Engellilere özel giysi tasarladılar

‘Akılı Tekstil Uygulamaları için Örme Kumaş ve Giysi Tasarımları’ başlıklı Avrupa Birliği projesi ile engellilerin eklem yerlerini ısıtacak ve manyetik alan oluşturacak giysiler üretilmeye başlandı. Proje yürütücülüğünü İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yazgan Bulgun’un üstlendiği çalışmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyeleri Yrd. Doç. Dr. Ozan Kayacan ve Yrd. Doç. Dr. Özlem Kayacan yer aldı.

Engellilere yönelik giysi tasarımları yaptıklarını, kişiyi soğuk ortamdan koruyacak ve özellikle eklem yerlerine yönelik giysinin belli bölgelerine özel ısı üreten paneller yerleştirdiklerini ifade eden Prof. Dr. Bulgun, şöyle devam etti:
“Türkiye’de ilk defa böyle bir ürün ürettik. Engellilerin yaşam konforunu sağlayacak giysi üretimini düşündük. Engellilerin, özellikle sürekli sabit halde oturmak zorunda olanların belli bölgelerinin daha çok üşüdüğünü incelemelerimiz sonucunda belirledik. Onların daha konforlu yaşaması için giysi üretme fikrimiz oluştuğunda bu konunun üzerine gitmeyi seçtik. Eklem yerlerini ısıtacak ve manyetik alan oluşturacak giysiler ürettik. Öncelikle iletken iplikleri örme kumaşların içerisine yerleştirerek yüzeyler oluşturduk. İletken iplikler, çelik esaslıdır. Bu iletken iplikleri kullanarak örme işlemini gerçekleştirmek Türkiye’de ilk kez yapılan bir uygulama. Örme işleminin ardından elektronik devre tasarladık. Vücudun sırt, omuz, diz, bel gibi bölgelerine bu ördüğümüz ısıtıcı panelleri denk gelecek şekilde tasarımlarımızı yaptık, giysiye elektronik devreyi ekledik. Böylelikle ısıtma fonksiyonunu sağladık. Kullanıcı istediği zaman ısıtıcı panelleri devreye sokabiliyor. 100’e yakın farklı ürün hazırladık. Yaklaşık 6 saat boyunca sıcaklık devam ediyor. Firma ortağımız patent almak için çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye’den tekstil ve konfeksiyon sektöründeki ilk EURAKA Projesi oldu. Romanya’da da çorap uygulaması yapılıyor.”

Makinede yıkanabiliyor

Özel olarak ürettikleri ipliklerin doğal bir kablo görevini gördüğünü, iletkenlik özelliğine sahip olduğunu aktaran Prof. Dr. Bulgun, kumaşları tekrar tekrar yıkadıklarını, iletkenliğinde değişim olup olmadığını test ettiklerini, bir sorun ile karşılaşmadıklarını da söyledi. Giysinin ısıtma işleminin pilin takılmasıyla devreye alındığını belirten Prof. Dr. Bulgun, yıkama sırasında ısıtıcı devre ve pilin giysiden çıkartılabildiğini bildirdi. Prof. Dr. Bulgun, “100 parçalık özel bir koleksiyon oluştu. Giysiler makinada ya da elde yıkanabiliyor. Pil ve devre için şarj cihazı da geliştirdik. Tekrar ve tekrar şarj edilip kullanılabiliniyor. İletken ipliklerin maliyeti, normalde kullanılan ipliğe göre yüksektir. 1 kilogram çelik iletken iplik üretmenin maliyeti 200 Euro. Bu nedenle bir giysinin 75 Türk Lirası civarında satılabileceğini düşünüyoruz” dedi.