Emekliler için İkinci Bahar eğitimi başladı

Boğaziçi Üniversitesi, Harvard ile bir işbirliği yaparak emeklilere üniversite imkanı sağladı. İleri yaştaki insanlara ilgi duyulan ancak çeşitli nedenlerle ilgilenilmeyen alanda eğitim alma fırsatı sunan İkinci Bahar Programı, dünyada ilk olarak 1968’de Fransa’da başlatıldı. Harvard Üniversitesi ise 1977’den bu yana uyguluyor. Şimdiye kadar birçok doktor, avukat ve mimarın katıldığı İkinci Bahar, Türkiye’de de Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde yürütülecek.
İlk ders 4 Kasım Pazartesi günü yapıldı. İlk derse Harvard Institute for Learning in Retirement Direktörü Leonie Gordon ve Harvard’da program kapsamında ders veren Prof. Dr. Anne Pirrera katıldı. Gordon ve Pirrera ile İkinci Bahar’ı konuştuk.

İkinci Bahar Programı ilk olarak ne zaman başladı?
Leonie Gordon (L.G.): Program ilk olarak Fransa’da başlatıldı. Ama Harvard Üniversitesi bünyesinde 1977’den bu yana uygulanıyor. Amerika’da 500 civarında kurumda yürütülüyor. Kolejler ve üniversitelerle bağlantılı oluşturulmuş bir program. Çünkü üniversite içinde olmanın, kütüphaneye girip çıkmanın, fakülte içinde akademisyenlerle olmanın ayrı bir anlam ve önemi var. Yani soyutlanmış bir program değil, üniversite ortamında bu İkinci Bahar eğitiminin sürdürülmesi önemli.

Harvard Üniversitesi’nin, Boğaziçi dışında başka ülkelerdeki üniversitelerle işbirliği var mı İkinci Bahar programı için?
L.G.: Henüz yok. İlk kez Türkiye’de ve Boğaziçi Üniversitesi ile uluslararası bir işbirliği yapılıyor. Harvard için de Türkiye için de ilk.

Neden Türkiye ve neden Boğaziçi Üniversitesi?
L.G.: Boğaziçi Üniversitesi mezunu bir hanım beni buldu ve davet etti programın Boğaziçi ile yapılması için. Ben de hayatım boyunca istanbul’a gelmek istiyordum bu da fırsat oldu. Boğaziçi Üniversitesi, Harvard için iyi bir işbirliği olacak. Boğaziçi Üniversitesi Türkiye’de en iyi üniversitelerden biri olarak biliniyor zaten biz de bunu gördük. Harvard ile Boğaziçi’nin kalitesinin örtüştüğünü düşünüyoruz. Bu nedenle böyle bir işbirliği yaptık.

Harvard’da İkinci Bahar kapsamında, Boğaziçi’ndekilerden farklı dersler, bölümler var mı?
Anne Pirrera (A.P.): Harvard Üniversitesi’nin kalitesine ve ününe yakışır bir programımız var. Akademik bir program uyguluyoruz. Pastacılık, dans gibi şeylerden ziyade sanat, felsefe, Yunanca eğitimi gibi Harvard Üniversitesi’nin akademik programına paralel dersler oluşturuluyor. En temel fark Boğaziçi Üniversitesi’nde akademisyenler derslere giriyor. Harvard’da ise, akran eğitimi dediğimiz sistem hakim. Katılanların çoğu zaten önemli kariyerlerden gelmiş insanlar. Programa göre okunacak ders kitabına karar veriyorlar, materyalleri tarıyorlar, aslında karşılıklı paylaşım esasına dayalı yürütülüyor. Birlikte tartışma ortamında ilerliyor.
L.G.: Harvard’da programa katılanlar emekli ya da emekliliğine yaklaşmış insanlardan oluşuyor. Ama Boğaziçi’nde çalışanlardan da talep geldiğini gördük. Buradaki katılımcıların yaş aralığı biraz daha düşük, 45-65 ve 65-70 arasında. Harvard’da ise 55-90 aralığında bir kesim katılıyor. İş dünyasından ve akademik dünyadan emekli olan çok sayıda katılımcı var.

Katılımcılar arasında tanınmış, bilinen insanlar var mı?
L.G.: Profesyonel dünyadan gelen doktorlar, avukatlar vs. var. Şimdiye kadar ünlü mimar Robert Campbell, Mississippi Senatörü Elizabeth Vorname gibi isimler katıldı. Ayrıca İkinci Bahar programları Boğaziçi Üniversitesi’nde modüller halinde uygulanacak. Harvard’da ise kredi sistemi diyebileceğimiz bir sistem var. Katılımcılar ilgilendiği derslere giriyor, herkesin iki ders alması gerekiyor.

