAŞMA ORANI ARTTI
Rapordan öne çıkan bilgiler şöyle:
“2018-2019 eğitim öğretim yılında Türkiye genelinde okul öncesinde net okullulaşma oranları 3-5 yaş için yüzde 39.1; 4-5 yaş için yüzde 50.8; beş yaş için yüzde 68.3 oldu. Beş yaş net okullulaşma oranının en yüksek olduğu iller yüzde 93.5'le Burdur; yüzde 90.9'la Kocaeli; en düşük olduğu iller ise yüzde 51.3'le Şanlıurfa ve yüzde 55.4'le de İstanbul. İlkokul düzeyinde net okullulaşma oranı 2017-2018 yılında yüzde 91.5 iken, 2018-2019'da yüzde 91.9'a yükseldi. Bu oran kızlar için yüzde 92.1; erkekler için ise yüzde 91.8 oldu. İlkokul düzeyinde net okullulaşmanın en yüksek olduğu iller Şanlıurfa (yüzde 94.3), Diyarbakır (yüzde 94.2) ve Ağrı (yüzde 94.1); en düşük olduğu iller ise Gümüşhane (yüzde 67.8), Çankırı (yüzde 76.3) ve Tokat. Ortaokulda net okullulaşma oranı ise 2017-2018'de yüzde 94.5 iken, 2018-2019'da gerileyerek yüzde 93.3'e düştü. Kızların ortaokul kademesinde net okullulaşma oranı yüzde 93.6, erkeklerin ise yüzde 92.9 oldu. Ortaöğretimde net okullaşma oranı 2017-2018'de yüzde 83.58 iken, 2018-19'da yüzde 84.2'ye yükseldi. Kızların ortaöğretimde net okullulaşma oranı yüzde 83.9, erkeklerin ise yüzde 84.5. Oranın en yüksek olduğu iller yüzde 100 ile Bolu, yüzde 98.6 ile Rize ve yüzde 96.8 ile Isparta; en düşük olduğu iller ise yüzde 53.5’le Muş, yüzde 56.4'le Ağrı ve yüzde 61.7'yle Şanlıurfa oldu. Ortaöğretim Genel Müdürlüğü'ne bağlı liselerde öğrenim gören öğrencilerin payı yüzde 39.2, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne bağlı liselerde yüzde 34.9, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’ne bağlı bağlı liselerde ise yüzde 11,7.
AÇIKÖĞRETİMDE ÖĞRENCİ SAYISI AZALDI ÖZEL EĞİTİMDE ARTTI
2018-2019'da açıköğretim lisesinde öğrenim gören toplam öğrenci sayısı 2017-2018'e göre yüzde 0.4 oranında azalarak 1 milyon 389 bin 937 oldu. Mayıs 2019 tarihli verilere göre, açıköğretim lisesine devam eden 14-17 yaş aralığındaki öğrenci sayısı 2017-18'e göre yüzde 23.6 azalarak 254 bin 476 oldu. Ortaöğretim çağındaki kızların yüzde 4.3'ü, erkeklerin ise yüzde 5.5'i açıköğretimde. Özel eğitim hizmetlerinden yararlanan çocuk sayısı 2018-2019'da önceki yıla göre yüzde 12.8 artarak 398 bin 867 oldu. Öğrenci sayısı okul öncesinde yüzde 28.5 artarak 4 bin 771, ilkokulda yüzde 9.6 artarak 153 bin 503, ortaokulda yüzde 16.2 artarak 166 bin 333 ve ortaöğretimde yüzde 11.2 artarak 74 bin 260'a ulaştı.
TÜRKİYE'DE 1 MİLYON 82 BİN 172 EĞİTİM ÇAĞINDA SURİYELİ ÇOCUK VAR
Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü'nün (HBÖGM) yayımladığı verilere göre, Eylül 2019 itibarıyla Türkiye'de 1 milyon 82 bin 172 eğitim çağında Suriyeli çocuk bulunuyor. Geçici koruma altındaki çocukların genel okullulaşma oranı 2017-2018'de yüzde 62.5 iken, 2018-2019'da yüzde 61.4, Eylül 2019'da ise yüzde 63.2 oldu. Okullulaşan geçici koruma altındaki çocukların yüzde 50.7'si erkek, yüzde 49.3'ü ise kız. Eylül 2019 itibarıyla 11 ilde bulunan 199 geçici eğitim merkezinde 39 bin 178, açık okullara kayıtlı 24 bin 822 geçici koruma altında Suriyeli öğrenci bulunuyor. 2018'de 15-17 yaş çocuk istihdam oranı yüzde 18.2. Bu yaş grubunda istihdam oranına cinsiyete göre bakıldığında; 15-17 yaş kız çocuklarda istihdam oranı yüzde 10.2 iken, erkek çocuklarda yüzde 25.7 oldu.”