Engelli öğrencilere okul içinde ‘uygulama evi’

Zihinsel engeli ve otizmi öğrenciler, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından, Türkiye genelindeki özel eğitim uygulama merkezlerine yaptırılan 1+1 model ‘ev’lerde, günlük yaşam becerileri eğitimi almaya başladı. MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Celil Güngör, orta veya ağır düzeyde zihinsel yetersizliği ve otizmi olan bireyler için özel eğitim uygulama merkezleri ve iş uygulama merkezleri bulunduğunu ifade etti. Bu merkezlerde öğrencilere öz bakım ve günlük yaşam becerileri ile işlevsel akademik becerilerini geliştirmek ve topluma uyumlarını sağlamak amacıyla, Bakanlıkça hazırlanmış özel eğitim programı uygulandığını anlatan Güngör, 864 özel eğitim uygulama merkezi ve iş uygulama merkezinde orta-ağır zihinsel engelli ve otizmli 27 bin 618 öğrencinin öğrenim gördüğünü belirtti.

Bu öğrencilerin, akademik eğitimden ziyade günlük yaşam becerilerini geliştirebilecekleri bir eğitimden geçirilmelerinin önemine işaret eden Güngör, öğrencilerin günlük yaşamlarını devam ettirebilecekleri, hayat pratiklerini yapabilecekleri eğitim ortamlarını hazırlamak amacıyla Bakanlık olarak ‘uygulama evleri’ programını başlattıklarını açıkladı.

‘1+1’ modelinde olan uygulama evlerinin donatımında ankastre ocaktan, elektrikli ev aletlerine, yorgan-nevresimden ilk yardım dolabına kadar her türlü eşyanın yer aldığını belirten Güngör, şu bilgileri verdi:

BİR EVİN BİREBİR AYNISI
“Uygulama evleri minik bir evin içerisinde bulunan her şeyi ihtiva ediyor. Bir evin neredeyse birebir aynısı. Oturma odası, yatak odası, mutfak, banyo, evde kullanılan buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, ütü gibi tüm eşyalar, kapılar, pencereler, anahtarlar, aydınlatma cihazları gibi bir evde akla gelen her şey düşünüldü. Öğrencilerimiz, günlük hayatlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan pratikleri ev konseptinde öğretmenleri nezaretinde yapıyorlar. Öğrenciler, uygulama evlerinde yemek masası hazırlama, kalan yemekleri buzdolabına koyma, bulaşık, çamaşır makinesi, fırın gibi cihazları çalıştırma, banyoyu kendileri için hazırlama, yatak toplama, ütü yapma, kapıları kilitleme, evi temizleyerek elektrik süpürgesi kullanma, öz bakımlarını yapma, giysilerini temiz ve düzenli kullanma, mutfak aletlerini sorunsuz çalıştırma gibi becerileri öğreniyor. Bu becerileri sorunsuz ve başkasına ihtiyaç duymadan yapabilmek, orta-ağır zihinsel ve otizmli bireyler ve aileleri için büyük önem taşıyor.”

EĞİTİMLER STANDARTLAŞTIRILDI
Güngör, uygulama evlerinde eğitim verecek öğretmenlerin formatör eğitmenlerce eğitime alındığını belirtti. Bu öğretmenlerin okullardaki diğer öğretmenleri de eğittiğini aktaran Güngör, böylece uygulama evlerindeki eğitimin standart hale getirildiğini söyledi. Bu okullarda çalışacak öğretmenlere 30 saatlik ‘Uygulama Evleri Eğitim Personelinin Yeterliklerinin Arttırılması Kursu’ çerçeve eğitim programı hazırlandığını bildiren Genel Müdür Güngör, programın Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü’nün standart çerçeve programlar listesine eklendiğini, ayrıca ‘Uygulama Evleri Beceri Öğretimi Öğretmen Kılavuz Kitabı’ hazırlandığını belirtti. Beceri eğitimlerinin sistematik olarak verilmesinin daha verimli ve etkili olduğuna dikkati çeken Güngör, “Zihinsel engellilere beceri eğitimlerinin verilmesi, hayatın adeta minyatürleşmiş bütün unsurlarını içinde barındıran uygulama evleri ile mümkün” dedi.

UYGULAMA EVLERİNİN SAYISI 100’E ÇIKACAK
Güngör, uygulama evlerinde zihinsel engellilere kazandırılan becerilerden hem öğrencilerin hem de ailelerin son derece memnun olduğunu aktararak, velilerden, evde çocuklarının kendi işlerini kendilerinin yapar hale geldiği yönünde geri bildirimler aldıklarını söyledi. 2017’de 29 ilde 40 özel eğitim uygulama ve iş uygulama merkezine uygulama evi yaptırıldığını anlatan Güngör, “Özel eğitim uygulama ve iş uygulama merkezlerine yapılacak uygulama evleri bu yılın sonuna kadar 100’e çıkarılacak” diye konuştu.