Neden bu programa katılıyorlar, izlenimleriniz neler?
A.P.: Konuyla ilgilenmek için sadece ders seçenler olduğu gibi bir kısmı da o konuyu biliyor ve derinleştirmek istiyor. Oradaki tartışma ortamına katılmak istiyorlar. Herkes aslında akranlarından öğrenmek ve tartışmak için geliyor. Aslında en önemli şeylerden biri de bir masanın etrafında oturup tartıştıktan sonra birbirleriyle arkadaş olmaları. Topluluk bilincinin oluşması gibi bir işlevi de var İkinci Bahar’ın, ileri yaşta ileri düzeyde bir grup oluşturmuş oluyorlar. Bu çok önemli.

Harvard’da daha çok kadınlar mı yoksa erkekler mi katılıyor İkinci Bahar programına?
L.G.: Yüzde 54’ü kadın, yüzde 46’sı erkek. Bizim hedefimiz katılım oranını yüzde 50 kadın, yüzde 50 de erkek yapmak. Ama kadınlar erkeklerden daha çok yaşadığı için bunu gerçekleştiremedik. 34 yıldır Harvard’daki İkinci Bahar eğitimlerine katılanlar var. Bazıları evlendi, bir katılımcımızın 104’üncü yaş gününü kutladık mesela. Bu çok güzel...

Türkiye’de insanlar bu programa neden gelsin, ne mesaj vermek istersiniz?
L.G.: Bu gerçekten bir İkinci Bahar. Daha gençsiniz, umutlusunuz, ve ilkbahardaki enerji neyse, İkinci Bahar’da da aynısı yaşanacak. Ama İkinci Bahar’da ek olarak deneyime, bilgelik de katılınca çok daha farklı bir boyuta ulaşıyor. O yüzden öneriyoruz. Öğrenme konusunda tutku oluyor insanlarda.

200’ün üzerinde başvuru oldu

Boğaziçi Üniversitesi’nde açılan programın ilk modülüne 200’ün üzerinde başvuru oldu. Başvuru sırasına göre üç grup halinde sınıflar oluşturulacak 100 civarında katılımcı ile derslere başlandı. İlk grup 13 Kasım Çarşamba günü üniversitenin Güney Kampusu’nda eğitime başladı. Modülün diğer grupları ise birer hafta arayla açılmaya devam edecek.
İkinci Bahar programı eğitim içerikleri ise şöyle:
1. Modül: “Tarih: İmparatorluk Mirası” (18 Kasım 2013 - 27 Aralık 2013) -24 saat
• Anadolu Kültürel Mirası- Erken Dönem (3 saat)
• Anadolu Kültürel Mirası-Bizans Dönemi (3 saat)
• Bizans, Konstantin, İstanbul: İmparatorluk Mirası (3 saat)
• Kozmopolit şehir olarak İstanbul: Efsane ve Gerçeklik (3 saat)
• Osmanlı İmparatorluğu’nun Sosyal ve Ekonomik Tarihi (3 saat)
• İstanbul Tarihi Yarımada Sunumu (3 saat)
• İstanbul Tarihi Yarımada Gezisi (6 saat)
2.Modül: “Güzel Sanatlar” (19 Şubat 2014 – 9 Nisan 2014) - 24 saat
• Osmanlı Estetiğinin Felsefi Temeli (6 saat)
• Klasik Müzik ve Opera’da anlam oluşturmak (3 saat)
• Çağdaş Resim ve Heykel (6 saat)
• Doğu ve Batı’daki Müzik Ruhu (6 saat)
• Zaman içinde Müzik (3 saat)
3. Modül: “Türk Siyasetine Bakış” (30 Nisan 2014 – 18 Haziran 2014)- 24 saat
• Türkiye Siyaset Tarihi (3 saat)
• Türkiye’de Yönetim (3 saat)
• Türk Dış Politikasının Evrimi (3 saat)
• Türkiye ve Komşuluk İlişkileri (3 saat)
• Türkiye-Avrupa İlişkileri Tarihi (3 saat)
• Orta Doğu Tanımlamaları, Ülkeler, benzerlikler ve farklılıkları (3 saat)
• Türkiye: Orta Doğu’da değişim için bir model mi? (3 saat)
4. Modül: “Türkiye ve Dünyada Güncel Ajanda” (17 Eylül 2014 – 30 Ekim 2014) – 24 saat