Eretna Devleti tarihi - Eretnalılar Kuruluşu, Kurucusu, Hükümdarları, Sınırları Ve Yıkılışı hakkında özet bilgi
Güncelleme Tarihi:
Anadolu'da tarihler boyunca pek çok devlet kurulmuştur. Siyasi, askeri ve idari açıdan farklı özelliklere sahip olan bu devletlerden birisi de Eretna Devletidir. Peki Eretna Devleti tarihi - Eretnalılar kuruluşu, kurucusu, hükümdarları, sınırları ve yıkılışı hakkında bilgileri sizlere açıkladık.
Eretna Beyliği veya Eretna Devleti Anadolu'nun Moğollar istilasına uğramasının ardından Sivas ve Kayseri'de kurulmuş Anadolu Beyliğidir.
Beyliğin kurucusu Alaeddin Eretna'dır. Aslen Uygur Türklerindendir. Ebu Saşid Bahadır Han ölümü ile Büyük Şeyh Hasan'ın iyi mevki elde etmesi amacıyla İran'a geçmiş, yerine ise Alaeddin Eretna'yı yerine vekil bırakmıştır.
Eretna Beyliği 1341 yılında Memlükler ile ilişkisini kesmiştir. Bu sayede bağımsızlığını da ilan etmiştir. İki farklı merkezde hutbe okutup sikke kestirmiştir. O dönemde Anadolu'da uzun zamandır devam eden Anarşi önlenmiştir. Bu sayede otoritesi de kurulmuştur. Anadolu Selçuklu topraklarının büyük bir kısmını ise ele geçirmiştir. Ölüm yılı ise 1352 yılıdır.
Öldüğü sırada Sivas, Kayseri, Amasya, Tokat, Çorum, Develi, Karahisar, Ankara, Zile, Canik, Ürgüp, Niğde, Aksaray, Erzincan, Doğu Karahisar ve Darende hakimiyeti altındaydı. Ardından Alaeddin ölümünden sonra iki oğlu Cafer ve Mehmed iktidar mücadelesine girmişlerdir. Fakat İsfahan Şah Hatun'un oğlu Mehmed Bey Gıyaseddin unvanı ile hükümdar ilan edilmiştir. Mehmed Bey hükümdar olduğu dönemde en çok Moğollar ile uğraşmıştır.
Mehmed Beyden sonra Aleaddin Ali hükümdar olmuştur. Bu dönemde otorite kurulamamıştır. Bu nedenle pek çok alanda kendi başlarına hareket etmeye başlamışlardır. Sadece Kayseri'deki emirler Ali Beye bağlı kalmıştır. Bu rekabet yüzünden birlik ve beraberlik bozulmuştur. Huzur ve asayiş ortadan kalkmıştır.
Eretnalılar Kuruluşu
Eretna beyliğinin Kuruluşu 1335 yılına dayanmaktadır. İlk olarak Alaeddin Eretna yönetimin başına geçmiştir. Alaeddin Eretna'nın ölümü üzerine iktidar mücadeleleri başlamıştır. Ardından Şah Hatun'un oğlu Mehmed bey hükümdar olmuştur. Bu hükümdarlık uzun sürmemiş ve 1354 yılında Cafer Bey ve 1355 yılında ise Mehmed Bey beyliğin başına geçmiştir.
Eretna Devleti Kurucusu
Eretna Devleti Anadolu'da 1335 ile 1382 yıllarında hüküm sürmüş olan bir beyliktir. Deretna Beyliğinin kurucusu ise Alaeddin Eretna olmaktadır.
Eretna Devleti Hükümdarları
Eretna Devleti hükümdarları 4 farklı kişidir. Bu hükümdarlar şunlardır:
- Alaeddin Eretna
- Gıyaseddin Mehmed
- Alaaddin Ali Bey
- II. Mehmed Bey
Eretna Devleti Sınırları
Eretna Beyliği Anadolu'da kurulmuştur. Beylik Sivas ve Kayseri merkezli kurulmuş bir beyliktir. Başkentlerine bakıldığında ilki başkenti Sivas'dır. İkinci başkenti ise Kayseri olmuştur. 1335 ve 1381 yılları arasında hüküm sürmüştür.
Eretna beyliği Trabzon Rumi İmparatorluğu, Candaroğulları. Karamanoğulları, Dulkadiropğulları ve Karakoyunlular beylikleri sınırında ve arasında yer almaktadır. Yaygın olarak kullanılan dilleri Moğolca, Türk Dilleri ve Farsçadır.
Eretna Beyliği Yıkılışı
Alaeddin Eretna'nın üç oğlu bulunmaktaydı. En büyüğü olan Hasan Büzurg Sivas Valisi görevinde iken Ramazan çok genç yaşta vefat etmiştir. Bunun ardından Güdük Minare adı ile kümbete defnedilmiştir. Diğer oğulları ise Cafer ve Mehmed olmaktadır. Cafer ve Mehmed babalarının ölümü üzerine birbirlerine karşı mücadeleye girişmişlerdir. Bunun üzerine Mehmed Bey ümera tarafından hükümdar ilan edilmiştir. Hükümdar edilir iken Gıyaseddin ünvanını almıştır. Böylece Gıyaseddin Mehmed dönemi başlamıştır.
Fakat Gıyaseddin Mehmed yaşı küçük olması ve dirayetsizliği sebebiyle nüfuzunu kaybetmiştir. Ardından kendisini beğenmeyen ümera ve ulemanın baskıları sebebiyle tahtından inmiştir. Gıyaseddin Mehmed'in ardından Cafer Bey tahta çıkarılmıştır. Cafer Bey İzzeddin ünvanını almıştır. Fakat Mehmed Bey tahtını tekrar elde etmek için 1355 yılında meydana gelen Yalnızgöz Savaşı ile Cafer Bey'i mağlup etmiştir. Ardından Mehmed Bey tahta tekrar geri dönmüştür. Hükümdar olduğu dönemde en çok Moğollar ile uğraşmış ve Moğollara karşı girdiği mücadelede başarısız olmuştur. Sivas'ta öldürülmüştür.
Daha 13 yaşında tahta geçen Alaaddin Ali Bey ise nüfuzunu kaybetmiş ve Amasya üzerinde bir sefer sırasında veba hastalığından ölmüştür. Ardından oğlu hükümdar olmuştur. Yaşı küçük olmasından dolayı Şebinkarahisar Yöneticisi olan Kılıç Arsal kendisine naip olmuştur. Kadı Burhaneddin Kılıç Arslanı öldürmüş ve yerine nailik yapmıştır. Kısa süre sonra ise küçük hükümdar tasfiye edilmiş ve devlet 1381 yılında dağılmıştır.