Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk tarafından, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde tanıtımı yapılan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 2023 Eğitim Vizyonu Belgesi'nde insan kaynaklarının geliştirilmesi ve yönetimi başlıklarına yer verildi.
MEB 2023 Eğitim Vizyonu'na göre, elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmenlere ve yöneticilere yeni bir teşvik mekanizması kurulacak. Bu kapsamda, mesleki yeterlilikleri yüksek, başarılı öğretmenler bilgi ve deneyimlerini artırmak için yurtdışına gönderilecek.
Okul yöneticiliğine atamada yeterliliklere dayalı yazılı sınav uygulaması ve belirlenecek diğer nesnel ölçütler kullanılacak.
İhtiyaç duyulan ölçütleri taşıyan eğitim fakültelerinde, öğretmen yetiştirme programları özgün bir yapılanmayla uygulama ağırlıklı düzenlenecek.
MESLEKİ GELİŞİMLERİ YENİDEN YAPILANDIRILACAK
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile yapılacak iş birliği çerçevesinde eğitim fakültelerine sıralamada üst dilimde yer alan öğrencilerin yerleştirilmesine yönelik iyileştirmeler yapılacak.
Öğretmen ve okul yöneticileri için yatay ve dikey kariyer uzmanlık alanları yapılandırılacak. Yatay ve dikey kariyer basamaklarına yönelik lisansüstü düzeyde mesleki uzmanlık programları açılacak. Öğretmen ve okul yöneticilerinin genel ve alana yönelik becerilerini iyileştirmek için lisansüstü düzeyde mesleki gelişim programları tasarlanacak. Öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki gelişimlerini sürekli desteklemek üzere üniversitelerle ve STK'larla yüz yüze, örgün ve/veya uzaktan eğitim iş birlikleri hayata geçirilecek.
PEDAGOJİK FORMASYON KALDIRILIYOR
Sertifikaya dayalı pedagojik formasyon uygulaması kaldırılacak ve yerine yurt sathında kolay erişilebilir lisansüstü düzeyde ‘Öğretmenlik Mesleği Uzmanlık Programı’ açılacak. Bu program, mesleki gelişim çerçevesinde MEB’de öğretmenlik hakkı kazanan adaylara uygulanmaya başlayacak.
Öğretmen ve okul yöneticilerine yönelik bazı hizmet içi eğitim faaliyetleri katılıma ait belgelendirme uygulamasından ayrılarak üniversiteler aracılığıyla akredite sertifika programlarına dönüştürülecek.
Yükseköğretim kurumlarıyla iş birliği içinde 21’inci yüzyıl becerilerini kazandırmak üzere ihtiyaç duyulan alanlarda öğretmenlere yönelik lisansüstü düzeyde yan dal programları açılacak.
ÖĞRETMENLER İÇİN MESLEKİ GELİŞİM PROGRAMLARI OLUŞTURULACAK
YÖK ile yürütülecek işbirliği ve koordinasyon çerçevesinde Türkiye genelinde belirlenecek ölçütleri taşıyan eğitim fakültelerinde öğretmen yetiştirme programları öğretmenlik uygulaması merkeze alınarak özel olarak yeniden yapılandırılacak. Ayrıca, bu iş birliği ve koordinasyon çerçevesinde Yükseköğretim Kalite Kurulu’nun üniversite ziyaretlerinde sadece eğitim fakülteleriyle sınırlı olmak kaydıyla MEB üst düzey yetkilileri de değerlendirme ekibinde yer alacak.
Eğitim fakültelerinde yürütülen okul öncesi ve sınıf öğretmenliği bölümlerindeki hizmet-öncesi öğretmen yetiştirme programlarının yeniden yapılandırılmasına öncelik verilecek.
Yurtdışında yaşayan vatandaşların çocuklarına eğitim hizmeti götürecek öğretmenler için mesleki gelişim programları oluşturulacak.
MEB, gerekli alt yapı hazırlandıktan sonra eğitim fakültelerinin hizmet öncesi öğretmen yetiştirme programlarının okullardaki ihtiyaç doğrultusunda, uygulama ağırlıklı olmasını atamaya esas koşullar arasında değerlendirecek.
İNSAN KAYNAĞININ VERİMLİ KULLANILMASI SAĞLANACAK
Sözleşmeli öğretmenlerin zorunlu görev sürelerinin kısaltılmasıyla ilgili hazırlık çalışmaları yürütülecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu konuyla ilgili, sözleşmeli öğretmenliğin yeniden düzenleneceğini belirterek, "4+2 olmak üzere toplam altı yıl olan sözleşme süresini 3+1 toplam dört yıla indiriyoruz" dedi.
Okul yöneticiliği yüksek lisans düzeyinde mesleki uzmanlık becerisine dayalı profesyonel bir kariyer alanı olarak yapılandırılacak, özlük hakları iyileştirilecek.
Elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmenlere ve yöneticilere yeni bir teşvik mekanizması kurulacak.
Öğretmen ve okul yöneticilerin atanmaları, çalışma şartları, görevde yükselmeleri, özlük hakları ve benzeri diğer hususları dikkate alan Öğretmenlik Meslek Kanunu çıkarılmasına ait hazırlık çalışmaları yürütülecek.
Ücretli öğretmenlerin ücretlerinin iyileştirilmesiyle ilgili çalışmalar yapılacak. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerine ait sertifika ve diplomalarının özlük haklarına hakkaniyetli yansıtılması sağlanacak.
Okul yöneticiliğine atamada yeterliliklere dayalı yazılı sınav uygulaması ve belirlenecek diğer nesnel ölçütler kullanılacak.
İl ve ilçe milli eğitim müdürleri ‘Okul Profili Değerlendirme’ yaklaşımı içinde yer alan ölçütler özelinde, il ve ilçedeki öğretmenlerin desteklenmesi ve ‘Okul Gelişim Planları’nın gerçekleşmesi kapsamında yıllık olarak değerlendirilecek.
OKULLARIN BÜTÇESİ OLACAK
MEB’in diğer bakanlıklarla yapacağı iş birlikleri ve projelerle bir kaynak kapasitesi oluşturulacak. Eğitime yapılan hayırsever bağışlarının daha etkili yönetilmesi için il ve bakanlık düzeyinde bir yapı kurulacak, mevzuat, yazılım ve erişim düzenlemeleri yapılacak.
Okulun kendi koşullarında gelişimini desteklemek için her okula ‘Okul Gelişim Planı’ hedefleriyle uyumlu okul gelişim bütçesi verilecek. Şartları elverişsiz okullara pozitif ayrımcılık yapılacak.
Türkiye genelinde eğitimde elverişsiz koşullara sahip okulların görülebildiği ‘Coğrafi Bilgi Sistemi’ üzerinden eğitim hayırseverlerine bağış için seçenekler sunulacak.
Mesleki Teknik Eğitim kurumlarının altyapı ve donanım gereksinmelerinin karşılanmasında döner sermaye gelirleri yeni bir modele kavuşturulacak.
Özel sektör ve sivil toplum iş birlikleriyle eğitim kurumlarının finansmanına destek sağlanacak. Okul aile birliği gelirleri yeni bir yapıya getirilecek.
TEFTİŞ VE KURUMSAL REHBERLİK HİZMETLERİ
Teftiş sisteminde inceleme, araştırma ve soruşturma ile kurumsal rehberlik bileşenleri ayrılarak iki ayrı uzmanlık alanı oluşturulacak.
Bakanlık müfettişlerine eğitim politika ve uygulamalarındaki uyumun sağlanması, izlenmesi ve raporlaştırılmasına ait yeni bir rol verilecek.
Teftiş sisteminde rehberlik işlevi, ‘Okul Gelişim Modeli’ne yönelik yapılandırılacak. Teftiş süreci ve müfettişlik rolleri, öğretmen ve okulların ihtiyaç duyduğu rehberlik hizmetlerini sunmak üzere yeniden yapılandırılacak.
Bu süreçte MEB müfettişleri araştırma, inceleme ve soruşturma görevlerinin yanında yerinde yaptıkları yapılandırılmış gözlemler, paydaşların görüşleri, yapılandırılmış veri toplama araçlarıyla elde ettikleri verilerle oluşturdukları analiz raporlarını doğrudan okula ve MEB’e sunacak.
Bu raporlar gelişim odaklı tüm paydaşlar ve ilgili birimlerle paylaşılacak, sadece hata ve eksiklik tespiti olarak değil, gelişimsel veri olarak da hizmet edecek. Okul ve program türlerine bağlı ihtisaslaşmış Kurumsal Rehberlik ve Teftiş dalları oluşturulacak.
REHBERLİK HİZMETLERİ İHTİYAÇLARA YÖNELİK YAPILANDIRILACAK
‘Kariyer Rehberliği Sistemi’ kurularak çocukların kendilerini ve meslekleri tanıma ile kariyer seçimi süreçleri yapılandırılacak. Bu sistem yapılandırılacak ve tüm öğretim kademeleri düzeyinde çocukların kendini tanıyarak (mizaç, yetenek, ilgi, değerler, kişilik ve aile) kariyer profili oluşturması, iş-meslek tanıma yollarını, kaynaklarını öğrenmesi ve kariyer gelişim dosyasının öğrenci e-portfolyosuyla ilişkilendirilmesi sağlanacak.
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR) hizmetlerinin eğitim sistemindeki yeri, yapısı, işlevleri ve mevzuat alt yapısı yeniden düzenlenecek. Kültürel kodlar dikkate alınarak rehberlik hizmetlerinde kullanılacak yeni ölçme araçları geliştirilecek.
Rehberlik Araştırma Merkezleri’nin (RAM) yapısı, güncel ihtiyaçlar ve bu ihtiyaçlara cevap verme ekseninde yeniden ele alınacak. Rehberlik sonucu ortaya konulan veriler yardımıyla her bir öğrencinin bilimsel yöntemlere başvurularak kariyer yönlendirilmesinin yapılması sağlanacak.
REHBER ÖĞRETMENLERE YENİ GÖREV
Göç ve benzeri nedenlerle oluşan ihtiyaçları karşılamak üzere rehber öğretmenlere yeni bir rol, görev ve fonksiyon yapısı oluşturulacak. Rehber öğretmenlerin mesleki gelişim gereksinimleri ulusal ve uluslararası düzeyde lisansüstü eğitim, sertifika ve benzeri eğitimlerle desteklenecek.
Sınıf öğretmenlerinin rehberlik hizmetleriyle ilgili becerilerinin artması için sertifikasyona dayalı eğitimler düzenlenecek.
Okullarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanında, adayların uygulama becerilerinin geliştirilmesine önem veren, nitelikli uzman personel yetiştirilmesi hususunda Yükseköğretim Kurulu ile iş birliği yapılacak.
ÖZEL EĞİTİM ÖĞRENCİLERİNİN HİZMET KALİTESİ ARTIRILACAK
Özel gereksinimli çocukların tespiti için Türkiye genelinde il bazlı taramalar yapılacak ve ihtiyaç haritaları oluşturulacak.
Yerel yönetimlerin özel eğitim alanında faaliyet göstermesi teşvik edilerek, ihtiyaç duyulan müfredat ve öğretmen mesleki gelişim programları MEB tarafından sağlanacak.
Özel eğitimin ülke genelinde etkin koordinasyonunun gerçekleşmesi amacıyla MEB yönetiminde kurumlar arası bir izleme ve uygulama mekanizması oluşturulacak.
Kaynaştırma eğitiminin imkânlarını geliştirmek için sınıf ve branş öğretmenlerine sınıf içindeki uygulamalara destek amaçlı özel eğitim konularında hizmet içi eğitim verilecek.
Özel gereksinimli çocuklara özel eğitim hizmetinin yayılımı için mobil platformlar kurulacak. Özel eğitim gereksinimi duyan her çocuğa ulaşmak için taşınabilir eğitim setleri oluşturulacak ve eğitimsiz çocuk bırakılmayacak. İhtiyaç duyan aile ve çocuklara evden eğitim konusunda gerekli altyapı oluşturulacak.
Okullardaki topluma hizmet uygulamalarının RAM'lar ve özel eğitim merkezleriyle ilişkilendirilmesi sağlanacak.
Disleksi, otizm ve benzeri konularda uluslararası ve ulusal düzeydeki STK'lar ve kurumlarla ortak çalışmalar özendirilecek, yeni kaynaştırma modelleri geliştirilip uygulamaya alınacak.
ÖZEL YETENEKLİLERE YÖNELİK KURUMSAL YAPI VE SÜREÇLER
Özel yetenekli bireylerin eğitimi için yeni bir mevzuat hazırlanacak. Özel Yeteneklilerin Eğitimi, Bilim ve Değerlendirme Kurulu kurulacak. Bilim Sanat Merkezleri yeniden yapılandırılacak. Özel yeteneklilere yönelik okul ve eğitim sistemindeki uygulamalar gözden geçirilecek.
Bakanlık içinde yapılacak çalışmaların bir program çerçevesinde başlayabilmesi amacıyla, amacı, kapsamı, işlevi ve süreci iyi belirlenmiş özel yetenekli bireylerin eğitimine dair mevzuat hazırlanacak.
Özel yeteneklilerin eğitimi için lisansüstü düzeyde öğretmen eğitimi planlanacak. Tarama, klinik tanı ve eğitsel tanı amaçlı standart ölçme araçları oluşturulacak ve çeşitliliği artırılacak.
Özgün zekâ ve yetenek testleri geliştirilecek ve yurtdışında geliştirilmiş ölçeklerin kültürel uyum çalışmaları yapılacak.
Tanılama hizmetlerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. MEB ve üniversiteler arasındaki iş birlikleri kapsamında Zekâ ve Yetenek Tanılama (Değerleme) İzleme Merkezleri ve Noktaları oluşturulacak.
ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER SİVİL TOPLUM KURULUŞLARIYLA BULUŞTURULACAK
İleri öğrenme ortamları için materyal ve model geliştirme çalışmaları yapılacak. Beş yaş ve ilkokul düzeyinde farklı ve farklılaştırılmış program modellerine fırsat tanınacak.
Özel yetenekli bireylerin eğitimi için, örgün ve yaygın eğitimi kapsayan müfredat çalışmaları başlatılacak. Öğretim kademelerinde özel yetenekli bireylere yönelik seçmeli ders stratejisi geliştirilecek. Özel yetenekli öğrenciler resmi, özel ve sivil toplum kuruluşlarıyla buluşturulacak.
Bilim ve Sanat Merkezleri yeniden yapılandırılarak tüm okullardaki tasarım beceri atölyeleriyle ilişkilendirilecek.
Çocukların öğretim etkinliklerinde ortaya koydukları özel yetenek özelliği taşıyan ürünlerini kanıta dayalı olarak belirlemede öğretmenler için destek birimi oluşturulacak.